|
[[Íomhá:Sitting Bull.jpg|thumb|[[Tarbh Suite]] ''([[Béarla]]: Sitting Bull)'', duine de na Meiriceánaigh DhúchasachaDúchasacha]]
Daoine dúchasacha na [[Meiriceá Thuaidh|Críocha Mheiriceá]] iad na '''Indiaigh Mheiriceá'''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.tearma.ie/q/Indiaigh%20Mheirice%C3%A1/ga/|teideal="Indiaigh Mheiriceá"|work=téarma.ie|dátarochtana=2020-05-31}}</ref> nó na '''Meiriceánaigh DhúchasachaDúchasacha''' nó fiú na '''Indiaighbundúchasaigh Mheiriceá.'''<ref>https{{Lua idirlín|url=http://www.tearmapotafocal.iecom/q/indianbeo/?s=native+american|teideal=Pota Focal {{!}} native american|language=en|work=Pota Focal|dátarochtana=2020-05-31}}</ref>.
== An BunúsStair ==
Déir eolaithe Eorpacha gogur tháinig na Meiriceánaigh DhúchasachaDúchasacha go dtí [[Meiriceá Thuaidh]] i 12000 RCR ón [[An tSibéir|Sibéir]] timpeall 15,000 RC ar a laghad. Ach le déanaí, tá fianaise ann go bhí na Meiriceánaigh Dhúchasacha i Meiriceá Thuaidh itimpeall 130000130,000 RCRRC.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.cbc.ca/beta/news/technology/humans-north-america-130000-1.4086109</ref>|teideal=Study Déirsuggests anhumans stairwere óin bhéalNorth MeiriceánchAmerica Dhúchasacha100,000 goyears bhíearlier nathan Meiriceánaighbelieved|údar=cbc.ca|dáta=2017|dátarochtana=2020}}</ref> Dhúchasacha i Meiriceá Thuaidh ón dtús.<ref>Barbara Alice Mann, '''Iroquoian Women: The Gantowisas''' (Boston: Peter Lang, 2000), 35.</ref>
Bhí timpeall 100 milliún duine ina gconaí i Meiriceá Thuaidh agus [[Meiriceá Theas]] sa bhliain [[1492]]. I [[Meicsiceo]] agus i b[[Peiriú]], bhí cathracha móra ann. Bhí timpeall 300,000 duine ina gcónai i d[[Tenochtitlán]], an [[Príomhchathair|phríomhchathair]] [[Astacach]].
== Stair Réamhcholómach ==
D'fhorbair na Meiriceánaigh Dhúchasacha cineálacha saolta éagsúla. Bhí timpeall 100 milliún duine ina gconaí i Meiriceá Thuaidh agus [[Meiriceá Theas]] sa bhliain [[1492]]. I [[Meicsiceo]] agus i b[[Peiriú]], bhí cathracha móra ann. Bhí timpeall 300,000 duine ina gcónai i d[[Tenochtitlán]], an príomhchathair [[Astacach]]. Níor aicmí ag is mo tíortha, agus is mo tíortha ba ea comhroinnte agus máthairlíneach, ar nós na h[[Iroquois]].<ref>Gord Hill, "500 Years of Indigenous Resistance", accessed https://theanarchistlibrary.org/library/anonymous-500-years-of-indigenous-resistance</ref>
== Coilíniú ==
Tháinig [[ChristoperCríostóir ColumbusColambas]] go dtí an [[Muir Chairib]] sa bhliain [[1492]]. ThosaighBhí sé i mbun feachtas [[cinedhíothach]] i gcoinne na [[Taíno]], agus fuair 95 faoin gcéad de na Taíno bás. Lean naSa Eorpaighbhliain orthu1700, agní [[coilíniú]]raibh tarfágtha éis.ach Faoi 1700, bhí achb'fhéidir 12 milliún Meiriceánach Dhúchasach. Ghoid na Eorpaigh a dtír agus thosaigh siad coilíneachtaí, ar nós na [[Stáit Aontaithe Meiriceánaigh]]bundúchasach.<ref>Ibid.</ref>
[[Íomhá:Mayan 'Saint' Maximón with offerings, guarded by a brotherhood in Santiago Atitlán, Guatemala.jpg|clé|mion|'Naomh" Maximon, dia de chuid na [[Máigeach|Máigheach]]]]
== Inniu ==
Tá timpeall 61 milliún Meiriceánach DhúchasachDúchasach ann inniu. Tá siad ag dul i ngleic le [[ciníochas]], agus [[leithcheal]] agus [[imeallú]].
== Féach freisin ==
| 