An difríocht idir athruithe ar: "Ardrí na hÉireann"

Content deleted Content added
m Bhog Ériugena an leathanach Ard-Rí na hÉireann go Ardrí na hÉireann: https://www.focloir.ie/en/dictionary/ei/high+king
→‎Liosta Ard Ríthe: Ard-Rí go bhfreasúra
Líne 7:
[[Íomhá:Brian Boru, King of Munster.jpg|mion|120px|[[Brian Bóramha]], 1002 - 1014, an tArd-Rí b'fhéidir is cáiliúla ariamh]]
 
==Liosta Ard Ríthed'Ardríthe==
{{príomhalt|Liosta Ard-Ríthed'Ardríthe na hÉireann}}
 
Cuireann [[Litríocht Éireannach]] na meánaoise agus luath-nua-aimseartha sraith leanúnach Ard-Ríthe i leith, ag síneadh na mílte bliain siar. Creideann scoláirí anois gur tógán bréagstairiúil den 8ú haois AD i [[Lochlannaigh|Ré na Lochlannach]] é líon na ríthe seo, slánaonad polaitiúil samhlaithe siar i bhfad nár tháinig i bhfeidhm go dtí [[Mael Seachlainn I]].<ref name="DOC">[[Dáibhí Ó Cróinín]], "Ireland, 400–800", in Dáibhí Ó Cróinín (eag.), ''A New History of Ireland 1: Prehistoric and Early Ireland'', [[Oxford University Press]], 2005, ll. 182–234.</ref><ref name="koch">{{
Líne 36:
}}</ref><ref name=byrne>Francis John Byrne, ''Irish Kings and High Kings'', Londain, 1973, ll. 40–47</ref><!-- cf https://en.wikipedia.org/wiki/Ailill_mac_Slánuill-->
 
[[Sláine mac Deala]] na [[Fir Bholg|bhFear Bolg]] ba ea an chéad Ard-Rí de réir na [[Annála Éireann|hannála]], agus [[Ruaidri mac Tairrdelbach Ua Conchobair|Ruairí Ó Conchúir]] an tArd-RítArdrí dearanach roimh [[ionsaí na [[Normannaigh|Normannach]] ar Éirinn.
 
Idir [[Brian Bóramha]] agus Ruairí Ó Conchúir, faightear Ardríthe 'go bhfreasúra'. Tá sé molta ag F.J. Byrne gur cumadóireacht é an smaoineamh seo d'[[Áed Mac Crimthainn|Aodh Mac Criomhthainn]], abb [[Tír Dhá Ghlas|Thír Dhá Ghlas]] le linn an 12ú haois, chun tacú le héileamh [[Diarmait mac Máel na mBó|Dhiarmada mhic Mhaoil na mBó]] na Laigean, nach bhfaightear taifeadta i n-annála comhaimseartha, maraon le huaillmhian phatrún Aodha, [[Diarmait Mac Murchada|Diarmaid Mac Muchadha]].''<ref>''[https://www.historyireland.com/volume-22/life-brian-high-kingship/ Life after Brian: the high-kingship]'', History Ireland, Imleabhar 22</ref>
 
==Féach fosta==