An difríocht idir athruithe ar: "Leabhar Gabhála na hÉireann"

Content deleted Content added
→‎Ábhair: Aistrithe, scrios glanadh
Typos
clib: Mobile edit Mobile web edit Advanced mobile edit
Líne 3:
Meascán de [[stair]], [[miotaseolaíocht]], [[finscéal]], [[béaloideas]] agus [[staireagrafaíocht]] [[Críostaíocht|Chríostaí]] atá i gceist. Glactar leis gur cumadh an saothar mar aithris ar chuntas [[An Bíobla|an Bhíobla]] ar bhunús chlann [[Iosrael|Iosrael]].
 
[[File:Book of Leinster, folio 53.jpg|thumb|Folio 53 ón [[Leabhair Laighneach]]. Caomhnaítear '''Lebor Gabála Érenn''' i ndosaenndá lámhscríbhinn déag meánaoiseach ar a laghad. Príomhfhoinse is ea an an Leabhar Laighneach.
Íomhá: Baile Átha Cliath, CnT, MS 1339 (olim MS H 2.18)]]
 
Insíonn an ''Leabhar Gabhála'' gur lonnaigh (nó 'ghabh') sé dhream ceann ar cheann i nÉirinn: muintir [[Ceasair|Ceasrach]], muintir [[Parthalán|Pharthaláin]], [[Neimheadh|Neimhidh]], na [[Fir Bholg]], na [[Tuatha Dé Danann]], agus an [[Clann Mhíle|Chlann Mhíle]]. Díothaíodh an chéad cheithre dhream, nó b'éigean dóibh Éire a thréigeadh. Seasann an chúigiú dream do (dhea)dhéithe págánach na hÉireann,{{sfn|Koch|2006|pp=1693-1695}} agus an séú dream dosna [[Gael|Gaeil]] féin. Tá dream eile ann sna scéalta, na [[Fomhóraigh]], a sheasann ar an taobh dorcha den fhórsa.
 
Meastar inniu gur miotas nach mór é an ''Leabhar Gabhála'' .{{sfn|Carey|1994|pp=1–4}} Is amhlaidh go bhfuil sé bunaithe ar bhréagstair Chríostaí den mheánaois,{{sfn|Carey|1994|pp=1-4}}{{sfn|Koch|2006|p=1132}} ach faightear ann ghnímhchomh maith roinnt de [[Miotaseolaíocht na nGael|mhiotaseolaíocht]] réamhChríostaí na nGael.{{sfn|Koch|2006|p=1132}} Creideann scoláirí go raibh sé mar chuspóir ag na scríbhneoirí ná stair eipice na hÉireann a chumadh arbh fhéidir a chur ar chomhchaighdeán le staraithe na [[Iosrael|nIosraelítighnIosraelíteach]] nó na [[An Róimh|Rómhánach]], agus a thug miotas págánach le chéile le cruinneshamhail Chríostaí na staire.{{sfn|Carey|1994|pp=1–4, 24}}{{sfn|Koch|2006|p=1130}} Creidtear, mar shampla, go bhfuil sé ghabháil ann chun bheith mar an gcéanna le "[[Sex Aetates Mundi]]".<ref>{{
citation |
first = Marie-Louise |