An difríocht idir athruithe ar: "Tomás Ó Cléirigh"

Content deleted Content added
defaultsort
No edit summary
Líne 29:
 
Baile a bhí i lár an aonaigh ó thaobh cur in aghaidh na Breataine leis na gcianta a bhí in n[[Dún Geanainn]], agus lorg an Ghorta Mhóir fágtha fós go tréan air. Bhíodh na h[[Éireannaigh Aontaithe]] an-ghníomhach sa cheantar, agus na [[Fíníní]] ag teacht sna sála orthu. Níorbh fhada go músclaíodh a chuid suime sa pholaitíocht agus i gcúrsaí talún. Agus an aois cheart bainte amach aige, chuaigh sé isteach i [[Bráithreachas na Poblachta]] gan mhoill.
[[Íomhá:Tom Clarke 1916 commemorative plague.jpg|clé|mion|333x333px]]
 
== Bráithreachas na Poblachta ==
Cumann rúnda a bhí sa Bhráithreachas, agus é meáite ar leas a bhaint as foréigean chun riail na Breataine a chuir ar neamhní agus poblacht Éireannach a bhunú ina áit. Tháinig eagraí náisiúnta an chumainn John Daly ar chruinniú i nDún Geanainn, agus b'ann a bhuail an Cléireach leis don chéad uair. Chuaigh Daly agus a chuid smaointí go mór i bhfeidhm air, agus rinneadh ball den Bhráithreachas de tamall gearr ina dhiaidh. Faoi na 1870idí, ball dílis agus daingnithe go smior a bhí sa Chléireach agus áit glactha aige i gcroílár ghníomhaí an chumainn.
[[Íomhá:Clarke-manorville.jpg|mion|Manorville, [[Nua-Eabhrac (stát)|Nua-Eabhrac]] ]]
 
Sa bhliain 1880, bhris caismirtí amach idir mhuintir Dhún Geanainn agus na póilíní. Déanadh ionsaí ar an gconstáblacht, tar éis don Cléireach piléar a chaitheamh ina dtreo lena raidhfil. Agus na húdaráis sa tóir air, b'éigean dó teitheadh thar sáile ar mhaithe lena shábháilteacht. Bhíodh cairde dá chuid ag tabhairt aghaidh ar Mheiriceá, agus shocraigh sé taisteal in éineacht leo. Shroich sé [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]] agus an bhliain ag druidim chun deiridh, agus é dhá bhliain is fichead d'aois. Tháinig sé ar phost mar ghiolla óstáin gan mhoill ar bith agus - i bhfad níos tábhachtaí - chuaigh sé i dteagmháil le Clann na nGael, craobh Mheiriceánach na bhFíníní.
 
Chaith sé cúig bhliana déag i b[[Priosún Pentonville]] i [[Sasana]], ó [[1883]] go [[1898]], faoi go raibh sé bainteach le hiarrachtaí Sasana a bhuamáil. Bhunaigh sé an Chomhairle Mhíleata a cheap Éirí Amach na Cásca. Cuireadh chun báis é os comhair scuad lámhaigh ar an 3ú Bealtaine 1916.
Line 41 ⟶ 42:
 
==An tÉirí Amach==
Bhí Ó Cléirigh ina bhall den Chomhairle Mhíleata a bheartaigh Éirí Amach na Cásca agus bhí seisean ar dualgas i gceanncheathrú an éirí amach in Ardoifig an Phoist le linn na seachtaine. Throid sé cliathánach le h[[Arm Cathartha na hÉireann]], faoi cheannas [[Séamus Ó Conghaile|Shéamuis Uí Chonghaile]]. Cé nach raibh céim mhíleata oifigiúil d'aon saghas aige, bhí sé aitheanta mar duinedguine de cheannasaithe an gharastúin siúd, agus bhí ról suntasach aige sa troid. Gabhadh eisean agus na ceannairí eile tar éis ghéilleadh na bhfórsaí ar an 29 Aibreáin agus cuireadh faoi ghlas i b[[Príosún Chill Mhaighneann]] iad. Ba eisean an dara duine a chun aghaidh a thabhairt ar an scuad lámhaigh ar an 3ú Bealtaine, tar éis an Phiarsaigh.
 
==Oidhreacht==