An difríocht idir athruithe ar: "Hidreacarbón"
Content deleted Content added
mNo edit summary |
|||
Líne 1:
[[Íomhá:Methane-3D-balls.png|thumb|240px|Samhail 'Liathróid is maide' trítoiseach den mhóilín [[meatán]].]]
== Cineálacha hidreacarbón ==
Mar a shainmhíníonn ainmníocht [[Aontas Idirnáisiúnta na Glan-Cheimice agus na Ceimice Feidhmí]] (nó an AIGCF) do cheimic orgánach, is iad na haicmithe le haghaidh [[hidreacarbón]] ná:
# Is iad na hidreacarbóin [[Sáithithe|sháithithe]] na cinn is simplí de na chineálacha éagsúla hidreacarbón. Tá siad comhdhéanta go hiomlán de [[Nasc singile|naisc shingile]] agus tá siad sáithithe le hidrigin. Is í an fhoirmle le haghaidh hidreacarbón sáithithe neamhchioglach (i.e., alcáin) ná C<sub>n</sub>H<sub>2n</sub>+2. Is í an fhoirm is ginearálta de hidreacarbóin sháithithe ná C<sub>n</sub>H<sub>2n</sub>+2(1-''r''), áit arb é r líon na bhfáinní. Is ciogalalcáin iad siúd a bhfuil fáinne amháin acu. Is iad na hidreacarbóin sháithithe bunús na mbreoslaí [[peitriliam]] agus faightear iad mar cineálacha líneacha nó brainseacha. Is é an t-imoibriú malartach a dtréithe (cosúil le himoibriú clóiríniúcháin chun [[clóraform]] a dhéanamh). Tugtar isiméirí struchtúracha ar hidreacarbóin a bhfuil an fhoirmle mhóilíneach chéanna acu ach foirmlí struchtúracha éagsúla. Mar a thugtar sa sampla de 3-meitilheacsán agus a homalógach níos airde, is féidir hidreacarbóin brainseacha a bheith ciriúil. Is éard atá i hidreacarbóin sháithithe ciriúla ná taobhshlabhraí de bhithmhóilíní mar [[Clóraifill|chlóraifill]] agus [[tócaifearóil]].
| |||