An difríocht idir athruithe ar: "An Bhreatain Bheag"
Content deleted Content added
Cur cothrom le dáta |
No edit summary |
||
Líne 44:
}}
Tír atá suite ar iarthar oileáin [[an Bhreatain|na Breataine]] í '''an Bhreatain Bheag'''. Tá dhá phríomhtheanga ann: [[An Béarla|Béarla]] agus [[an Bhreatnais|Breatnais]]; agus sa Bhreatnais tugann muintir na tíre ''Cymru'' (fuaimnítear mar "comraí", leis an mbéim ar an gcéad siolla) ar a dtír agus ''
Tá
:''Nóta: Gaeilge na hAlban, "A' Bhreatainn Bheag" = [[An Bhriotáin]]''<ref>[http://www.smo.uhi.ac.uk/gaidhlig/faclair/sbg/lorg.php?facal=A'%20Bhreatann%20Bheag&seorsa=Gaidhlig&tairg=Lorg&eis_saor=on Rannsaich an Stòr-dàta Briathrachais Gàidhlig - A' Bhreatann Bheag]</ref>
Líne 101:
Thóg na Rómhánaigh smacht ar fad deiscirt na Breataine Bige chomh fada le [[Caerfyrddin]] (Maridunum). Tá fianaise ann go ndeachaigh siad ní b'fhaide chomh maith agus gur bhain siad [[Éire]] amach. Bhí siad gníomhach i dtuaisceart na tíre freisin. De réir finscéil Bhreatnaigh, phós Macsen Wledig nó Magnus Maximus, fear d'impirí deireanacha na Róimhe, Helen, iníon thaoisigh Bhreatnaigh Segontium ([[Caernarfon]] inniu).
Níor éirigh leis na hAnglo-Sacsanaigh an Bhreatain Bheag a chur faoi smacht, cé gur bhris siad an ceangal a bhí idir an tír agus an tír ó thuaidh a bhí faoi smacht na mBriotanach go fóill i ndiaidh cath Chester i 615 CE. Is de bharr neart míleata an rí Breatnaigh a bhí sin, ach freisin de bharr cruth na tíre. Thóg Offa, rí Mhercia, pórt rátha mór as talamh fad an chríche idir an ríocht
Níor stad an Bhreatain Bheag a bheith ina thír Chríostaí i ndiaidh do na treibheanna Sacsanach greim a fháil ar Shasana. Chuaigh [[Naomh Dáibhí]] ar oilithreacht chun na Róimhe sa séú haois, agus bhí sé ina easpag sa Bhreatain Bheag le fada sular tháinig Austin chun rí Kent a thiontú go [[An Chríostaíocht|Críostachais]] agus ceantar easpag [[Canterbury]] a chur ar bun. Ach ní dhearna na Breatnaigh iarracht mhór Sasana thiontú go Críostachas, b'fhéidir de bharr an naimhdis idir an dá thír. Bhí ríthe Breatnach mar [[Rhodri Mawr]] agus [[Llywelyn ap Gruffudd|Llywelyn ap Gruffydd]] láidir agus cliste go leor neamhspleáchais na tíre a chosaint.
|