An difríocht idir athruithe ar: "Paindéim COVID-19 i bPoblacht na hÉireann"
Content deleted Content added
Na figiúirí is deireanaí |
Edl-irishboy (plé | dréachtaí) Athchóiriú. Nuashonraíodh na sonraí is déanaí. |
||
Líne 1:
Shroich an [[paindéim Cóivid-19]] an [[Poblacht na hÉireann]] an 29 Feabhra 2020,<ref name="29 Feabhra">{{lua idirlín|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-51693259|teideal=Coronavirus: First case confirmed in Republic of Ireland|foilsitheoir=BBC News|dáta=29 Feabhra 2020}}</ref> laistigh de thrí seachtaine, dearbhaíodh cásanna i ngach [[Contaetha na hÉireann|contaetha]].<ref>{{lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/health/coronavirus-cases-now-confirmed-in-every-county-in-ireland-1.4209389|teideal=Coronavirus cases now confirmed in every county in Ireland|údar=Paul Cullen|foilsitheoir=The Irish Times|dáta=22 Márta 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.thejournal.ie/breakdown-county-coronavirus-ireland-5054368-Mar2020/|teideal=Every single county in Ireland now has at least one coronavirus case - here's a breakdown of where the virus is|foilsitheoir=TheJournal.ie|údar=Garreth MacNamee|dáta=22 Márta 2020}}</ref> Chuaigh an paindéim i bhfeidhm ar go leor gnéithe den tsochaí. An 12 Márta, dhún [[Rialtas na hÉireann|rialtas]] gach scoil, coláiste, saoráid cúram leanaí agus institiúid chultúrtha, mhol siad cruinnithe móra a chur ar ceal.<ref name="Irish Times schools to shut">{{lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/health/coronavirus-schools-colleges-and-childcare-facilities-in-ireland-to-shut-1.4200977|teideal=Coronavirus: Schools, colleges and childcare facilities in Ireland to shut|foilsitheoir=The Irish Times|údar=Pat Leahy, Paul Cullen, Suzanne Lynch agus Fiach Kelly|dáta=12 Márta 2020}}</ref> Cuireadh deireadh le féilte [[Lá Fhéile Pádraig]],<ref>{{lua idirlín|url=https://www.dublinlive.ie/news/dublin-news/coronavirus-st-patricks-day-parade-17879218|teideal=Coronavirus: St Patrick's parade cancelled in Stepaside Dublin for Public Health|foilsitheoir=Dublin Live|údar=Leigh McGowran|dáta=6 Márta 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.highlandradio.com/2020/03/09/letterkenny-st-patricks-day-parade-cancelled/|teideal=Letterkenny and Buncrana parades cancelled|foilsitheoir=Highland Radio|dáta=9 Márta 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-51806551|teideal=Irish St Patrick's Day parades off over coronavirus|foilsitheoir=BBC News|dáta=9 Márta 2020}}</ref> agus thug an [[Taoiseach]], [[Leo Varadkar]], aghaidh ar an náisiún an oíche sin. Dúnadh beagnach gach gnó, ionad, saoráid agus taitneamhachtaí an 24 Márta; ach ceadaíodh cruinnithe de suas le ceathrar.<ref>{{lua idirlín|url=https://www.thejournal.ie/coronavirus-new-measures-5055686-Mar2020/|teideal=Taoiseach announces all non-essential shops to close, restrictions on gatherings of more than four people|foilsitheoir=TheJournal.ie|údar=Sean Murray|dáta=24 Márta 2020}}</ref> Trí lá ina dhiaidh sin an 27 Márta, chuir an rialtas ordú fanacht sa bhaile i bhfeidhm, ag toirmeasc ar gach taisteal agus teagmháil neamhriachtanach le daoine lasmuigh de theach duine (lena n-áirítear an teaghlach agus comhpháirtithe).<ref>{{lua idirlín|url=https://www.theguardian.com/world/2020/mar/27/stay-home-varadkar-urges-irish-in-drastic-lockdown|teideal='Stay home': Varadkar announces sweeping two-week lockdown|foilsitheoir=The Guardian|údar=Rory Carroll|dáta=27 Márta 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://whatsnew.citizensinformation.ie/2020/03/27/new-measures-to-combat-covid-19-from-midnight-on-27-march-2020/|teideal=New measures to combat COVID-19 from midnight on 27 March 2020|foilsitheoir=whatenew.citizensinformation.ie|dáta=27 Márta 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/2020/0327/1126911-ireland-restrictions-covid19/|teideal=New restrictions: Exceptions for leaving your home|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|dáta=28 Márta 2020}}</ref> Dúradh le daoine scothaosta agus leo siúd a bhfuil riochtaí sláinte áirithe orthu [[Cocúnú (iompraíocht )|cocún]].<ref>{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/2020/0328/1126988-what-is-cocooning/|teideal=Explainer: What is cocooning, and who needs to do it?|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|údar=Orla O'Donnell|dáta=28 Márta 2020}}</ref> Rinneadh daoine [[Scaradh sóisialta|coimeád óna chéile]] go poiblí. Tugadh cumhacht do na [[Garda Síochána]] na bearta a fhorfheidhmiú,<ref>{{lua idirlín|url=https://www.gov.ie/en/press-release/e9d120-minister-for-health-simon-harris-signs-regulations-to-give-an-garda-/|teideal=Minister for Health Simon Harris signs regulations to give An Garda Síochána the power to enforce COVID-19 restrictions|foilsitheoir=An Roinn Sláinte|dáta=10 Aibreán 2020}}</ref> a síneadh arís agus arís eile go dtí 18 Bealtaine.<ref name="extension">{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/2020/0501/1135923-cabinet/|teideal=Taoiseach addresses nation on road map to ease restrictions|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|údar=Aisling Kenny|dáta=1 Bealtaine 2020}}</ref>
Faoi lár mhí Aibreáin, thuairiscigh an Fhoireann Náisiúnta Éigeandála Sláinte Poiblí (NPHET) go raibh ráta fáis an phaindéim tiomáinte “chomh híseal agus is gá dó a bheith”,<ref name="plateau">{{lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/ireland/spread-of-covid-19-infection-has-reached-a-plateau-with-growth-rate-close-to-zero-994503.html|teideal=Spread of Covid-19 infection has reached a 'plateau' with growth rate 'close to zero'|foilsitheoir=Irish Examiner|údar=Cianan Brennan|dáta=16 Aibreán 2020}}</ref> go raibh an cuar leacaithe agus nach mbeadh aon bhuaic ag teacht.<ref name="curve flattened">{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/coronavirus/2020/0418/1132249-coronavirus-ireland/|teideal='Important to continue current measures until 5 May', says Dr Holohan|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|dáta=18 Aibreán 2020}}</ref> Tháinig laghdú mall ar chásanna laethúla agus ar bhásanna i mí an Mheithimh agus i mí Iúil 2020. I mí Lúnasa, gearradh glasáil réigiúnach trí seachtaine i dtrí chontae tar éis ardú suntasach i gcásanna dearbhaithe go príomha i ngléasraí próiseála feola.<ref>{{lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/business/agribusiness-and-food/how-is-ireland-s-meat-industry-handling-recent-covid-19-outbreaks-1.4335093?mode=sample&auth-failed=1&pw-origin=https%3A%2F%2Fwww.irishtimes.com%2Fbusiness%2Fagribusiness-and-food%2Fhow-is-ireland-s-meat-industry-handling-recent-covid-19-outbreaks-1.4335093|teideal=How is Ireland's meat industry handling recent Covid-19 outbreaks?|foilsitheoir=The Irish Times|údar=Barry O'Halloran|dáta=21 Lúnasa 2020}}</ref><ref name="klo1">{{lua idirlín|url=https://www.thejournal.ie/new-covid-19-restrictions-for-kildare-laois-and-offaly-5170255-Aug2020/|teideal=New Covid-19 restrictions for Kildare, Laois and Offaly to kick in from midnight|foilsitheoir=TheJournal.ie|údar=Conor McCrave|dáta=7 Lúnasa 2020}}</ref><ref name="klo2">{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/2020/0807/1157957-govt-statement-covid/|teideal=Taoiseach makes address as local restrictions announced|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|údar=Aisling Kenny|dáta=7 Lúnasa 2020}}</ref> I mí Dheireadh Fómhair 2020, atheagraíodh srianta glasála ar fud na tíre tar éis borradh gasta i gcásanna deimhnithe agus an dara tonn de COVID-19 a thabhairt isteach in Éirinn.<ref name="lockdown1">{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/coronavirus/2020/1019/1172397-coronavirus-ireland/|teideal=Cabinet agrees to impose Level 5 restrictions for six weeks from Wednesday|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|údar=Mícheál Lehane|dáta=19 Deireadh Fómhair 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.independent.ie/world-news/coronavirus/cabinet-to-consider-level-5-restrictions-for-six-weeks-39641904.html|teideal=Cabinet accepts Level 5 lockdown for six weeks|foilsitheoir=Irish Independent|údar=Philip Ryan|dáta=19 Deireadh Fómhair 2020}} {{lua idirlín|url=https://www.thejournal.ie/new-restrictions-5237255-Oct2020/|teideal=Cabinet agrees to impose nationwide Level 5 restrictions for six weeks|foilsitheoir=TheJournal.ie, Press Association|údar=Stephen McDermott, Christina Finn agus Sean Murray|dáta=19 Deireadh Fómhair 2020}} {{lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/news/arid-40067574.html|teideal=Government follows Nphet advice with level 5 move for six weeks|foilsitheoir=Irish Examiner|údar=Paul Hosford agus Aoife Moore|dáta=19 Deireadh Fómhair 2020}}</ref> Mar thoradh ar an dara glasáil bhí ráta minicíochta 14 lá na hÉireann ar an ráta is ísle san [[Aontas Eorpach]],<ref>{{lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/ireland/coronavirus-ireland-has-lowest-incidence-rate-in-eu-1045389.html|teideal=Coronavirus: Ireland has lowest incidence rate in EU|foilsitheoir=BreakingNews.ie|údar=Tomas Doherty|dáta=2 Nollaig 2020}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=https://www.irishpost.com/news/ireland-now-has-lowest-covid-19-incidence-rate-in-europe-union-199161|teideal=Ireland now has lowest Covid-19 incidence rate in Europe Union|foilsitheoir=The Irish Post|údar=Rachael O'Connor|dáta=3 Nollaig 2020}}</ref> agus maolaíodh srianta go luath i mí na Nollag.<ref>{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/coronavirus/2020/1127/1180803-coronavirus-ireland/|teideal=Country moves to Level 3 'with modifications' on Tuesday|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|údar=Mícheál Lehane|dáta=27 Samhain 2020}}</ref> Tháinig an tríú tonn de COVID-19 go hÉirinn tar éis srianta a mhaolú.<ref>{{lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/health/were-clearly-now-in-a-third-wave-warning-comes-to-protect-loved-ones-as-727-covid-19-cases-confirmed-today-39889062.html|teideal=‘We’re clearly now in a third wave’ – warning comes to protect loved ones as 727 Covid-19 cases confirmed today|foilsitheoir=Irish Independent|údar=Cormac McQuinn agus Ciara O'Loughlin|dáta=21 Nollaig 2020}}</ref> Ghníomhaigh an [[Rialtas na hÉireann|rialtas]] go gasta agus an 24 Nollaig ([[Oíche Nollag]]), cuireadh srianta glasála ar ais ar fud na tíre tar éis borradh eile i gcásanna dearbhaithe in Éirinn.<ref name="level5dec">{{lua idirlín|url=https://www.gov.ie/en/press-release/a1f21-ireland-placed-on-level-5-restrictions-of-the-plan-for-living-with-covid-19-with-a-number-of-specific-adjustments/|teideal=Ireland placed on Level 5 Restrictions of the Plan for Living with COVID-19 - with a number of specific adjustments|foilsitheoir=Rialtas na hÉireann|dáta=22 Nollaig 2020}}</ref> Ar [[Lá Fhéile Stiofáin]], tháinig an chéad loingsiú den vacsaín Pfizer/BioNTech COVID-19 go Poblacht na hÉireann.<ref name="vaccine1">{{lua idirlín|url=https://www.rte.ie/news/2020/1226/1186461-coronavirus-ireland/|teideal=First batch of Pfizer-BioNTech vaccine arrives in Ireland|foilsitheoir=RTÉ News and Current Affairs|dáta=26 Nollaig 2020}}</ref> Cuireadh tús le vacsaínithe trí lá ina dhiaidh sin an 29 Nollaig 2020.<ref name="1stvaccine">{{lua idirlín|url=https://www.thejournal.ie/first-coronavirus-vaccine-ireland-5312217-Dec2020/|teideal=79-year-old Dublin woman first in Republic of Ireland to get Covid-19 vaccine|foilsitheoir=TheJournal.ie|údar=Orla Dwyer|dáta=29 Nollaig 2020}}</ref>
Faoi 9 Eanáir 2021, bhí 140,727 cás agus 2,336 bás dearbhaithe ag [[an Roinn Sláinte]].<ref>{{lua idirlín|url=https://www.gov.ie/en/news/7e0924-latest-updates-on-covid-19-coronavirus/|teideal=Latest updates on COVID-19 (Coronavirus)|foilsitheoir=An Roinn Sláinte|dáta=9 Eanair 2021}}</ref> Bhí níos mó ná 90% díobh siúd a fuair bás os cionn 65 bliana d’aois,<ref>{{lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/ireland/irish-news/over-65s-account-for-90-of-coronavirus-deaths-recorded-in-ireland-1.4227833|teideal=Over-65s account for 90% of coronavirus deaths recorded in Ireland|foilsitheoir=The Irish Times|údar=Jack Power|dáta=13 Aibreán 2020}}</ref> agus bhí tinnis bhunúsacha ar a bhformhór nó bhí cónaí orthu i dtithe cúraim.<ref>{{lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/health/nursing-homes-account-for-50-per-cent-of-coronavirus-deaths-in-ireland-1.4241723|teideal=Nursing homes account for 50 per cent of coronavirus deaths in Ireland|foilsitheoir=The Irish Times|údar=Paul Cullen|dáta=30 Aibreán 2020}}</ref>
==Gailearaí==
Line 22 ⟶ 20:
File:St Mochta's church Porterstown.jpg|Fógra pinned chuig séipéal Naomh Mochta i mBaile Phort Láirge ag rá go bhfuil an séipéal dúnta
File:Porterstown Park in lockdown.jpg|Páirc Portertown faoi ghlas ach daoine fós le feiceáil sa pháirc
File:Paramedic wearing PPE mask, eye protection, and gown in Ireland 2020.jpg|An Irish paramedic en route to a so-called "query case" during the pandemic in Ireland.
File:Pandemic pints.jpg|Dhá phionta den ghreann cáiliúil Éireannach Guinness a seachadadh úr ó theach tábhairne. Ba nuálaíocht úrnua den phaindéim in Éirinn an tseirbhís seachadta piontaí. Dheimhnigh [[Garda Síochána]] - nuair a ghlac sé comhairle dlí - nach raibh aon dlí ann i gcoinne na seirbhíse.
File:Iarnród_Éireann_Irish_rail_train_social_distancing_sign_-_July_2020.jpg|Sínigh [[Iarnród Éireann]] [[scaradh sóisialta]] ar thraein i mí Iúil 2020.
File:Supermarket_social_distancing_signs.jpg|Comharthaí urláir [[scaradh sóisialta]] in ollmhargadh in Éirinn i mí Lúnasa 2020.
File:First Day of School.jpg|Beannaíonn príomhoide agus leas-phríomhoide do mhic léinn atá ag filleadh ar an gcéad lá den scoil.
File:Bus Éireann social distancing signs on a bus in October 2020.jpg|Síníonn [[Bus Éireann]] [[scaradh sóisialta]] ar bhus i mí Dheireadh Fómhair 2020.
File:Floor physical distancing sign in an Irish store, amidst Christmas merchandise, in October 2020.jpg|Comhartha um fhadú fisiceach urláir i siopa Éireannach, i measc earraí Nollag, i mí Dheireadh Fómhair 2020.
File:Social Distant Santa.jpg|thumb|Tugann Daidí na Nollag cuairt lasmuigh ar eastát tithíochta i [[Maigh Nuad]], Nollaig 2020
File:Social distancing at a funeral.jpg|thumb|Cosc ar fhreastal ar shochraid, déanann caoineoirí líne ar phríomhshráid [[Maigh Nuad]] chun meas a thabhairt do na daoine a d’imigh ar scor, Nollaig 2020.
</gallery>
|