An difríocht idir athruithe ar: "Tomás Dáibhis"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 13:
== A Chuid Scríbhinní ==
Thug Davis guth do chultúr bunaidh an 19ú haois ar náisiúntacht nua-aimseartha na hÉireann. Roimhe seo, bhí sé bunaithe ar phoblachtánaigh na 1790í agus ar ghluaiseacht fuascailt Chaitliceach Dónall Ó Conaill [[Dónall Ó Conaill|(''Daniel O'Connell'']]) sna 1820í-30í, rud ba bheag a bhí i bpáirt acu, ach amháin, i gcás neamhspleáchas ón mBreatain. D'éirigh le Davis bonn coitianta agus níos cuimsithí a chruthú don todhchaí. Bhunaigh sé nuachtán
Mar chuid den obair, scríobh sé roinnt
Bhí sé ina [[Protastúnach]], ach mhol sé aontacht idir [[Caitlicigh]] agus Protastúnaigh. Ina intinn, cé nach raibh fuil Éireannach i ndaoine, an rud is tábhachtach dó, ná an toilteanas chun a bheith mar chuid de náisiún na hÉireann. Cé go raibh na [[An tSacsain|Sacsain]] agus na
"An tír inár breithe, ár n-oideachais, ár gcuimhní, sinseartha, pearsanta, náisiúnta; tír ár ngrá, ár gcairdeas, ár n-dóchas; ár dtír féin: tá an ilnáisiúnach nádúrtha, bonn - ba mhaith liom a rá go bhfuil sé dodhéanta. Is é chun ghníomhú de réir an domhain don , dóibh siúd atá os a chionn, ní hamháin é. Is é an tírghrá ná daonchairdeas daonna."
Líne 25:
Tháining smaointeoireacht na náisiúnachta Éireannach a bhí ann chun cinn, agus tugadh faoi deara go raibh suntasacha na n-náisiúntóirí ina dhiaidh sin, cosúil le [[Pádraig Mac Piarais|Padraig Mac Piarais]] ''(Patrick Pearse'') cé gur chuir [[Wolfe Tone|''Wolfe Tone'']] an bunthuiscint in iúl gur gá Éire mar náisiún a bheith saor, ba é Davis an duine a chruthaigh an smaoineamh seo ná féiniúlacht na hÉireann a chur chun cinn agus a feabhsú.
Is é Dáibhis an t-údar a bhaineann leis na hamhráin údárasacha mar ''
''[[The West's Cailleach|<nowiki/>]][[A Nation Once Again|<nowiki/>]]''[[Bodenstown Churchyard|<nowiki/>]]''[[Lament for Owen Roe O'Neill.|<nowiki/><nowiki/>]]''
== Dáibhis mar Polaiteoir ==
Line 31 ⟶ 33:
=== Na Péindlíthe ===
Sa bhliain 1824, chun deireadh a chur leis na [[Na Péindlíthe|Péindlíthe]], bunaíodh an
=== An Cumann Caitliceach ===
Bhíodh craobh den Chumann Caitliceach situe i mbeagnach gach paróiste in Éirinn. Bhíodh cead ag an chumann bailiúchán airgid a bheith aige, taobh amuigh de gach seipéal sa tír Domhnach amháin in aghaidh na míosa. Tugadh air seo ná
[[Catholic Rent'|''<nowiki/>'']]
=== An Náisiún (''The Nation)'' ===
Line 52 ⟶ 56:
=== Spléachadh ar Chúrsaí Polaitíochta ===
Chuaigh Dáibhis ar aghaidh chun a bheith ina [[Teachta Dála|Theachta]] [[Parlaimint na hEorpa|Pairliminte]] i gcontae an [[Contae an Chláir|Chláir]] agus sa bhliain 1828, agus toghadh é. Ba é an chéad Chaitliceach sa Phairlimint é agus bhí ar na Teachtaí Pairliminte ag an am mionn a ghlacadh ag [[Séanadh creidimh|séanadh]] an
Áfach, bhí obair eile ar siúl aige. Tar éis [[Éirí Amach 1798 in Éirinn|Éirí Amach 1798]] bheartaigh '''Príomh Aire [[Sasana|Shasana]]'''[[Sasana|,]] Pitt, ar deireadh a chur le '''Pairlimint na hÉireann''' agus an dá thír a aontú faoi '''Phairlimint Shasana'''. Ritheadh '''Acht an Aontaithe''' '''(''The Act of Union)''''' i bPairlimint na hÉireann sa bhliain 1800.
|