Leagan ó 22:37, 26 Iúil 2015 athraigh TGcoa (plé \| dréachtaí) Confirmed users 31,138 edits m →‎Taighde ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 16:09, 27 Iúil 2019 athraigh cealaigh TGcoa (plé \| dréachtaí) Confirmed users 31,138 edits No edit summary chlib amháin: Visual edit An chéad dhifear eile →
Líne 1: [[Íomhá:Dalton_John_desk.jpg\|mion\|222px\|deas\|John Dalton]] [[Ceimiceoir]] agus [[fisiceoir]] [[Sasana]]ch ab ea '''John Dalton''' ([[6 Meán Fómhair]] [[1766]] – [[27 Iúil]] [[1844]]). Rugadh in [[Eaglesfield]] é, in aice le [[Cockermouth]] i g[[Cumberland]]. Cinntíodh ó [[Turgnamh\|thurgnaimh]] a rinne Dalton go raibh damhnaí rialaithe ag dlíthe áirithe. ==Taighde== [[Íomhá:Dalton's law of partial pressures.png\|clé\|mion\|[[Dlí Dalton]]]] Sna blianta 1808-1810 chuir Dalton a theoiric adamhach le chéile, agus rinne eolaíocht chainníochtúil sa cheimic<ref>Matt Hussey, Fréamh an Eolais (p198), Coiscéim</ref>. Thóg sé clár meáchan adarnhach. Rinne sé taighde ar mheascáin gás go príomha, fórsa gaile, leaisteachas gaile agus forbairt theirmeach gás. D'fhionn sé dlí Dalton ar pháirtbhrúnna, go bhfeidhmíonn gach gás ar leith, i meascán gás i soitheach, an brú céanna is a d'fheidhmeodh sé dá mbeadh sé ina aonar sa toirt sin, agus mar sin go bhfeidhmíonn páirtbhrú i gcomhréir le codán an gháis sin sa mheascán. Feidhmíonn na gáis uile nearnhspleách ar a chéile. Mar shampla, cuimsíonn an t-atmaisféar 80% nítrigine, a bheag nó a mhór, agus mar sin feidhmíonn an nítrigin 80% de bhrú an atmaisféir. Sna blianta 1808-1810 chuir Dalton a theoiric [[adamh]]<nowiki/>ach le chéile, agus rinne [[eolaíocht]] chainníochtúil sa cheimic<ref>Matt Hussey, Fréamh an Eolais (p198), Coiscéim</ref>. Thóg sé clár [[meáchan]] adarnhach. [[Íomhá:Dalton atomic symbols.jpg\|clé\|mion\|249x249px\|[[Dúil cheimiceach]]]] Rinne sé [[taighde]] ar mheascáin [[gás]] go príomha, [[Gaoth\|fórsa gaile]], [[leaisteachas]] gaile agus forbairt theirmeach gás. D'fhionn sé dlí ([[Dlí Dalton\|"dlí Dalton]]" inniuˈ) ar pháirtbhrúnna, go bhfeidhmíonn gach gás ar leith, i meascán gás i soitheach, an [[brú]] céanna is a d'fheidhmeodh sé dá mbeadh sé ina aonar sa toirt sin, agus mar sin go bhfeidhmíonn páirtbhrú i gcomhréir le codán an gháis sin sa mheascán. Feidhmíonn na gáis uile nearnhspleách ar a chéile. Mar shampla, cuimsíonn an t-[[atmaisféar]] 80% [[Nítrigin\|nítrigine]], a bheag nó a mhór, agus mar sin feidhmíonn an [[nítrigin]] 80% de bhrú an atmaisféir. ==Tionchar== Le hobair John Dalton ar an teoiric adamhach timpeall 1810, tháinig an cheimic chun tosaigh ina heolaíocht chainníochtúil agus d'fhorbair go tapa sa 19ú céad. == Féach freisin == {{stumpa}}▼ * [[Dlí Dalton]] ==Tagairtí== {{reflist}} ▲{{stumpa}} [[Catagóir:Ceimiceoirí Sasanacha\|Dalton, John]]

An difríocht idir athruithe ar: "John Dalton"