An difríocht idir athruithe ar: "An Impireacht Naofa Rómhánach"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 6:
De ghnáth, ní bhíodh smacht iomlán ag an impire ar na céadta, prionsachtaí, diúcachtaí, contaetha agus cathracha saora go léir san impireacht. In ainneoin an ainm ní leis an Róimh ach le lár na hEorpa a bhaineann an Impireacht Naofa Rómhánach.
Mar sin féin, cé go raibh an Impireacht fós comhdhéanta go teoiriciúil faoin 15ú haois de thrí mhórbhloc - an Iodáil, an Ghearmáin agus an Bhuirgéis - go praiticiúil, bhí na naisc idir na bloic seo chomh neamhshuntasach nár fhan ach Ríocht na Gearmáine. Mar shampla, rinneadh beagnach gach ceann de chríocha na hIodáile ina gcuid d'oidhreacht dynastach Habsburg atá sainmhínithe go cúng. hIodáile go léir. mar shampla tá críocha mar chuid de phátrúnacht neamhshoiléir an teaghlaigh Hapsburgaigh, nach raibh ceangailte leis an Impireacht.<ref>
An 25 Nollaig 800, chorónaigh an Pápa Leo III an rí na bhFranc Séarlas Mór mar Impire, ag athbheochan an teidil in Iarthar na hEorpa, níos mó ná trí chéad bliain tar éis titim [[Impireacht Rómhánach an Iarthair|na himpireachta Rómhánaigh Iartharaigh]] roimhe seo i 476. Lean an teideal sa [[Ríshlocht na gCairilínseach|teaghlach Cairilínseach]] go dtí 888 agus ó 896 go 899, agus ina dhiaidh sin bhí coimhlint ghéar ann don teideal i measc rialóirí na hIodáile i sraith cogaí sibhialta go dtí go bhfuair an t-éilitheoir deireanach Iodálach, Berengar I, bás i 924. Athbheodh an teideal arís i 962 nuair a corónaíodh Otto I, Rí na Gearmáine, mar impire, ar an dóigh chéanna mar chomharba ar Shéarlas Mór agus sa tslí seoladh an Impireacht ar aghaidh ar feadh breis agus ocht gcéad bliain eile.<ref>Davies, pp. 317, 1246.</ref><ref>
Níor úsáideadh an téarma cruinn "An Impireacht Naofa Rómhánach" go dtí an 13ú haois, sular tagraíodh go ginearálta don impireacht mar ''universum regnum'' ("an ríocht ar fad", seachas na ríochtaí réigiúnacha), ''imperium christianum'' ("An Impireacht Chríostaí") , nó ''Romanum imperium'' ("An Impireacht Rómhánach"),<ref>Ildar H. Garipzanov, ''The Symbolic Language of Authority in the Carolingian World (c.751–877)'' (Leiden: Brill, 2008).</ref> ach bhí dlisteanacht an Impire i gcónaí ag brath ar an choincheap ''translatio imperii'', go raibh cumhacht uachtarach aige a fuarthas mar oidhreacht ó impirí na Sean-Róimhe. Go traidisiúnta bhí oifig ríoraíoch na hImpireachta Naofa Rómánaigh tofa trí na dtoghthóirí ([[An Laidin|Laidin]]:''Princeps Elector''), gur Gearmánaigh den chuid is mó iad, na huaisle is ardchéimiúla san Impireacht; thoghfaidís duine dá gcomhpháirtithe féin “Rí na Rómhánach” ([[An Laidin|Laidin]] ''Rex Romanorum''; [[An Ghearmáinis|Gearmáinis]]:''König der Römer'')
Níor ghnóthaigh an impireacht riamh méid an aontaithe pholaitiúil
mar a bunaíodh thiar sa Fhrainc,, agus í ag teacht ina monarcacht roghnach díláraithe, teoranta ina raibh [[
Prionsa-easpag|prionsaí-easpagóideachtaí]], [[Saorchathair Impiriúil|Saorchathracha Impiriúla]], agus fearann eile.<ref> [[http://www.heraldica.org/topics/national/hre.htm The Holy Roman Empire]], Heraldica.org.</ref> Bhí cumhacht an impire teoranta, agus cé gur [[Vasáilleach |vasáilligh]] iad na prionsaí, tiarnaí, easpaig, agus cathracha éagsúla na hImpireachta a raibh a ndílseacht ag an impire dóibh, bhí méid pribhléidí acu freisin a thug neamhspleáchas ''de facto'' dóibh laistigh dá gcríocha. [[Impireacht Naofa na Róimhe a dhíscaoileadh|Díscaoil]] an tImpire [[
|