An difríocht idir athruithe ar: "An Páirtí Coimeádach (An Ríocht Aontaithe)"
Content deleted Content added
mNo edit summary |
No edit summary |
||
Líne 13:
}}
Tá '''An Páirtí Coimeádach''' (Leasainm: '''Na [[Tóraí|Tóraithe]]'''; Ainm Oifigiúil: '''An Páirtí Coimeádach agus [[Aontachtóirí na hÉireann|Aontachtach]]''') ar cheann de na [[Páirtí polaitíochta|páirtithe polaitiúla]] is sine agus is mó sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]]. Glacann sé seasamh den [[eite dheis]] ar cheisteanna eacnamaíochta, agus seasamh [[Coimeádachas|coimeádach]] ar cheisteanna sóisialta.
== I rialtas na Ríochta Aontaithe 2010–2015 ==
Líne 21:
In olltoghchán na bliana 2010, bhain na Coimeádaigh, faoi cheannas [[David Cameron]], 306 de na 650 suíomh i Westminster amach, rud a cheadaigh dóibh rialtas a chur le chéile in éindí leis an [[An Páirtí Daonlathach Liobrálach|bPáirtí Daonlathach Liobrálach]]. Chuaigh na Coimeádaigh isteach san olltoghchán ag gealladh easnamh bhúiste an rialtais a mhaolú agus ag gealladh 'stáit níos lú': agus mar sin, ghearr an rialtas sin a lán caithimh rialtais. Idir 2010 agus 2015, thit leibhéal chaitheamh an rialtais mar 2.6% san iomlán. Bhí difríochtaí móra idir ranna difriúla – mar shampla, ardaíodh caitheamh ar shláinte mar 2.7% (cé gur éirigh éileamh ar aire sláinte níos tapaí fós), fad is gur gearraíodh an méid airgid a thugtaí do chomhairlí áitiúla mar thimpeall ar 33%.<ref name=":0">http://www.nuffieldfoundation.org/sites/default/files/files/RR04_SUMMARY.pdf</ref>
Ag deireadh an téarma sin, i 2015, bhí an easnamh búiste tite ó £153.5 billiún sa bhliain go £88.0 billiún sa bhliain: maolú mar sin, cé nach raibh an t-easnamh seo dulta ar ceal san iomlán mar ba aidhm i bhforógra na bliana 2010.<ref>https://www.economicshelp.org/blog/334/uk-economy/uk-national-debt/</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.conservatives.com/~/media/Files/Manifesto2010|teideal=Conservative Party Manifesto - General Election 2010|údar=|dáta=|dátarochtana=}}</ref> Ar an láimh eile,
==== Cánacha ====
Sa bhliain 2010, d'ardaigh an rialtas [[cáin bhreisluacha]] na Ríochta Aontaithe ó 17.5% go 20%.<ref>{{Cite news|teideal=Osborne increases VAT rate to 20%|url=https://www.bbc.com/news/10371590|work=BBC News|dáta=2010-06-22|dátarochtana=2018-10-22|language=en-GB}}</ref> Ar an taobh eile, ar feadh an téarma 2010-2015 ar fad, ghearr siad ráta na cánach comhlachta ó 28% go 20% (cé go ndearna athruithe eile
==== Ceisteanna Eile ====▼
[[Íomhá:Better Together campaigning at Kinross - geograph.org.uk - 4160846.jpg|mion|Rinne na Coimeádaigh feachtas ar son 'Níl' i reifreann 2014 ar neamhspleáchas na hAlban.]]▼
Chomh maith le ceisteanna eacnamaíochta, bhí roinnt imeachtaí eile a bhí faoi chaibidil i rith na tréimhse seo. Bhí ina n-áireamh sin: ardú i dtáillí ollscoile [[Sasana|Shasana]] i 2010; reifreann ar chóras eile do na holltoghcháin agus scannal na haiceálta gutháin i 2011; ceist na hinimirce ón [[An Rómáin|Rómáin]] agus ón [[An Bhulgáir|mBulgáir]] i 2013; gealltanas ag an rialtas de [[Breatimeacht|reifreann ar an Aontas Eorpach]] agus reachtú chun an phósta chomhghnéis a chur sa dlí (i Sasana agus sa [[An Bhreatain Bheag|Bhreatain Bheag]]); idirghabháil milíteach sa [[An Libia|Libia]] agus san [[An Iaráic|Iaráic]] – ach ní sa [[An tSiria|tSiria]], tar éis cliseadh don rialtas i vóta parlaiminte – sna blianta 2013 agus 2014; reifreann ar neamhspleáchas na [[Albain|hAlban]], a socraíodh sa bhliain 2012 agus a tharla sa bhliain 2014, agus atheagrú ar an [[An tSeirbhís Náisiúnta Sláinte|tSeirbhís Náisiúnta Sláinte]] a rinneadh ar feadh roinnt blianta amach as 2010. Rinne nó thosaigh an rialtas freisin athchóirithe ar na córais sláinte agus sláinte sóisialta, athchóirithe a mhair trí roinnt blianta (agus atá, i gcás athchóirithe an chórais sláinte sóisialta, fós ag teacht i bhfeidhm go dtí an bhliain 2019).▼
===== Reifreann ar an Vótáil Chomórtais Dheabhaigh =====
Line 34 ⟶ 30:
===== An Pósadh Comhghnéis =====
Sa bhliain 2011, d'fhógair an rialtas go mbeadh comhairliúchán ar dlí ar son an phósta chomhghnéis, comhairliúchán a leainseáladh ar 12ú Mhí Mhárta 2012.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20160304060136/http://www.pinknews.co.uk/2011/09/16/government-proposes-introduction-of-full-gay-marriage-after-cameron-intervention/|teideal=Government proposes introducing gay marriage after Cameron intervention · PinkNews|dáta=2016-03-04|dátarochtana=2018-10-20}}</ref> Bhain an comhairliúchán seo ach amháin le [[Sasana]] agus an [[An Bhreatain Bheag|Bhreatain Bheag]], toisc gurb iad [[Tionól Thuaisceart Éireann]] agus Parlaimint na [[Albain|hAlban]] atá freagrach ar reachtaíocht an phósta ina ndlínsí faoi seach. Sa bhliain 2013, tháinig bille
▲==== Ceisteanna Eile ====
▲[[Íomhá:Better Together campaigning at Kinross - geograph.org.uk - 4160846.jpg|mion|Rinne na Coimeádaigh feachtas ar son 'Níl' i reifreann 2014 ar neamhspleáchas na hAlban.]]
▲
===== Olltoghchán 2015 =====
Líne 47:
''<nowiki/><nowiki/>''
''<nowiki/>''
Líne 54:
''<nowiki/>''
[[Íomhá:Anti-DUP Protest at Downing Street (34834155500).jpg|mion|Agóid laistigh de Sráid Downing in aghaidh an [[Páirtí Aontachtach Daonlathach|Pháirtí Aontachtach Daonlathach]], dhá lá tar éis an olltoghcháin]]
I ndiaidh [[Olltoghchán na Ríochta Aontaithe, 2017|Olltoghchán 2017]], shocraigh an Páirtí Coimeádach margadh muinín-agus-soláthar leis an [[Páirtí Aontachtach Daonlathach|bPáirtí Aontachtach Daonlathach]] (DUP) le tromlach a fháil i Westminster do na vótáilí eochracha, nós na mbuiséad. Mar chuid den mhargadh seo, fuair an DUP gealltanas ón bpáirtí £1 billiún breise caithimh a dhéanamh i [[Tuaisceart Éireann|dTuaisceart Éireann]], in infheistíocht i gcúrsaí sláinte, oideachais agus infreastruchtúir.<ref>{{Cite news|teideal=Margadh déanta idir an DUP agus an Páirtí Caomhach|url=https://tuairisc.ie/margadh-deanta-idir-an-dup-leis-an-bpairti-caomhach/|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2018-10-20|language=ga-IE}}</ref> Spreag an margadh seo cáineadh ó roinnt polaiteoirí sa [[An Bhreatain Mhór|Bhreatain Mhór]], a bhí neamhshásta le seasaimh an DUP ar cheisteanna na bhfoircheannadh toirchis agus an [[Pósadh|phósta]] chomhghnéis. Mar thoradh air seo, d'aontaigh an rialtas an ginmhilleadh a chur ar fáil do mhná as Tuaisceart Éireann ar [[An tSeirbhís Náisiúnta Sláinte|Sheirbhís Náisiúnta Sláinte]] Shasana gan a bheith orthu íoc as, tar éis gur
An 13ú Samhain 2018, d'fhógair Theresa May go raibh margadh Breatimeachta
▲An 13ú Samhain 2018, d'fhógair Theresa May go raibh margadh Breatimeachta féideartha socraithe idir í agus lucht idirbheartaíochta an [[An tAontas Eorpach|Aontais Eorpaigh]].<ref>{{Cite news|teideal=Cruinniú éigeandála ag Rialtas na Breataine agus a margadh Breatimeachta déanta ag May|url=https://tuairisc.ie/cruinniu-eigeandala-ag-rialtas-na-breataine-agus-a-margadh-breatimeachta-deanta-ag-may/|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2018-11-29|language=ga-IE}}</ref> An lá ina dhiaidh, shocraigh Caibinéad na Ríochta Aontaithe a dtacaíocht a thabhairt don mhargadh. Ó shin, tá an margadh seo ina ábhar conspóide móire laistigh den pháirtí. I Mí na Nollag 2018, chuir roinnt feisirí parlaiminte ar an eite dheis, Eoraisceipteach den pháirtí rún neamhmhuiníne in Theresa May ar aghaidh lasmuigh den pháirtí, ag baint lena dtuairim go bhfuil an margadh seo ró-Eoraifilí; I Mí Eanáir, vótáil Teach na dTeachtaí i gcoinne an mhargaidh, agus níos mó ná trian d'fheisirí an pháirtí i measc na bhfeisirí a vótáil ina choinne. I Mí Feabhra, d'imigh tríur feisirí ar eite Eoraifileach an pháirtí, [[Anna Soubry]], Sarah Wollaston agus Heidi Allen, den pháirtí mar gheall ar a neamhshástacht le tionchar na n-Eoraisceipteach laistigh den pháirtí. D'aontaigh siad le hochtur feisirí as [[Páirtí an Lucht Oibre (an Ríocht Aontaithe)|Páirtí an Lucht Oibre]] le grúpa nua polaitiúil a chur ar bun, a raibh 'The Independent Group' ('an grúpa neamhspleách') mar ainm air ar dtús. Tugtar anois '''The Independent Group for Change''<nowiki/>' ar an ngrúpa seo, cé gur imigh Wollaston agus Allen de chun éirí ina neamhspleáigh agus ina dhiaidh sin ina mbaill den [[An Páirtí Daonlathach Liobrálach|Pháirtí Daonlathach Liobrálach]] tar éis drochthoradh an ghrúpa i dtoghchán Eorpach 2019.
I Mí na Bealtaine 2019, tar éis don pháirtí a theacht sa chúigiú háit sa Ríocht Aontaithe i dtoghchán Eorpach 2019, agus gan ach 9% den vóta buaite acu, d'fhógair May go n-éireodh sí as mar cheannaire an pháirtí
== Ceannasaíocht Johnson agus Olltoghchán 2019 ==
Líne 71:
== An páirtí in Albain ==
Tá Páirtí Coimeádach na [[Albain|hAlban]] ar an dara páirtí is mó i [[Párlamaid na h-Alba|bParlaimint na hAlba]]. Cuireann an páirtí in Albain béim mhór ar a chuid creideamh
== An páirtí sa Bhreatain Bheag ==
Tháinig an páirtí sa tríú háit sa toghchán is déanaí, sa bhliain 2016, do Thionól na [[An Bhreatain Bheag|Breataine Bige]], cé go bhfuil siad anois ar an dara páirtí is mó sa seomra mar gheall ar thréigean amháin agus dhíbirt amháin i measc theachtaí [[Plaid Cymru]], agus tréigean amháin ó [[Páirtí Neamhspleáchais na Ríochta Aontaithe|UKIP]] go dtí an Páirtí Coimeádach féin. Paul Davies atá ina cheannaire ar an bpáirtí sa Bhreatain Bheag. Tá dearcadh láidir [[Aontachtóirí na hÉireann|aontachtach]] ag an bpáirtí sa Bhreatain Bheag chomh maith.
== An páirtí i dTuaisceart Éireann ==
Eagraíonn an páirtí fosta i [[Tuaisceart Éireann|dTuaisceart Éireann]], cé nach ach páirtí an-bheag atá ann ansin, agus dearcadh [[Aontachtóirí na hÉireann|aontachtach]] acu. I dtoghchán [[Tionól Thuaisceart Éireann|Tionóil]] na bliana 2017, fuair an páirtí 2,399 vóta céad rogha, nó 0.3% den iomlán.
== Pobalbhreitheanna ==
|