Leagan ó 18:38, 9 Aibreán 2020 athraigh CommonsDelinker (plé \| dréachtaí) 3,338 edits Ag baint THL_EN_yskimisohje_A3_TULOSTE.pdf amach, scrios Krd é ón Chómhaoin mar: per c:Commons:Deletion requests/Files uploaded by User:Susannaanas ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 17:49, 16 Aibreán 2020 athraigh cealaigh Edl-irishboy (plé \| dréachtaí) 95 edits →‎Coróinivíris dhaonna: Naisc neamhriachtanacha bainte An chéad dhifear eile →
Líne 113: ==Coróinivíris dhaonna== [[File:Coronavirus virion structure.svg\|thumb\|Léaráid den choróinvíreas a bhaineann le siondróm riospráide an Mheánoirthir SARSr-CoV virion]] Tá éagsúlacht mhór bainte le toisc riosca na gcoróinvíreas. Féadann cuid acu níos mó ná 30% díobh siúd atá ionfhabhtaithe (mar shampla MERS-CoV) a mharú, agus tá cuid acu neamhdhíobhálach go leor, amhail an an slaghdán coitianta. Coróinvíris is cúis le slaghdáin a bhfuil siomptóim láidir orthu, mar shampla [[fiabhras]], agus [[scornach tinn]] ó [[Adanóidí\|adenoidí]] ata, a tharlaíonn go príomha i séasúir an gheimhridh agus go luath san earrach. Is cúis le coróinvíris [[niúmóine]] ([[niúmóine víreasach]] díreach nó [[niúmóine baictéarach]] tánaisteach) agus broincíteas (broincíteas víreasach tánaisteach nó broincíteas baictéarach díreach). Tá pataigineacht uathúil ag an coróinvíreas daonna a ndearnadh poiblíocht mhór air agus a fuarthas amach sa bhliain 2003, [[SARS-CoV]], gur cúis le [[géarshiondróm trom riospráide]] (SARS), toisc go bhfuil sé ina chúis le ~~[[Ionfhabhtú sa chonair riospráide uachtarach\|~~hionfhabhtuithe sa chonair riospráide uachtarach]] agus ~~[[Ionfhabhtú sa chonair riospráide íochtair\|~~íochtarach]]. Tá sé speiceas de choróivíris dhaonna ar eolas, agus tá speiceas amháin foroinnte ina dhá shraith dhifriúla, rud a fhágann go bhfuil seacht dtréithchineál de na coróinvíris dhaonna ann ar fad. Táirgeann ceithre cinn de na tréithchineálacha seo airíonna éadroma ginearálta den [[Slaghdán\|slaghdán coitianta]]: #[[Coróinivíreas daonna OC43]] (HCoV-OC43), den ghéineas ~~[[Betacoronavirus\|~~β-CoV]] #[[Coróinivíreas daonna]], ~~[[Betacoronavirus\|~~β-CoV]], á cosúlacht 75% ag a géanóm le OC43<ref>[https://nextstrain.org/groups/blab/beta-cov Nextstrain, phylogenetic tree of Beta-CoV]</ref> #[[Coróinivíreas daonna 229E]] (HCoV-229E), ~~[[Alphacoronavirus\|~~α-CoV]] #[[Coróinivíreas daonna NL63]] (HCoV-NL63, New Haven coronavirus), ~~[[Alphacoronavirus\|~~α-CoV]] – agus cruthaíonn trí thréithchineál (dhá speiceas) airíonna a d’fhéadfadh a bheith dian; is tréithchineálacha de β-Co gach ceann acu díobh seo: #[[Coróinvíreas a bhaineann le siondróm riospráide an Mheánoirthir]] (MERS-CoV), ar a dtugtaí ''coróinvíreas mucúil 2012'' roimhe seo agus ''HCoV-EMC'' #[[Géarshiondróm trom riospráide-coróinvíreas]] (SARS-CoV nó ''Gnáth-SARS'') #[[Géarshiondróm trom riospráide-coróinvíreas 2]] (SARS-CoV-2) ar a dtugtaí ''2019-nCoV'' nó "coróinvíreas mucúil 2019" roimhe seo. Scaipeann na coróinvíris HCoV-229E, -NL63, -OC43, agus -HKU1 go leanúnach sa phobal daonna agus bíonn siad ina gcúis le hionfhabhtuithe riospráide i measc daoine fásta agus leanaí ar fud an domhain. == Féach freisin ==

An difríocht idir athruithe ar: "Coróinvíreas"