An difríocht idir athruithe ar: "An Triail (Máiréad Ní Ghráda)"

Content deleted Content added
Eefa98 (plé | dréachtaí)
Eefa98 (plé | dréachtaí)
No edit summary
Líne 44:
 
== Achoimre plota ==
Is [[Drámaíocht|Dráma]] trágóideach é.  Léiríonn Ní Ghráda, Máire in umar na haimléise agus í tréighte.  Bhuail Máire le Pádraig ag an rince sa teach scoile.  Thit sí i ngrá le Pádraig.  Tar éis tamaill an-ghairid ar fad is léir go bhfuil sí ag iompar leanbh Phádraig<ref name=":3" />.  Nuair a fhuair a máthair amach go raibh sí ag iompar clainne, rinne sí iarracht an leanbh i mbroinn Mháire a chur chun báis.  Is é náire an mothúchán is láidir, agus chonaic muid é nuair a dhéanann siad tagairt don ‘''tuairimí gcomharsan’''.  Chuir Bean Uí Chathasaigh brú ar Mháire ainm athair an linbh a thabhairt di, ach níor scar sí lena hainm nó a sloinne. Léiríodh dílis Máire dó.  Níl aon rogha eile as ag Máire ach imeacht ina haonar go Baile Átha Cliath agus saol nua a chruthú uirthi féin.  Chaith Máire tréimhse ag obair sa TheachTeach Tearmainn. San áit sin coinnítear máithreacha singil atá ag súil le breith i bhfad ó shúile an phobail<ref name=":5" />.  Taispeánann an dráma seo, conas a dhéanann an tsochaí a leithéidí do mháithreacha aonair. Is é seo an píosa an-thábhachtach:<ref>Headstuff. 2019. ''Why Máiréad Ní Ghráda's play is still relevant''. Ar fáil: <nowiki>https://www.headstuff.org/culture/literature/an-triail-mairead-ni-ghrada-relevant-2018/</nowiki>. Dáta rochtana: 24/02/19.</ref>
 
Mathair: “''Ná bítear ag féachaint ormsa. Ní ormsa is cóir an milleán a chur. Thóg mise í go creidiúnach agus go críostúil. Cad eile a d’fheadfainn a dhéanamh di''?”
Líne 65:
Máthair míthrocáireach, coiméadach a bhí inti.  Glacann sí páirt thábhachtach sa dráma seo.  Bhí saol crua aici ag sclábhaíocht ar an bhfeirm.  Bean an-údarásach a bhí inti, chomh maith, toisc go bhfuil pleananna móra saoil leagtha amach aici don triúr páiste.  Bhí sí ceartaiseach freisin agus í ag súil go rachadh Máire sna mná rialta, go mbeadh Seán ina shagart agus go bhfágfadh sí an fheirm do Liam<ref name=":3" />.  Ní theastaíonn ar na páistí na bealaigh sin a roghnú, ach ní éisteann sí leo<ref name=":4" />. Nuair a fhaigheann sí amach go bhfuil Máire torrach, tá fearg uirthi nach thiocfadh a cuid uaillmhianta i gcríoch. Déanann sí iarracht leanbh sa bhroinn a mharú, mar dar léi ''‘níl aon pheaca deireadh a chur le rud neamhghlan- rud a bhí mallaithe ag Dia agus ag duine’''<ref name=":2" />.  Níor thaispeáin sí grá mháthair dá híníon.  Tá sí buartha faoi ''thuairimí na gcomharsan'' agus ceapann sí gur mór an peaca leanbh a bheith ag máthair shingil.<ref name=":1" />
Pádraig Mac Carthaigh
Is é an fríthlaoch an dráma seo.  Fear fimíneach é, iarábhar sagairt agus múinteoir scoile agus bhí meas mór ag gach duine leis.  Feicimid Pádraig den chéad uair sa theachteach scoile.  Buaileann sé le Máire.  Tuigeann sé go bhfuil cumhacht aige ar Mháire agus úsáideann sé é sin chun a shlí féin a bheith aige<ref name=":4" />.  Meallann sé Máire.  Tuigeann sé go maith go bhfuil sí óg, saonta agus simplí.  Cuireann sé faoi gheasa í ag rá gur rud ''‘beannaithe’'' atá ar siúl eatarthu.  Bhí bua na cainte aige.  Síleann sé go bhfuil Máire faoi smacht a máthair<ref name=":1" />.  Déanann sé dúshaothrú mínáireach ar shoineantacht Mháire.  Tá sé fimíneach chomh maith, mar, os comhair na muintire, is duine urramach é, an máistir scoile. Ach san oíche, i ngan fhios d’éinne, tá sé ag bualadh le Máire, agus iarrann sé uirthi gan aon rud a rá le haon duine<ref name=":4" />.  Is bréagóir é, nuair a fhaigheann sé amach go bhfuil sí ag iompar clainne, tréigeann sé í, mar is ar a shon féin atá sé i gcónaí.  Ag an deireadh, chuireann Máire lámh in bás féin agus go maraíonn sí a leanbh mar gheall ar mheabhla gur bhraith sí.
Mailí
Cara le Máire is ea Mailí. Ba í an t-aon chara a bhí ag Máire agus mhothaigh trua aici di. Léiríonn sí sualicí an duine ar fad an dráma, mar ní chuireann sí brú ar bith ar Mháire. Feicimid an caidreamh maith idir Mailí agus na mná eile sa Theach Tearmainn<ref name=":1" />.  Bhuail Máire léi den chéad uair nuair a théann sí go dtí an Teach Tearmainn.  Bhí siad sa chás céanna ach bhí Mailí sásta leis an tsocrú.  Striapach is ea í, chomh maith, mar sin tá sí imeallaithe ag an tsochaí<ref name=":4" />.  Is bean chinéalta, chabrach í Mailí agus feiceann sí soineantacht Mháire, tugann sí comhairle di, mar sin, ''<nowiki/>'Croith suas tú féin, ná bí suite i gcónaí ag déanamh trua duit féin''<nowiki/>'<ref name=":1" />. Dar le Máire ''‘Is aingeal í’'', Mailí- ‘''aingeal dubh’'', mar is í Mailí an t-aon duine amháin a chabhraíonn léi.  Tá Mailí níos mó Chríostúla ná duine ar bith eile de na carachtair.
Líne 82:
* Léiríonn an t-údar béim mhór ar chúrsaí creideamh, ba mhaith máthair Mháire go mbeadh a hiníon ina bean rialta.  Ach, nuair a fhaigheann sí amach go raibh a hiníon ag iompar- is beag rian den Chríostaíocht a fheicimid inti - ‘''níl aon pheaca deireadh a chur le rud neamhghlan- rud a bhí mallaithe ag Dia agus ag duine’''.  Fiú, is máthair í, níl treithe maithreacha aici in aon chor.
 
* Bhuail Máire le Pádraig Mac Cárthaigh, ag an rince sa theachteach scoile. Fimíneach ba ea é gan dabht<ref>Foinse sa Rang. 2010. ''An fhimíneacht mar thréith Éireannach.'' Independent. 3 Feabhra Dé Céadaoin.</ref>.  Níor inis sé go raibh sé pósta, agus chreid Máire gach rud a deir sé.  Chuir sé faoi gheasa í.
 
* Tháinig na scéalta truamhéalacha ar fad amach faoi mhná agus leanaí sna ‘''Tithe Magdalene''’ agus sna dílleachtlanna, le déanaí.  Faraor, nuair a scríobh Ní Ghráda an dráma seo, ba bheag caint a bhí déanta in Éirinn<ref>Ní Nuadháin, M., 2019. ''Feimineach a bhí i Mairéad Ní Ghráda nuair nárbh ann don téarma sin''. Tuairisc.</ref>.