An difríocht idir athruithe ar: "Baotán mac Cairill"

Content deleted Content added
... ag aistriú
clib: Mobile edit Mobile web edit Advanced mobile edit
... ag aistriú
clib: Mobile edit Mobile web edit Advanced mobile edit
Líne 4:
Rinne Baotán iarracht a fhlaitheas a chur i gcion ar an [[Dál Riada]] dán [[Albain]], agus ar [[Oileán Mhanainn]]. Thug annálaithe meánaoiseacha na nUlad an teideal ''[[ríthe Éireann|rí]] Érenn ocus Alban'' air. Luann siad dán anois caillte ina ghlacann sé cáin ó [[Mumhain|Mhumhain]], óna [[Connacht|Connachta]], ón [[an tEilean Sgitheanach|Eilean Sgitheanach]] agus ó Oileán Mhanainn. Is amhlaidh go ndéanann seo áibhéil faoina chumhacht, agus go gcuireann sé in iúl céard ba ard-rí é le linn ré na hannálaithe, seachas ré Bhaotáin.<ref>Byrne, ll. 109&ndash;110.</ref>
 
Rinn Seimhne, ar [[Oileán Mhic Aodha]] gar de [[Latharna]], a bhí an áit ar chuir Baotán iachall an rí Dhál Riada ómós a thabhairt dó, b'fhéidir sa bhliain 574 nó go luath in 575. '' Meastar gurbh [[Áedán mac Gabráin|Aodhán mac Gabhráin]] is thoughtan to beatá thei kinggceist inann. question, andDeir Ulsterfoinsí sourcesUltaigh sayfosta thatgur Báetánbhailigh collectedBaotán tributecáin fromón ScotlandAlbain.<ref>Byrne, lch. 110</ref><ref>Ó Cróinín (EMI) lch. 50</ref><ref>Mac Niocaill, lch. 77</ref><ref>Ó Cróinín (NHI), lch. 216</ref>
 
Is féidir cumhacht Bhaotáin a mheas trí gníomharthaghníomhartha a naimhde, [[Áed mac Ainmuirech|Aodh mac Ainmhuireach]] [[Uí Néill an Tuaiscirt]] agus [[Áedán mac Gabráin|Aodhán mac Gabhráin]] Dhál Riada. Sa bhliain 575, ag [[Droim Ceat]], bhuail an bheirt acu le chéile agus rinneadh conradh eatarthu, socraithe ag [[Colm Cille]], chun dul i ngleic le Baotán agus é ag iarraidh tionchar Dhál Fhiatach a leathnú thar lear.<ref>Byrne, ll. 109&ndash;110</ref><ref>Ó Cróinín (EMI), ll. 50&ndash; 51</ref><ref>Féach freisin [[Adomnán|Adhamhnán]], ''Vita'', ''le Sharpe, notesnótaí 84 & 204, where Sharpe argues foráit a datemolann laterSharpe thango thendearnadh 575an reportedconradh bysa thebhliain annals575.</ref>
 
''TheI n[[Annála Uladh]], recordinsítear ango expeditionndeachaigh ofna thehUlaid Ulaidar toturas thechuig IsleOileán ofMhanainn Mansa inbhliain 577 andagus theirarís returnsa inbhliain 578, ininar whichdhearbhaigh BáetánBaotán imposeda hisfhlaitheas authorityar on thean islandoileán.<ref>AU 577.6, 578.2</ref><ref> Byrne, lch. 110</ref><ref>Mac Niocaill, lch. 78</ref><ref>Ó Cróinín (EMI), lch. 50</ref><ref>Ó Cróinín (NHI), lch. 216</ref> InSa bhliain 582, afteri hisndiaidh deatha bháis, theinsítear annalssna recordhannála thegur takingghlac ofAodhán Manmac byGabhráin Áedán macan GabráinOileán.<ref>AU 582.1</ref><ref>AT 580.1</ref>
 
''Báetán was unable to achieve his ends, but he was not be the last king of the Ulaid to seek conquests and allies overseas. [[Fíachnae mac Báetáin]] of the [[Dál nAraidi]] would follow the same path in the 620s and [[Congal Cáech]] in the 630s.