An difríocht idir athruithe ar: "Annála Inis Faithlinn"

Content deleted Content added
m Bhog Marcas.oduinn an leathanach Annála Inis Faithleann go Annála Inis Faithlinn: Leagan NuaGhaeilge
Colin Ryan (plé | dréachtaí)
No edit summary
Líne 1:
Croinic ar [[stair na hÉireann]] is ea '''Annála Inis Faithlinn''' nó '''Faithleann''',. aScríobhadh scríobhna manaighhannálacha i Mainistir Inis FaoithleannFaithlinn ari [[Loch Léin]] i g[[Contae Chiarraí]] idir an t-aonú11ú haois agus an ceathrú14ú haois déag.
{{Athbhreithniú}}
Croinic ar [[stair na hÉireann]] is ea '''Annála Inis Faithlinn''' nó '''Faithleann''', a scríobh manaigh i Mainistir Inis Faoithleann ar [[Loch Léin]] i g[[Contae Chiarraí]] idir an t-aonú agus an ceathrú haois déag.
 
Tá breis is 2,500 iontráil ann agus iad ag cur síos ar imeachtaí idir 433 and 1450. Ceaptar gur cuireadh an lámhscríbhinn le chéile in 1092, mar gur scríobhaí amháin a bhí ag obair uirthi anuas go dtí sin ach go raibh a lán daoine á breacadh ina dhiaidh sin.<ref>Evans, Nicholas (2010). ''The Present and the Past in Medieval Irish Chronicles''. Studies in Celtic History 27, Boydell, Woodbridge: lgh 12-13</ref> Tarrraingíodh ábhar as lámhscríbhinní ó áiteanna éagsúla i gCúige Mumhan agus as cnuastéacs de ''[[Croinic na hÉireann|Chroinic na hÉireann]]'', téacs a shíltear a scríobhadh ag [[Cluain Mhic Nóis]].<ref>Hughes, Kathleen (1972). ''Early Christian Ireland: Introduction to the Sources''. Sources of History, Hodder and Stoughton, London: lgh 99–162, go háirithe lgh 99-116.</ref>
Tá níos mo ná 2,500 iontráil ann ón bhliain AD [[433]] ar aghaidh go dtí [[1450]]. Scríobhadh na hannála as [[Gaeilge]], ach tá roinnt [[Laidin]]e le feiceáil freisin, toisc gur mhanaigh iad agus Laidin na [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach|hEaglaise]] acu a bhí á scríobh.
 
I dteannta na n-iontrálacha croineolaíocha, tá cuntas gearr briste sa lámhscríbhinn ar an ré réamh-Chríostaí in Éirinn, ó Abrahám go dtí Naomh Pádraig. Tá scéal na hÉireann agus na nGael suite laistigh de stair chomhchoitianta [[Eusebius]], stair a léirítear trí chroinic dhomhanda Laidine agus trí shleachta as ''Réidig dam, a Dé, do nim'', dán Meán-Ghaeilge a luaitear le [[Flann Mainistrech]] i lámhscríbhinní ina dhiaidh sin.
I dteannta leis an gcroinic stairiúil, tá cúntas gearr réamhPhádraig ann, faoi stair na hÉireann roimh teacht na [[Críostaíocht]]a. Is cúntas samhail-[[An Bíobla|Bhíoblach]] é agus is dócha go raibh tionchar ag [[Leabhar Gabhála na hÉireann]] ar an sliocht sin.
 
* Caomhnaítearna anhannálacha lámhscríbhinnle fáil anois sa [[Bodleian Library]], faoinin [[Oxford]] gcódmar MS [[Rawlinson B 503]].
==Foinsí==
* Caomhnaítear an lámhscríbhinn sa [[Bodleian Library]], faoin gcód MS [[Rawlinson B 503]].
* [https://www.isos.dias.ie/master.html?https://www.isos.dias.ie/libraries/JESUIT/JESUIT_MS_IL_1/irish/index.html?ref=https://www.google.com/ LS IL 1] ar MPR/ISoS
* Tá roinnt fóilió le fáil ar CELT:
** [https://celt.ucc.ie//published/G100004P/index.html réamhPhádraig] ([https://celt.ucc.ie//published/G100004P/index.html en])
** [https://celt.ucc.ie//published/G100004/index.html príomhchuid] ([https://celt.ucc.ie//published/G100004/index.html en]).
* [https://www.vanhamel.nl/codecs/Annals_of_Inisfallen CODECS]
 
==Tagairtí==
{{reflist}}
 
==Naisc sheachtracha==
{{síol}}
* [http://www.ucc.ie/celt/published/G100004/ Annals of Inisfallen]—Téacs na nAnnálacha
* [https://digital.bodleian.ox.ac.uk/inquire/p/0be07fac-a18e-4816-b33c-10aa506b2bf9 Íomhánna digitithe ó Rawlinson B 503]—Íomhánna ar fáil ar Digital Bodleian
 
[[Catagóir:Stair na hÉireann]]