An difríocht idir athruithe ar: "Úsáideoir:Cathal Óg/Cumann na nGaedhael"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 6:
==An Páirtí Tar Éis An Conradh Angla-Éireannach==
Cuireadh tús leis an dara Cumann na Gaedhael tar éis scaradh i bpáirtí Sinn Féin de bharr an Conradh Angla-Éireannach sa bhliain 1921. Ghlac tromlach leis an gConradh i Dáil Éireann, agus d'fhág an mionlach an Dáil, faoi ceannas Éamon De Valera. Rinneadh rialtas sealadach ó 1921 go 1923, agus ansin bhunaíodh páirtí Cumann na nGaedhael as na teachtaí a thacaigh leis an gConradh. Páirtí ar an eite dheis ba ea é don chuid is mó. I measc na ceannairí a thacaigh leis an gConradh bhí Art Ó Gríofa agus Micheál Ó Coileáin, ach tar éis deireadh an Cogadh Cathartha, bhí an beirt acu imithe ar slí an fhírinne. D'fhágadh Liam T. Mac Cosgair mar ceannaisí ar an bpáirtí agus mar an gcéad Úachtarán ar an Choiste Feidhmeannaigh Saorstát Éireann.
 
Tar éis dóibh cumhacht a ghlacadh, thosaigh an pháirtí ag leagadh bonneagar don Stát. Chuir siad an dlí i bhfeidhm arís le roinnt gníomhaithe sábháilte phobail. Cuireadh Óglaigh na hÉireann faoi chois, agus tháinig eagair ar an tír arís tar eís an Cogadh Cathartha. D'oíbrigh Caoimhín Ó hUiginn go dian mar Aire Gnothái Baile chun an bagairt a mhair ó na hÓglaigh nach ghlac leis an gConradh a scriosadh. Bhunaigh sé An Garda Síochána (in áit Chonstablacht Ríoga na hÉireann) chun an dlí a feidhmiú. Fórsa póilíneachta gan airm a bhí ann, gné a cuidigh leo muinín an phobal a aimsiú. Mar Aire Gnothaí Eachtracha, d'eírigh leis méid níos mó d'uathriail ó Sasana agus ón gComhlathas a shocrú.
 
Mar ceannaisí, thug Mac Cosgair socracht agus iontaofacht don tír, agus d'eirigh leis aontas an Stáit chosaint, cé go raibh an phobal dealaithe go nimhneach tar eís an Cogadh Cathartha.
 
Sa bhliain 1927, d'eagraigh an Rialtas scéim na Sionnaine, scéim hídrileictreachas a bhain leas as cumhacht na habhainn chun aibhléis a chruthú agus fostaíocht a sholáthrú. Thárlaigh an scéim seo ag an t-am céanna le scéimeanna ar an gcuma chéanna sa hEoraip (mar shampla, draeineáil na riasc Phointíneach san Iodáil), ach cé gur thug sé fostaíocht don phobal in am an Ísléan Mhór****, chuir sé an iomarca brú ar an ngeilleagar tar éis costaisí an Cogadh Cathartha. Bhí ar an Rialtas beartaisí a thabhairt isteach nach raibh dúil na daoine iontu. Tháinig íslú scilling ar an bpinsean stáit agus bhí ar an páirtí polasaíthe coimeádach a leanúint. Thit seasamh an pháirtí in aigne an phobal de thoradh na beartaisí seo.