An difríocht idir athruithe ar: "Fomhóraigh"
Content deleted Content added
→Miotaseolaíocht na nGael: ... ag aistriú go gaeilge clib: Mobile edit Mobile web edit |
→Miotaseolaíocht na nGael: Altanna clib: Mobile edit Mobile web edit |
||
Líne 25:
==Miotaseolaíocht na nGael==
===Parthalán===
Insítear i miotas na meánaoise gurbh é [[Parthalán]] agus a mhuintir an chead dream a tháinig fo hÉirinn, ach go raibh n Fomhóraigh ann chéanna féin. De réir [[Seathrún Céitinn|Seathrúin Chéitinne]], tháinig siad dhá chéad bhliain roimhe sin, agus ''[[Cichol Gricenchos]]'' ina cheannaire, agus mhair ar iasc agus éineoil go dtí teacht Pharthaláin, ag tabhairt an [[céachta|chéachta]] agus [[damh|daimh]]. Chloígh Parthalán ''Cichol'' sa [[Cath Maighe Iotha]], ach d'éag a mhuintir go léir den phlá.
===Neimheadh===
Deirtear go raibh Éire neamháitithe le tríocha bliain tar éis bás Pharthaláin, ach nuair a tháinig ansin [[Neimheadh]] agus a mhuintir, bhuail siad leis na Fomhóraigh. Insíonn Céitinn níos eile ansin, gur fhir fharraige iad na Fomhóraigh as an Meánoirthear, sliocht de [[Chaim (mac Noah)|Caim]] mac [[Naoi (fáidh)|Naoi]]. Chloígh Neimheadh iad i roinnt cathanna, agus mharaigh sé a ríthe ''[[Sengann]]'' agus ''[[Gann]]''.<ref>Bhí ann chomh maith ríthe na bhFear Boilg dárbh ainm ''[[Sengann mac Dela|Sengann]]'' agus ''[[Gann mac Dela|Gann]]''.</ref> D'éirigh ceannairí nua na bhFomhórach aníos ina n-ionad: ''[[Conand]]'' mac ''Faebar'', a mhair i dTúr ''Conand'' ar [[Toraigh|Oileán Toraí]], [[Dún na nGall]]; agus ''[[Morc]]'' mac ''Dela'' (dúradh gur mhac ''Dela'' iad muintir an chéad ghlúin de na [[Fir Bhoilg]]).
Tar éis bás Neimhidh, chuir ''Conand'' agus ''Morc'' a mhuintir faoi smacht agus d'éiligh cáin dhian: dhá thrian dá pháistí, a gcuid gráin agus a gcuid bólachta. Chruinnigh mac Neimhidh ''[[Fergus Lethderg]]'' arm de seasca míle fear, d'éirigh in éadan na bhFomhórach agus scrios túr ''Conand''. D'ionsaigh Morc le cabhlach ollmhór, agus bhí ár mór ar gach taobh acu. Tháinig tonn tuile ansin agus bádh na hiarsmaí, a bheag nó a mhór. Níor éalaigh ach tríocha de mhuintir Neimhidh in aon long amháin, scaipthe anseo is ansiúd ar fud an domhain.
===Fir Bhoilg===
Ba iad na chéad ionraí eile ná na [[Fir Bhoilg]], ach níor bhuail siadsan leis na Fomhóraigh.
===Tuatha Dé Danann===
''Next, the Tuatha Dé Danann, who are usually supposed to have been the [[dia|déithe]] of the Goidelic Irish, defeated the Fir Bolg in the first [[Cath Maighe Tuireadh]] and took possession of Ireland. Because their king, [[Nuada]] Airgeadlámh]], had lost an arm in the battle and was no longer physically whole, their first king in Ireland was the half-Fomhórach [[Bres]]. He was the result of a union between [[Ériu]] of the Tuatha Dé Danann and the Fomhóraigh prince [[Elatha]], who had come to her one night by sea on a silver boat. Both ''Elatha'' and
''
''The Tuatha Dé Danann also prepared for war, under another half-Fomhórach leader, [[Lugh]]. His father was [[Cian]] of the Tuatha Dé, and his mother was Balor's daughter [[Eithne]]. This is presented as a dynastic marriage in early texts, but folklore preserves a more elaborate story, reminiscent of the story of [[Perseus]] from [[
''The second
''The Tuatha Dé Danann and the Fomhóraigh are closely related. [[Neit]], a god of war, is an ancestor of both.
|