Sa cheimic orgánach, is éard is feidhmghrúpa ann ná páirt nó malartaí laistigh de mhóilín a mbíonn imoibrithe sainiúla aige. Mar shampla, bíonn an hiodrocsailghrúpa ( -OH) sainiúil do na halcóil, agus an t-aimíneaghrúpa (-NH2) sainiúil do na haimíní. Rachaidh an feidhmghrúpa céanna faoin imoibriú ceimiceach céanna nó a mhacasamhail, beag beann ar mhéid an mhóilín ar cuid de.[1]Ligeann sé seo tuartha córasach ar imoibrithe ceimiceacha agus iompar comhdhúile ceimiceacha agus dearadh sintéisí ceimiceacha. Ina theannta sin, is féidir le feidhmghrúpaí eile imoibríocht feidhmghrúpa a hathrú. I sintéis cheimiceach, tá idirthiontú feidhmghrúpa ar cheann de na cineálacha bunúsacha claochlaithe.

Tá feidhmghrúpa eistear (dath dearg) ag Aicéatáit bheinsile, malartaí aicéitile (ciorclaithe dúghlas) agus malartaí ocsaibheinsile (ciorclaithe bánbhuí). Is féidir rannáin eile a dhéanamh.

Hidreacarbóin cuir in eagar

Is féidir le hadaimh charbóin naisc chomhfhiúsacha láidre a fhoirmiú le hadaimh eile carbóin, rud a chruthaíonn slabhraí agus fáinní adamh carbóin ar a dtugtar an cnámharlach carbóin. Is féidir leis an charbón naisc shingile, naisc dhúbailte agus naisc threasacha a fhoirmiú leis féin. Bíonn hidrigin nasctha le hadaimh charbóin fosta sa chnámharlach seo agus tugtar hidreacarbón ar an chomhdhúil a dhéantar, rud a chiallaíonn nach bhfuil ann ach carbón agus hidrigin. Is aicme de mhóilín iad hidreacarbóin a shainmhíníonn grúpaí feidhmiúla ar a dtugtar hidreacarbyl nach bhfuil iontu ach carbón agus hidrigin, ach a athraíonn ó thaobh líon agus ord na mbannaí dúbailte. Tá cineál (agus scóip) imoibríochta difriúil ag gach ceann acu.). Na comhdhúile a bhíonn ann dá thoradh seo, is gnách leo bheith níos imoibríche ná an hidreacarbón bunúsach. Tugtar feidhmghrúpaí ar ghrúpaí dá leithéid agus is iad na grúpaí seo a chinneann imoibriúcháin cheimiceacha an mhóilín. Lena rá ar dhóigh eile, tá an cheimic a bhaineann le comhdhúil orgánach á cinneadh ag a feidhmghrúpa agus is é an feidhmghrúpa an grúpa imoibríoch taobh istigh de chomhdhúil.[2]

Aicmiú ceimiceach Grúpa Foirmle Foirmle struchtúrach Réimír Iarmhír Sampla
Alcán Ailcil R(CH2)nH Alkyl ailcil- -án
Eatán
Ailcéin Ailceinil R2C=CR2 Ailcéin alkenyl- -éin eitiléin
Eitiléin
(Eitéin)
Ailcín Alkynyl RC≡CR' alkynyl- -ín
Aicéitiléin
(Eitín)
Díorthach beinséine Feinil RC6H5
RPh
Phenyl feinil- -beinséin
Cumene
(beinséiniseapróipile)

Tagirtí cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar

  1. Compendium of Chemical Terminology (IUPAC "Gold Book") Feidhmghrúpa
  2. Hussey, Matt (2011). "Grúpa feidhmiúil". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 335.