An difríocht idir athruithe ar: "Triathghás"

Content deleted Content added
m Bhog SeoMac an leathanach Triathgháis go Triathghás: Uimh. uatha i gcomhair theideal ailt
Eag. ghinearálta
Líne 2:
Is iad na '''triathgháis''' an grúpa nialasach nó deireanach ar [[Tábla peiriadach|chlár peiriadach na ndúl]]. Tugtar ''gáis thámha'' orthu freisin. Is gáis iad go léir ag gnáth-theochtaí. Cheaptaí ar feadh i bhfad nach raibh siad in ann dul i gcomhdhúile ceimiceacha, agus is ar an ábhar seo a tugadh an aidiacht "triath-" orthu. Inniu áfach tá na ceimiceoirí in ann comhdhúile a dhéanamh a bhfuil ceann de na triathgháis is troime (an xeanón, go tipiciúil) ina chomhchuid iontu, ach tá ocsaídeoirí thar a bheith láidir de dhíth le sin a dhéanamh. Cuimsíonn an grúpa [[héiliam]], [[neon]], [[argón]], [[crioptón]], [[xeanón]], agus [[radón]].
 
Is é is cúis le támhacht cheimiceach na dtriathghás ná go bhfuil ocht leictreon - leictreon—[[ochtréad]] iomlán - ariomlán—ar an sceall leictreon is faide amuigh acu (amach ón héiliam, nach bhfuil áit ach do dhá leictreon ar an t-aon sceall leictreon amháin aige). Tá an struchtúr seo iontach cobhsaí, agus a lán dúl leictreonach ag iarraidh an t-ochtréad a bhaint amach ina gcuid comhdhúl - rudcomhdhúl—rud a dtugtar [[riail an ochtréid]] air. (I gcás an neoin, níl áit ar an sceall leictreon is faide amuigh aige ach d'ocht leictreon pé scéal é.)
 
Baintear úsáid as na triathgháis sa teicneolaíocht, nuair a bhíonn atmaisféar támh ag teastáil - atmaisféarteastáil—atmaisféar nach bhfuil araiciseach chun imoibriúcháin cheimicigh agus a bhfuil de chlaonadh ann maolú ar imoibriúchán na ndúl eile. Is sna lampaí is mó a fheicimid na gáis seo in úsáid - neonlampaíúsáid—neonlampaí mar shampla.
 
 
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol}}
 
{{DEFAULTSORT:Triathghas}}
[[Catagóir:Triathgháis]]