An difríocht idir athruithe ar: "Harry Potter agus an Órchloch"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 47:
* [[Spáinnis]] - ''Harry Potter y la piedra filosofal''
{{glanadh}}
{| class="wikitable"
|+
Harry Potter agus an Órchloch
|'''Teideal'''
|Harry Potter agus an Órchloch
|-
|'''Sraith'''
|Sraith Harry Potter (chéad leabhair)
|-
|'''Scríobhneoir'''
|J.K. Rowling
|-
|'''Aistritheoir'''
|Máire Mhic Ní Mhaoláin
|-
|'''Foilsithe (Béarla)'''
|1997
|-
|'''Foilsithe (Gaeilge)'''
|2004
|-
|'''Foilsithe le'''
|Bloomsbury
|}
<br />
== Caibidil ==
Caibidil 1: An Gasúr a Tháinig Slán
Caibidil 2: An Ghloine a d'Imigh as
Caibidil 3: Na Litreacha
Caibidil 4: Coimeádaí na hÉochracha
Caibidil 5: Go Diagon Alley
Caibidil 6: An Turas ó Ardán a Naoi agus Trí Cheathrú
Caibidil 7: An Hata Sórtála
Caibidil 8: Máistir na bPosóidí
Caibidil 9: Comhrac ar Uair an Mheán Oíche
Caibidil 10: Oíche Shamhna
Caibidil 11: Quiddich
Caibidil 12: Scáthán na Mianta
Caibidil 13: Nicolas Flamel
Caibidil 14: Dragan Dronnach na hIorua
Caibidil 15: An Fhorais Thoirmiscthe
Caibidil 16: Tríd an gComhla Síos
Caibidil 17: Fear an Dá Aghaidh <ref>{{Luaigh foilseachán|author=J.K. Rowling|date=2004|url=|title=Harry Potter agus an Órchloch|journal=|volume=|issue=}}</ref>
== Scéal/plota ==
[[Íomhá:Íomhanna ar an léaráid .jpg|mion|257x257px|íómhanna ar an léaráid<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.google.com/search?q=harry+potter+agus+an+%C3%B3rchloch+cover&tbm=isch&source=univ&sa=X&ved=2ahUKEwjSrJOZ_NfgAhW4QxUIHbWdAnIQ7Al6BAgFEBE&biw=1111&bih=666#imgrc=oT4jyw5OYlLv6M:|teideal=íomhanna ar an léaráid|údar=|dáta=|dátarochtana=17ú lá Feabhra}}</ref>]]
Tá Harry Potter ina chonaí i Little Whinging, Surrey lena huncail Vernon, aintín Petunia agus col ceathrar Dudley Dursley. Tá saol crua ag Harry: codlaíonn sé faoi na [[staighre]] agus bíonn na daoine sa teach don é a bhulaíocht. Cónaíonn sé le muintir Dursley toisc gur mhairigh Voldemort a thuismitheoirí, Lily agus James, nuair a bhí sé ina [[leanbh]] de dheasca fáistine:<br />''"The one with the power to vanquish the Dark Lord approaches ... Born to those who have thrice defied him, born as the seventh month dies ... And the Dark Lord will mark him as his equal, but he will have power the Dark Lord knows not ... And either must die at the hand of the other for neither can live while the other survives ..."''
Bhí cogadh ar siúil sa domhain draíodóra agus ba é Voldemort ceannaire an taoibh dorcha. Bhí Dumbledore, Lily agus James Potter ina mball de Ord an Fhéinics a bhí i gcoinne Voldemort. Chuaigh Voldemort go dtí teach na bPotter i nGodrick’s Hallow agus mhairigh sé James sa halla. Chuaigh sé suas staighre agus d’ordaigh Lily as an seomra. Dúirt sé go rachadh sí slán dá ligfeadh sí dó Harry a mharú. Chuir sí í féin sa bhealach agus fuair sí bás, ach mar níl sí an faighteoir ceart den mallacht, chuaigh an mallacht tar chugat féin ar Voldemort agus fuair níos mó den Voldemort bás freisin. Bhí píosa den anamnacha Voldemort beo agus chuaigh siad isteach Harry. Ar feadh deich mbliana, níl fíos aige le Harry faoin aon rud sa domhain draíocht, agus seo iad na réasún tá sé I do chonaí le Vernon, Petunia agus Dudley sa domhan “Muggle”.
<br />
Ar do breithlá, fuair sé do litir glactha do Hogwarts School of Witchcraft and Wizardry agus tar éis cúpla litir, chuaigh an leath-feathach Hagrid go dtí Harry leis an litir dheiridh mar scrois Vernon na litreacha eile roimhe an litir dheiridh. D’inis sé an scéal cáiliúil faoi Harry agus an oíche a fuair a thuismitheoirí bás, an cúlra den domhain draíocht agus an an bhfíric go bhuil duine cáiliúil é Harry.
Chuaigh Hagrid agus Harry go dtí Diagon Alley, an lár siopadoireacht sa domhain draoi, is sráid ceilte í I Londain. Seo iad an áit a ceannaigh cailleach agus draoi na rudaí ag taistáil le Hogwarts. Fuair Harry d’ulchabhán, Hedwig agus chuaigh sé go dtí an banc do daoine le draíocht, Gringotts Wizarding Bank. Fuair sé amach faoi an saibhreas do teaghlach Potter. Tar éis mí amháin, thosaigh Harry ar do dturas go dtí Hogwarts I stáisiún Kings Cross ar an Hogwarts Express. D’fhág an trean as ardán naoi agus troí ceathrú. Ar an trean, bhí Harry ag caint le daltaí nua sa chéad bliain freisin, Ron Weasley is ainm do agus Hermoine Granger is ainm di. Ar an dtús ní maith libh Hermione mar bhí siad seaghas drochbhéasach le Harry agus Ron. Chomh maith le Ron agus Hermione, bhí coimhlint idir Harry agus buachaill eile, Draco Malfoy mar bhí Draco ag magadh Ron agus do heádaí scoile mar tá siad ar athlámh.
Nuair atá na daoine sa chead bhliain ag dul go dtí an caisleán, tar éis an Hogwarts Express, chuaigh siad thar an loch isteach báid. Chuaigh siad isteach an Halla Mhór leis an chéad féasta agus an searmanas sórtala. Sa scoil, tá ceithre teach; Gryffindor, Slytherin, Ravenclaw agus Hufflepuff. Rinne an Hata Sórtála an searmanas agus phíoc an hata cen teach is fearr le gach dalta nua. D’inis Ron cúpla rud faoi gach teach do Harry, bhí sé ag rá faoi na rudaí maith le Gryffindor agus na rudaí gránna le Slytherin. Thóg an Hata a lán am air Harry, níl sé cinnte cén teach a bhfuil níos fearr le Harry, ag an deireadh, phíoc an Hata Gryffindor le Ron agus Hermoine agus bhí Draco I Syltherin.[[Íomhá:Íomha J.K. Rowling.jpg|mion|[[J. K. Rowling|J.K. Rowling]]]]Nuair na ranganna ag súil, ní maith leis Harry an Máistír na bposóidí, Severus Snape mar sa ranganna, thug Snape claonadh go dtí na daltaí I Slytherin. D’imir Harry Quiddich, spórt draíochta san aer. Bhí sé ag imirt le “Seeker” an duine ag féachaint leis an snitch ór. Nuair a bhí Harry, Ron agus Hermione amach as daoibh leapacha, d’aimsigh siad comhla thógála agus madra le trí ceann. Ar Oíche Shamhna, bhí troll sa leithreas cailíní agus shábháíl Harry agus Ron Hermione. Bhí na chairde amhrasach faoi Snape mar ghortaigh sé a chos agus bhí siad ag déanamh rudaí aisteach.
Ní maith lei Hermione na buachaillí ag féachaint agus ag smaoineamh faoi ceard atá faoi an comhla thógála mar ní maith lei ag dul i dtroiblóid. Bhí Harry buartha faoi an chead cluiche Quiddich, agus nuair a bhí sé ag imirt chuir duine gheasa air do scuab caillí Harry. Bhris Hermione an gheasa agus bhuaigh Harry agus Gryffindor an cluiche i gcoinne Slytherin. Tar éis Nollaig, b'fhuair Harry fallaing fholaigh ó duine anaithnid. d'úsáid Harry an fallaing fholaigh agus oíche ámhain fuair sé amach an scáthán Irised. is scáthán draíocta é agus taispeán an scáthán an rud a maith leat an duine níos fearr sa domhain, d'feach Harry do mham agus dhaid.
Nuair a bhí na cairde ag caint le Hagrid d'inis sé eolas faoi an Órchloch agus na rudaí a bhí an Órchloch ábalta a deanamh, thug an Órchloch neamhbhásmhaireacht agus an cumas a athrú aon miotal do ór. D'inis Firenze an ceinteár, bhí Voldemort an duine ag féachtaint leis an Órchloch agus chinn Harry seo iad an am a dul síos an comhla thógála. Nuair a bhí siad síos, chuaigh siad trí dúshláin; Devils Snare, ficheall draíochta agus an seomra eochracha. Tar éis an dúshláin, bhí Harry i do aonair le tOllamh Quirrell, an tOllamh le cosaint i gcoinne na healaionta dorcha. Níl Snape ag obair i gcoinne Harry, bhí sé ag cabhrú Harry agus bhí Quirrell ag obair le Voldemort. Bhí Quirrell "an fear an dá aghaidh" mar bhí an aghaidh Voldemort ar an cúl den ceann Quirrell. Bhí riachtanas Voldemort le Harry ar feadh an dushlán deirneach, an scáthán Irised mar ní maith leis Harry na rud a thóg an Órchloch. Chuir an scáthán an Órchloch sa phóca Harry agus nuair atá an Orchloch anseo rinne Quirrell iarracht a thóg an Orchloch. Nuair a theagmaigh Quirrell Harry, dhírigh Quirell le carraig agus b'fhuair Quirell bás. Bhí pian mhór sa colm Harry agus thit sé i bhfeantannais. Dhusaigh siad tar éis trí lá san oispidéal i Hogwarts.
D'inis Dumbledore an cúis a mhair Harry an troid le Quirrell agus Voldemort, bhí Dumbledore an duine a thug an fallaing fholaigh do Harry, agus bhí an Órchloch díothaigh. Chríoch an bliain leis an féasta deireadh. Bhuaigh Gryffindor an coirn Hogwarts agus beidh Harry ag dul abhaile ar feadh an samhradh. <ref>{{Lua idirlín|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Harry_Potter_and_the_Philosopher%27s_Stone|teideal=wikipedia Harry Potter and the Philosophers stone|údar=|dáta=|dátarochtana=15ú lá Feabhra}}</ref><br />
== Carachtair ==
Harry Potter
Mr&Mrs Dursley
Dudley Dursley
An tOllamh McGonagall
Hagrid
Voldemort
Hermione Granger
Ron Weasley
Draco Malfoy
Severus Snape
Albus Dumbledore
<br />
== Aistreoir ==
In aice le [[Dún Pádraig]] i g[[Contae an Dúin|Co. an Dúin]] a rugadh agus a tógadh Máire Nic Mhaoláin. Ar an mheánscoil i mBaile na hInse a d’fhoghlaim sí Gaeilge ar dtús. Ghnóthaigh sí céim onóracha sa Léann Ceilteach ar Ollscoil na Ríona in 1965, mar aon le scoláireachtaí taighde. Theagasc sí teangacha tamall i mBéal Feirste agus i Lios na gCearrbhach sular ceapadh ina taighdeoir í in Institiúid Teangeolaíochta Éireann. Fuair sí post ansin mar eagarthóir sa Ghúm, áit ar chaith sí bunús a saoil oibre ag plé le foclóireacht, téarmaíocht agus foilseacháin ilchineálacha Gaeilge. Ar na saothair sin bhí an ''Foclóir Gaeilge-Béarla'' (Ó Dónaill) agus an ''Foclóir Póca''. D’oibrigh sí in Ollscoil Uladh fosta ar mhórthogra foclóireachta. Chuir sí an ''Bunfhoclóir Gaeilge-Béarla'' in eagar ó shin i bpáirt le hEoghan Mac Aogáin. Ar na leabhair a d’aistrigh sí tá úrscéalta agus cnuasach gearrscéalta ó Iodáilis (''An Mháthair'', ''Dialann Seansagairt'', ''Éanlaith Fhra Angelico'', ''Dormitio Virginis'', agus ''I mBeagán Focal'') agus cúpla gearrscéal a foilsíodh ar Ogham 2 agus 5. Foilsíodh trí leabhar do dhéagóirí a d’aistrigh sí ó Bhreatnais, móide cúpla ceann d’fhoghlaimeoirí fásta. Le cois roinnt pictiúrleabhar ó Fhraincis, chuir sí Gaeilge ar an chéad leabhar de shraith ''Harry Potter'' agus ''Artemis Fowl'', agus ar ''Under the Hawthorn Tree'' (''Faoin Sceach Gheal''). Scríobh sí dhá bhunleabhar fosta ar athinsint ar sheanscéalta iad. Bíonn dánta agus ábhar eile uaithi ar na hirisí Gaeilge, agus tá cuid mhaith duaiseanna Oireachtais buaite aici thar na blianta. <ref>{{Lua idirlín|url=https://portraidi.ie/en/maire-nic-mhaolain|teideal=aistreoir Harry Potter|údar=|dáta=|dátarochtana=15ú lá Feabhra}}</ref>
<br />
== Leabhair eile ==
* [[Harry Potter agus an Órchloch|''Harry Potter agus an Órchloch'']] Harry Potter and the Philosophers Stone (26 Meitheamh, 1997]
* [[Harry Potter agus an Seomra Diamhair|''Harry Potter agus an Seomra Diamhair'']] Harry Potter and the Chamber of Secrets (2 Iúil, 1998)
* [[Harry Potter agus Príosúnach Azkaban|''Harry Potter agus Príosúnach Azkaban'']] Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (8 Deireadh Fómhair, 1999)
* [[Harry Potter agus Cuach na Lasracha|''Harry Potter agus Cuach na Lasracha'']] Harry Potter and the Goblet of Fire (8 Iúil, 2000)
* [[Harry Potter agus Ord an Fhéinics|''Harry Potter agus Ord an Fhéinics'']] Harry Potter and the Order of the Phoenix (21 Meitheamh, 2003)
* [[Harry Potter agus an Prionsa Leathfhola|''Harry Potter agus an Prionsa Leathfhola'']] Harry Potter and the Half-Blood Prince (16 Iúil, 2005)
* [[Harry Potter agus Taisí an Bháis|''Harry Potter agus Taisí an Bháis'']] Harry Potter and the Deathly Hallows (21 Iúil, 2007) <ref>{{Lua idirlín|url=https://ga.wikipedia.org/wiki/Harry_Potter|teideal=leabhar líosta Harry Potter|údar=|dáta=|dátarochtana=15ú lá Feabhra}}</ref>
<br />Is iad na leabhair isteach an domhain céanna den Harry Potter ach, níl an caractair Harry isteach na leabhair. Úsáideann daoine an eolais isteach na leabhair
* ''Quidditch Through the Ages'' ([[12 Márta]], [[2001]])
* ''Fantastic Beasts and Where to Find Them'' ([[12 Márta]], [[2001]])
* ''The Tales of Beedle the Bard'' ([[4 Nollaig]], [[2008]])
<br />
== Tagarití ==
| |||