An difríocht idir athruithe ar: "Úsáideoir:Kellen Ní Néill/Clár Dubh"

Content deleted Content added
No edit summary
Líne 1:
= Walt Disney =
Ba léiritheoir scannán, fiontraí agus beochantóir [[SAM|Meiriceánach]] é '''Walter Elias Disney'''. Bhuaigh sé [[duais Oscar]] sé uairhuaire is fiche (bhí ceithre mar duaisdhuais oinigh).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.goodhousekeeping.com/life/entertainment/g26449349/who-has-won-most-oscars/|teideal=No, Meryl Streep Hasn't Won the Most Oscars in History|údar=Selena Barrientos|dáta=2019-02-22|language=en-US|work=Good Housekeeping|dátarochtana=2020-03-19}}</ref> Bhain sé amach Máistreacht Oinigh sna hEalaíona óón na hollscoileollscoil [[Harvard, Illinois|Harvard]] agus ollscoil Yale<ref name=":3" />.<br />
 
== Saol luath ==
Rugadh Walt Disney ar an gcuigiúgcúigiú lá de NollagNollaig, 1901, sa roinn Hermosa i [[Chicago, Illinois]]. Chaith sé a chuid óige i [[Missouri]]<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.biography.com/business-figure/walt-disney|teideal=Walt Disney|language=en-us|work=Biography|dátarochtana=2020-03-27}}</ref> nuair a bhog a athair an teaghlach ann chun a bheith ag obair ar feirmfheirm i Marceline<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.notablebiographies.com/De-Du/Disney-Walt.html|teideal=Walt Disney Biography - life, family, children, name, story, death, history, wife, school, information, born, contract|work=www.notablebiographies.com|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Bhí sé mar an ceathrú mac a bhí ag Elias Disney, a bhí mar [[Cearpantóireacht|cearpantóirchearpantóir]] taistil, [[feirmeoir]] agus conraitheoir tógála, agus Flora (née Call) Disney, a bhí ina [[múinteoir]]<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.britannica.com/biography/Walt-Disney|teideal=Walt Disney {{!}} Biography, Movies, & Facts|language=en|work=Encyclopedia Britannica|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Ba leath-[[Éireannach]] agus leath-Ceanadach é Elias Disney<ref>{{Lua idirlín|url=https://d23.com/about-walt-disney/|teideal=About Walt Disney|language=en-US|work=D23|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Bhí ceathrar deartháir (Herbert, Raymond, andagus Roy) agus deirfiúr amháin (Ruth) ag Disney<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://waltdisney.weebly.com/walt-disneyearly-life.html|teideal=Walt Disney - Walt Disney:Early Life|work=waltdisney.weebly.com|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Nuair a bhí sé i Missouri, chaith sé a chuid ama ag tharraingttarraingt agus ag péintéireacht<ref name=":0" />. Nuair a bhí sé ina dheagóirdhéagóir, bhógbhog Disney agus a chlann go ar aísais go dtí Chicago. Nuair a raibhbhí sé sa mheanscoil, McKinley High i Chicago, d'oibrigh Disney mar cartúnaí i gcomhair an [[irisleabhar|irisleabhair]] scoile<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20091003001653/http://www.suntimes.com/lifestyles/1790811,disney-walt-museum-san-francisco-092709.article|teideal=From Chicago to Hollywood: The man behind the mouse :: CHICAGO SUN-TIMES :: Lifestyles|dáta=2009-10-03|work=web.archive.org|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Le linn an amama seo, d'fhreastalfhreastail Walt Disney ar an institiúid ealaíne i Chicago<ref name=":5">{{Lua idirlín|url=https://history-biography.com/walt-disney/|teideal=Walt Disney|údar=History-biography|dáta=2018-06-17|language=en-US|work=History and Biography|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>.
 
Bhí Walt ag iarraidh troid sa [[An Chéad Chogadh Domhanda|Chéad Chogadh Domhanda]] nuair a raibhbhí sé sé bhliana deagdéag d'aois ach bhí sé ró-óg. Rinne sé a phas a bhrionnú agus chuir sé isteach i gcomhair anna ChrosCroise DheargDearg ag insint bréigebhréige faoi cencén aois a raibh sé. Seoladh Walt go dtí an [[An Fhrainc|Fhrainc]] agus thiomáin sé otharcarr ansin<ref name=":1" /><ref name=":2" />. Tar éis an chogadhchogaidh i 1919, bhí an seans ag Disney dul agus obair i monarchanmonarcha glothaí i Chicago toisc go raibh a athair mar comhúinéirchomhúinéir de<ref name=":3">{{Lua idirlín|url=https://www.youtube.com/watch?v=RkebvLfBQa4&t=228s|teideal=Walt Disney PBS American Experience Documentary|údar=PBS|dáta=29/08/2017|dátarochtana=03/04/2020}}</ref> ach chuaigh Walt Disney go dtí [[Kansas]] agus thosaigh sé ag obair mar cartúnaí tráchtála, freisin thosaigh sé ag obair ar a chead cartún bheochan. I Mí LunasaLúnasa, 1923 bhog Disney go dtí [[California]], bhí a deartháir Roy ann cheana féin<ref name=":3" />.
 
==Gairm Beochana Walt Disney==
 
Nuair a raibhbhí Disney ag obair i Kansas mar cartúnaí tráchtála thosaigh sé ag obair ar a chuid beochaintí<ref name=":0" />. D'fhoghlaim sé faoi conas na beochaintí seo a chruthú tríd ag leamh leabhair ón leabharlann cosúil le ''"Animated Cartoons – How They Are Made Their Origin And Development”'' le Edwin George (E.G.) Lutz<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.printmag.com/design-education/how-walt-disney-used-his-kansas-city-library-card/|teideal=How Walt Disney Used His Kansas City Library Card|údar=J. J. Sedelmaier|dáta=2012-03-26|language=en-US|work=Print Magazine|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. Fhadas a raibh sé ag obair i Kansas, bhuail sé le Ub Iwerks (Ubbe Eert Iwwerks) agus tar éis tamall bhunaigh an bheirt acu comhlacht fógraíochta i 1920, ach theip ar an comhlachtgcomhlacht toisc nach raibh go cliant aige. Thosaigh Disney agus Iwerks post nua ag Kansas City Films Ad, le linn a chuid ama ag obair leis an comhlachtgcomhlacht seo, d'fhoghlaim Disney níos mó scileanna ag bhaintbaint le beochaintí<ref name=":5" />.
[[Íomhá:Oswald iwerks.svg|mion]]
Cruthaigh Disney sraith de cartúinchartúin darbh ainm ''<nowiki/>'Laugh-O-Grams''' i 1922<ref name=":4" />. Rinne sé margadh leis an phictúrlannphictiúrlann i Kansas na cartúngcartún a craolúcraoladh agus tháinig an-cháil ar na cartúin agus ar Walt Disney<ref name=":0" />. Níor bhfuairfhuair Disney aon brábusbrabus ón mhargadh seo ach churchuir sé tús lena ghairm. Bhí an cheadcéad sraith bunaithe ar an Chochaillín DeargDhearg agus bhí sé mar leagan nua-amsearthaaimseartha den scéal<ref>{{Lua idirlín|url=https://waltdisneymiami.wordpress.com/2013/02/25/the-beginning-of-disneys-career/|teideal=The Beginning of Disney’s Career|údar=gilardcr|dáta=2013-02-25|language=en|work=Walt Disney|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. Faoi 1923, bheartaigh sé dul go [[California]], toisc gur d'imigh an comhlacht ''Laugh-O-Grams'' as gnó agus ní raibh aon todhchaí ag a chuid oibre le beochantí i Kansas<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biography.com/news/walt-disney-failures|teideal=Walt Disney's Rocky Road to Success|údar=Eudie Pak|language=en-us|work=Biography|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>.
Dúirt Disney faoin am ar shroich sé California bhí sé tuirseach traochta de [[Cartún|cartúinchartúin]]. Bhí sé mar aidhm aige a bheith ina stiúrthóir ach níor éirigh leo aon phost cosúiilcosúil le sinnsin agus lean sé ar aghaidh ag obair ar a bheochaintí<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Michael Barrier|date=2007|url=|title=|journal=The Animated Man: A Life of Walt Disney|volume=|issue=1|publisher=University of California Press}}</ref>. D'aithin sé go raibh deis aige obair le beochaintí arís agus d'oibrigh é féin agus a dhearthairdheartháir Roy ar sraitheanna a raibh bunaithe ar an scéal ''[[Alice in Wonderland]]'' darbh ainm ''Alice's Comedies''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biographyonline.net/artists/walt-disney.html|teideal=Walt Disney Biography {{!}}|language=en-GB|work=Biography Online|dátarochtana=2020-04-03}}</ref> I DeireadhnDeireadh FomhairFómhair, 1923 bhunaigh Walt agus Roy an stúideostiúideo cartún ''Disney Brothers''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousdaily.com/history/walt-disney-company-launched.html|teideal=Disney Brothers Cartoon Studio Founded|work=www.famousdaily.com|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. I mí Nollaig 1923, craoltar an cheadcéad pháirt den sraithtsraith "Lá Alice san Fharraige" agus thuill Disney agus a dhearthairdheartháir Roy $1,500<ref name=":7">{{Lua idirlín|url=https://astrumpeople.com/walt-disney-biography/|teideal=Walt Disney Biography: The Man Who Believed in Dreams|language=en-US|work=Astrum People|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. I rith naan hamaam seo bhí sé fos ag obair le Ub Iwerks. D'eirighéirigh leo charactar eile a chruthú coinín darbh ainm ''<nowiki/>'Oswald''' faoi 1927 agus d'fhostaigh Universal Walt agus Iwerks chun 26 sraith cartún búnaithebunaithe ar Oswald a chruthú, ansin faoi 1928 thainigtháinig Disney ar an eolas gur le Universal cearta an charactarcharachtar ''Oswald''<ref name=":6">{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-19910825|teideal=The rebirth of Oswald the Lucky Rabbit|dáta=2012-12-03|language=en-GB|work=BBC News|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>''.''
[[Íomhá:Steamboat Willie1928.jpg|mion]]