An difríocht idir athruithe ar: "Ráth Mealtain"

Is díol suntais é Ráth Mealtain mar gurb é ceann de na bailte is líonmhaire [[Preispitéireachas|Preispitéireach]] i [[Poblacht na hÉireann|bPoblacht na hÉireann]]: cé go bhfuil na Preispitéirigh ina mionlach sa bhaile, tá dúchas Preispitéarach láidir aige. Tá an foirgneamh is sine a tógadh in Éirinn le haghaidh an adhraithe Phreispitéaraigh sa bhaile: an Seanteach Tionóil ar Lána an Chúil. Is é Ráth Mealtain áit bhreithne Phroinsiais Makemie fosta, duine de bhunaitheoirí an Phreispitéarachais sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]]. Mar gheall ar éagsúlacht creideamhcreidimh an bhaile, tá trí eaglais aige, in ainneoin laghad coibhneasta aan dhaonradaonra: eaglais [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach|Chaitliceach]], eaglais Phreispitéarach, agus eaglais de chuid [[Eaglais na hÉireann]].

Bhí an baile ina chalafort tábhachtach sa 18ú aois; d'onnmhairítí [[Líon (planda)|líon]], a d'fhásaítí go logánta agus a phróiseáiltí sa bhaile ag ionad ar a dtugtar an ''Tanyard'', agus [[gaineamhchloch]] Chloch Chionnaola amach as, agus bhíodh longa ag seoladh go rialta idir Ráth Mealtain, [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]], agus [[Kingston, Jamaica|Kingston]], [[Iamáice]], ag iompú ar ais go Ráth Mealtain táirgí talmhaíochta a bhíodh déanta ag an tseirbhís dintiúir agus ag an [[sclábhaíocht]] sna MeiriceaitheMeiriceáithe, i measc rudaí eile.<ref>''Donegal Highlands - Paintings and Stories from North West Donegal''; Liam Ronayne agus Pat Cowley; Cottage Publications, 1999. ISBN 9781900935074</ref> Chaill an baile tábhacht mar chalafort fad isnuair a d'éirigh na longa níosró-mhór módon bhaile agus a d'aistrigh an chuid is mó den cheird seo go dtí calafort níos mó [[Doire|Chathair Dhoire Cholm Cille]], a bhí in ann freastal ar na longa móra seo. Sa 19ú aois, osclaíodh iarnród idir Doire agus [[Leitir Ceanainn]], an baile atá anois armar lár eacnamaíochta an chontaechondae, ach níor fhadaíodh é riamh go Ráth Mealtain, rud a chuir níos mó fós le claochlú coibhneasta an bhaile. Ina ainneoin sin, tá a ché agus a stórais shainiúla ag an bhaile go fóill, a úsáidtear ina lán saothar ealaíne a thaispeánann an baile.

Ba é Ráth Mealtain suíomh an tsrutha teilifíse ''The Hanging Gale'', dena cuireadh amach sa bhliain 1995, a d'inis scéal an [[An Gorta Mór|Ghorta Mhór]], agus rinne cuid mhaith den scannánaíocht don scannán ''Aithrí'', a léiríodh ar [[TG4]] i Mí Aibreáin 2019, sa bhaile agus ina thimpeall. Tá an baile chomh maith ina shuíomh tábhachtach don úrscéal ''The Four Feathers'', le A.E.W. Mason, chomh maith.