An difríocht idir athruithe ar: "Sinn Féin"

Content deleted Content added
AdamLibh (plé | dréachtaí)
No edit summary
No edit summary
Líne 22:
== Stair an Pháirtí ==
 
=== Sinn Féin - naNa blianta luatha ===
[[Íomhá:Arthur Griffith.jpg|clé|mion|244x244px|[[Art Ó Gríofa]]]]
Bhunaigh [[Art Ó Gríofa]] “Cumann na nGaedheal” ar an [[30 Meán Fómhair]] [[1900]] a d’éirigh “Sinn Féin” níos déanaí sa bhliain 1905.
B'é [[Art Ó Gríofa]] a bhunaigh Sinn Féin sa bhliain [[1905]], agus é báúil le Poblacht neamhspleách in Éirinn (bunaigh sé “Cumann na nGaedheal” ar an [[30 Meán Fómhair]] [[1900]] a d’éirigh “Sinn Féin” níos déanaí sa bhliain 1905) San am céanna, thuig an Gríofach nach mbeadh sé furasta a leithéid de chuspóir a bhaint amach, agus mar sin, b'í an chéad aidhm a chuir sé roimh an bpáirtí ná féinrialtas nó neamhspleáchas teoranta: ní bheadh sé réasúnta ná réadúil an nasc leis an mBreatain Mhór a bhriseadh go huile is go hiomlán, dar leis, ach feabhas mór a bheadh san fhéinrialtas teoranta féin. "Démhonarcacht" is féidir a thabhairt ar an réiteach a bhí i gceist ag an nGríofach, nó bhí a chuspóir múnlaithe ar an gcineál [[monarcacht]] dhúbailte a cuireadh i bhfeidhm ar an Ungáir sa bhliain [[1867]], nuair a bhí an tír sin ceangailte den Ostair in [[Impireacht na hOstaire agus na hUngáire]].
 
Bhunaigh Art Ó Gríofa agus an "chéad" Sinn Féin ar an 28 Samhain 1905, sa Rotunda, BÁC.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.sinnfein.ie/contents/5591|teideal=Founding of Sinn Féin 1905 - BY Mícheál MacDonncha|work=www.sinnfein.ie|dátarochtana=2020-11-28}}</ref> Ba é [[Edward Martyn]]<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.nli.ie/1916/exhibition/en/content/stagesetters/other/arthurgriffith/index.pdf|teideal=1916|údar=nli.ie|dáta=|dátarochtana=2020}}</ref> a bhí sa chathaoir 28 Samhain 1905 sa Rotunda nuair a bunaíodh gluaiseacht Sinn Féin <ref>{{Lua idirlín|url=https://www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=665|teideal=MARTYN, Edward (1859–1923)|language=ga|work=ainm.ie|dátarochtana=2020-11-28}}</ref>. Ba é a gcéad uachtarán é. Mar ghluaiseacht a bhreathnaigh sé orthu agus ní mar pháirtí polaitiúil. .
 
B'éBhí [[Artan Ó Gríofa]] a bhunaigh Sinn Féin sa bhliain [[1905]], agus éGríofach báúil le Poblacht neamhspleách in Éirinn (bunaigh sé “Cumann na nGaedheal” ar an [[30 Meán Fómhair]] [[1900]] a d’éirigh “Sinn Féin” níos déanaí sa bhliain 1905). San am céanna, thuig an Gríofach nach mbeadh sé furasta a leithéid de chuspóir a bhaint amach, agus mar sin, b'í an chéad aidhm a chuir sé roimh an bpáirtí ná féinrialtas nó neamhspleáchas teoranta: ní bheadh sé réasúnta ná réadúil an nasc leis an mBreatain Mhór a bhriseadh go huile is go hiomlán, dar leis, ach feabhas mór a bheadh san fhéinrialtas teoranta féin. "Démhonarcacht" is féidir a thabhairt ar an réiteach a bhí i gceist ag an nGríofach, nó bhí a chuspóir múnlaithe ar an gcineál [[monarcacht]] dhúbailte a cuireadh i bhfeidhm ar an Ungáir sa bhliain [[1867]], nuair a bhí an tír sin ceangailte den Ostair in [[Impireacht na hOstaire agus na hUngáire]].
 
Ní raibh aon bhaint ag Sinn Féin le h[[Éirí Amach na Cásca]], ach mura raibh, is í an chiall chontrártha a bhain na húdaráis agus na nuachtáin araon as imeachtaí an Éirí Amach, nó bhí na focail ''The Sinn Féin Rebellion'' - ceannairc Shinn Féin - le léamh ar fud na háite tar éis an Éirí Amach.