An difríocht idir athruithe ar: "Giovanni Schiaparelli"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Schiaparelli Giovanni.jpg|deas|200px308x308px|thumb|Giovanni Schiaparelli.|alt=]]
[[Réalteolaíocht|Réalteolaí]] [[An Iodáil|Iodálach]] ab ea '''Giovanni Virgilio Schiaparelli''' (a rugadh i Savigliano na h[[An Iodáil|Iodáile]] ar [[14 Márta]] [[1835]] agus a d'éag i [[Milano]] ar [[4 Iúil]] [[1910]]). D'fhionn sé an t-[[astaróideach]] Hesperia, agus d'ainmnigh sé na hairíonna líneacha doiléire ar dhromchla [[Mars (pláinéad)|Marsa]] mar '[[Canáil|chanál]]<nowiki/>acha".<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Matt Hussey|date=2011|url=|title=Fréamh an Eolais|journal=|volume=|issue=}}</ref>
[[Íomhá:Schiaparelli versus Mars.jpg|clé|mion|177x177px]]
 
== Saol ==
[[Íomhá:Mars Atlas by Giovanni Schiaparelli 1888.jpg|clé|mion|177x177px|d'ainmnigh sé na hairíonna líneacha doiléire ar dhromchla [[Mars (pláinéad)|Marsa]]]]
Bhain Schiaparelli amach dintiúirí an réalteolaí ó [[ollscoil]] [[Torino]] agus chaith sé seal ag staidéar i Réadlann [[Beirlín|Bheirlín]] freisin. Rinne sé an chuid ba mhó de shaothar a shaoil i Réadlann [[Brera]]. [[Íomhá:Schiaparelli versus Mars.jpg|clé|mion|177x177px|na '[[Canáil|"chanál]]<nowiki/>acha"]]
 
Rinne sé breathnóireacht dhian ar [[Mars (pláinéad)|Mhars]], agus bhaist sé ainmneacha ar chuid mhór de na háiteanna ansin, mar a chonaic sé sa teileascóp iad. B'eisean a chuir na ráflaí faoi "[[Canáil|chanál]]<nowiki/>acha" ar Mhars ag imeacht, nó dúirt sé go raibh sé tar éis gnéithe a shonrú ar dhroim an phláinéid a raibh cosúlacht na g''canali'' ("grinnill abhann") orthu, mar a chuir sé i bhfocail [[Iodáilis]]e é.
 
[[Íomhá:Mars Atlas by Giovanni Schiaparelli 1888.jpg|clé|mion|177x177px]]
Is é an chiall a bhain an t-aistritheoir as an méid sin gur "canálacha" a bhí ann agus iad déanta ag neacha intleachtúla eachtardhomhanda, agus spreag an mhíthuiscint seo na mílte de dhaoine ag déanamh a dtuairimíochta féin faoi "mhuintir Mharsa".
Fiú lena lá féin, ní bhfuair Schiaparelli aitheantas do na canálacha ach ó chuid de na réalteolaithe, nó bhí a lán eile acu den bharúil nach raibh siad in ann na ''canali'' a aithint lena súile féin, agus gur dhócha nach raibh iontu ach iomrall súl de chineál éigin. Seo é an tuiscint a deimhníodh nuair a rinne an spásghléasra nua-aimseartha mapáil cheart ar dhromchla Mharsa. [[Íomhá:SchiaparelliBeltrame28ott1900.jpg|clé|mion|212x212px]]Creidtear inniu go raibh [[galar]] súl ag luí ar Schiaparelli, agus nach raibh sna ''canali'' ach struchtúr inmheánach a shúl féin a chonaic sé faoi thionchar an ghalair.
[[Íomhá:SchiaparelliBeltrame28ott1900.jpg|clé|mion|212x212px]]
Fiú lena lá féin, ní bhfuair Schiaparelli aitheantas do na canálacha ach ó chuid de na réalteolaithe, nó bhí a lán eile acu den bharúil nach raibh siad in ann na ''canali'' a aithint lena súile féin, agus gur dhócha nach raibh iontu ach iomrall súl de chineál éigin. Seo é an tuiscint a deimhníodh nuair a rinne an spásghléasra nua-aimseartha mapáil cheart ar dhromchla Mharsa.
 
Creidtear inniu go raibh [[galar]] súl ag luí ar Schiaparelli, agus nach raibh sna ''canali'' ach struchtúr inmheánach a shúl féin a chonaic sé faoi thionchar an ghalair.
 
== Tagairtí ==
[[Íomhá:Giovanni Schiaparelli versusgrave MarsMilan 2015.jpg|clé|mion|177x177px]]
{{reflist}}{{stumpa}}