An difríocht idir athruithe ar: "Ealaín"

Content deleted Content added
No edit summary
m Cuireadh athfhriotal leis
Líne 1:
[[Íomhá:Venus_de_Milo_Louvre_Ma399-02b.jpg|thumb|[[Venus de Milo|Véineas de Milo]] ar taispeántas i [[Músaem]] an [[Louvre]], [[Páras]] na [[an Fhrainc|Fraince]].]]
''Oilteacht'' an bhunbhrí a bhí le h'''Ealaín''' sa Ghaeilge. ach"Cumas dálaoilte gníomh a comhbhríonnabhfuil iscil dteangachaag eilebaint leis anagus bhunbhría seo agmbeidh leathnútoradh an t-amghnímh arsin fadle agushaithint saatá i atágceist inniu[...] ann sanciall [[Anna Eoraip|Eoraip]]cleasaíochta isi ionanngceist leis an ealaín fosta agus táirgetá an chiall sin ar bithcheann de chuid na [[Samhlaíocht|samhlaíochta]]bríonna is coitianta a dhírítearfhaightear arsa chaint go fóill."<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Lillis Ó Laoire|date=2016|url=http://leannteangaanreiviu.com/node/361|title=Dóchas an tsamhlaíochtDúchais: féinNeartú na nEalaíon Dúchais agus nGréasán Cultúrtha sa Ghaeilge|journal=An Reiviú|volume=|issue=|accessdate=}}</ref>.
 
Dála a comhbhríonna i dteangacha eile, tá an chéad bhunbhrí thuasluaite ag leathnú an t-am ar fad agus sa lá atá inniu ann is ionann 'ealaín' go minic agus táirge ar bith de chuid na [[Samhlaíocht|samhlaíochta]] a dhírítear ar an tsamhlaíocht féin.
Ó Athbheochan an Léinn anall ba ghnách san Eoraip na Míndána i.e. ealaíona na péintéireachta, na líníochta, na [[Dealbhóireacht|dealbhóireachta]] agus na hailtireachta, a dhealú amach ó na hEalaíona Feidhmeacha, ealaíona a cuireadh i bhfeidhm ar earraí chun iad a mhaisiú; ach bhí seo bunoscionn le dearcadh cultúr agus sibhialtachtaí eile agus le dearcadh na hEorpa féin roimhe sin.
 
Ó [[An Renaissance|Athbheochan an Léinn]] anall ba ghnách san [[An Eoraip|Eoraip]] na [[Míndána]] (i.e. ealaíona na [[Péintéireacht|péintéireachta]], na líníochta, na [[Dealbhóireacht|dealbhóireachta]] agus na [[Ailtireacht|hailtireachta,]]) a dhealú amach ó na hEalaíona Feidhmeacha, ealaíona a cuireadh i bhfeidhm ar earraí chun iad a mhaisiú; ach bhí seo bunoscionn le dearcadh cultúr agus sibhialtachtaí eile agus le dearcadh na hEorpa féin roimhe sin.
 
De réir an Choincheapúlachais, [[fealsúnacht]] ealaíne a tháinig chun cinn tar éis an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Chogadh Domhanda]], is féidir le duine ar bith a bheith ina [[ealaíontóir]] agus is féidir le rud ar bith a bheith ina théama i saothar ealaíne. Meán chun pearsantacht, braistintí nó spiorad an ealaíontóra a léiriú atá san Ealaín de réir na teoirice seo. Is é an t-[[ealaíontóir]] ábhar a chuid ealaíne féin, murab ionann agus an scéal i dtraidisiúin nó i bhfealsúnachtaí ealaíne san am a chuaigh thart. Sainmhíniú de chuid an Iarthar é seo, ar ndóigh, agus gan baint aige le formhór na dtraidisiún eile. Bhí aidhmeanna dá gcuid féin acu siúd. Neamh agus an Domhan a nascadh le chéile ba chuspóir do [[Péintéireacht|Phéintéireacht]] na Síne, mar shampla, agus níor mhór duit dianstaidéar agus dianmhachnamh a dhéanamh roimh duit tabhairt faoin obair.