An difríocht idir athruithe ar: "An tAontas Eorpach"

Is é an Coimisiún Eorpach feidhmeannas an AE agus tá sé freagrach as reachtaíocht a thionscnamh agus gnóthaí an AE a reáchtáil ó lá go lá. Tá sé ceaptha go ngníomhódh an Coimisiún ar son leasa an AE ina iomláine, murab ionann agus an Chomhairle Eorpach nó Comhairle an Aontais Eorpaigh, a bhfuil an claonadh iontu a bheith dílis dá leas náisiúnta féin. Deirtear gurb é an coimisiúin is údar spreagtha do lánpháirtiú na hEorpa. Faoi láthair, tá 27 gcoimisinéir (duine as gach Ballstát) sa Choimisiún agus tá a réimse freagrachta beartais féin ag gach duine díobh.

 

I ndiadh na Toghcháin Eorpacha (gach cúig bliana), ainmíonn na Ballstáit, agus toradh na toghcháin ar eolais acu, Uachtrán nua don Choimisiún Eorpaigh. Faomhann an Parlaimint ainmní na mBallstáit le tromlach simplí (50%+1). Mura fhaigheann an ainmní na vótaí atá de dhith ón bParlaimint, caithfeadh na Ballstáit ainmní nua a ainmniú (tríd an Comhairle Eorpach agus le tromlach cáilithe).

 

Nuair atá Uachtarán nua an Choimisiún tofa, glacann na mBallstáit agus an Uachtarán tofa, le chéile, liosta de iarrthóir Coimisinéirí. Bíonn de chúram ar Pharlaimint na hEorpa an 'coláiste' de Choimisinéirí, Uachtarán an Choimisiún tofa, agus an Ard-ionadaí do Gnóthaí Eachtracha a fhormheas. Is é an tromlach simplí (50%+1) an tairseach don formheas seo. Faoi dheireadh, is é an Comhairle Eorpach a socraíonn an gCoimisiún go foirmiúl le tromlach cáilithe.

[[Íomhá:Political System of the European Union.svg|mion|399x399px]]

Is í Parlaimint na hEorpa tionól díreach-tofa an AE. Is é a ról ná an Coimisiún Eorpach a fhormheas nó a scoireadh, in éindí le Comhairle an Aontais Eorpaigh, agus reachtaíocht curtha roimpi ag an gCoimisiún a phlé agus a vótáil. Toghann saoránaigh an AE na 705 Feisire de Pharlaimint na hEorpa (FPE) go díreach gach 5 bliana. Cé go dtoghtar na FPE ar bhonn náisiúnta, suíonn siad de réir grúpaí pholaitiúla seachas de réir a náisiúntachta. Tá líon seasta feisirí ag gach tír. Ar thogra ón gCoimisiún, ritheann an Pharlaimint agus an Chomhairle (Comhairle an Aontais Eorpaigh) reachtaíocht go comhpháirteach i limistéir áirithe – tugtar an chomhchinnteoireacht air seo.

 

Ó tháinig Conradh Liospóin i bhfeidhm, tá réimse na comhchinnteoireachta seo leathnaithe go dtína lán réimsí eile. Go deimhin, is í an chomhchinnteoireacht a bheidh mar an 'gnáthnós reachtaíochta'. Tá de chumhacht ag an bParlaimint chomh maith an Coimisiún a cháineadh as míghníomh agus féadfaidh sí diúltú glacadh le buiséad an AE. Is é Uachtarán Pharlaimint na hEorpa a ghníomhaíonn mar Cheann Comhairle sa Pharlaimint agus déanann sí nó sé ionadaíocht ar an bParlaimint sa tsaol mór. Toghann na FPEanna an t-uachtarán agus na leasuachtaráin gach dhá bhliain go leith.

[[Íomhá:Supranational European Bodies-en.svg|clé|mion|355x355px]]

Is í Comhairle an Aontais Eorpaigh údarás reachtach an AE (a ngníomhaíonn an Pharlaimint i gcomhpháirt léi i réimsí áirithe). Déantar ionadaíocht ar gach Ballstát ar an gComhairle, tríd an Aire atá freagrach as an ábhar atá á phlé a bheith i láthair. (Tarlaíonn sé amanna go mbíonn feidhmeannaigh státseirbhíse i láthair thar ceann na nAirí.) Mar shampla, tá an Chomhairle Talmhaíochta comhdhéanta de na hAirí Talmhaíochta agus mar sin de. Cé go gcruinníonn an Chomhairle i gcomhdhéanaimh dhifriúla, meastar gur aon institiúid amháin í. Dá bharr sin, feidhmíonn an Chomhairle na feidhmeanna cur chun feidhme maidir leis an gComhbheartas Eachtrach agus Slándála.

 

 

=== Córas Dlíthiúil ===