An difríocht idir athruithe ar: "Baile Átha Buí"

Content deleted Content added
No edit summary
Líne 15:
 
== Stair Athbuí ==
Sa [[Meánaois|Mheánaois]] bhí Áth Buí ina dhaingean ballamúrtha den Pháil. ThógGhlac [[Eoghan Rua Ó Néill]] éseilbh air sa bhliain 1643, agus sé bliana ina dhiaidh, bhíshuigh arm [[Oliver Cromwell]] ag campáilcampa ar [[Tlachta|Thlachtga]] (an Hill of Ward). Is iarsma de phrióireacht Cairmeilíteach ón 14ú haois é Túr Naomh Séamas, Eaglais na hÉireann. Taobh thiar den séipéal tá iarsmaí bhallaí an bhaile. Tá barr tábla Meánaoisigh suimiúil ag an eaglais.
 
Sa bhliain 1694, tógadh 'tailte agus coimirc' an bhaile agus roinnt ainmniúcháin talún eile i mbordlann agus tugadh dóibh do Thomas Bligh, MP do Bhaile Átha Buí, a cheannaigh níos mó ná 12 km² (3000 acra) roimhe seo i gceantar Bhaile Átha Buí. Cruthaíodh a mhac, John, "Iarla Darnley" i 1725 agus bhí na Blighs (Iarlaí Darnley) ina thiarnaí talún ar gach ceann de na 27 baile fearainn i bparóiste Bhaile Átha Buí ar fud an 18ú agus an 19ú haois.
 
Chuir Ivo Bligh, an 8ú Iarla Darnley, táille simplí bhaile Bhaile Átha Buí suas le haghaidh ceant poiblí i mí an Mheithimh 1909. Bhunaigh na daoine baile a gcraobh féin de Chonradh na dTeantóirí Baile agus le cabhair ó Joseph Coghlan-Briscoe, rúnaí náisiúnta an sraithe, bhí siad in ann a dtithe agus a ngnóthaí a cheannach trí chonradh príobháideach. Díoladh diméin Eastát Darnley ag Clifton Lodge díreach lasmuigh den bhaile i 1909 go dtí an taiscéalaí Breatnais Mordecai Jones. Ní fada i ndiaidh bhás Jones i 1913 go bhfuair sé go raibh a sheirbhíseach sa tSeapáin, Sanotic Koniste, á mharbhadh i réimse nach fada ó Chlifton Lodge. [8] Tá Jones agus Koniste araon curtha faoi thalamh i reilig Eaglais Naomh Séamas.
 
== Iompair ==