Tearmann Feichín

baile i gContae Lú

Is baile suite i gContae Lú é Tearmann Feichín.[1] Ciallaíonn an t-ainm 'Fechín's refuge'. Bhí naomh cáiliúil ó seachtú aois é Naomh Feichín. Tá sé ar eolas aige an mhainistir a aimsiú ag Baile Fhobhair, Contae Íarmhí agus an sráidbhaile Tearmann Feichín i gContae Lú. Fuair sé bháis sa bhliain 665. Tá an sráidbhaile seo suite sa pharóiste le hainm céanna agus tá sé 8 ciliméadar ón Droichead Átha. Is baile beag é le 1443 duine de réir daonáireamh 2011.

Bosca Geografaíocht PholaitiúilTearmann Feichín

Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomh
Map
 53°46′N 6°16′W / 53.77°N 6.27°W / 53.77; -6.27
Stát ceannasachÉire
Cúige ÉireannachCúige Laighean
Contae in ÉirinnContae Lú Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Airde25 m Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Logainm.ie1412242

Gnéithe stairiúila cuir in eagar

Bunaíodh mainistir meánaoiseach sa Tearmann Feichín le Noamh Feichín sa 7ú haois. Deirtear go creachadh an mhainistir ag na Uigingeach sa bhliain 1013 agus arís ag an Clan Ui-Crichan ó Fearnaigh ar lá de Nollaig.Fuair an sráidbhaile tábhachtach nuair a bunaíodh mainistir Agaistíneach ag deireadh an 12ú haois. Tá cúpla radhairc stairiúla i dTearmann Feichín.

Caisleán Tearmann Feichín cuir in eagar

Cruthaítear Caisleán Tearmann Feichín[2] sa 15ú haois. Is séadchomhartha náisiúnta éagus tá sé suite i lár na sráidbhaile. Is seadchomhartha dea-chaomhnaithe é.Bhí sé an áit chónaithe na Ardeaspaig na Macha. Is teach túr é le triúr urlár. Is é an díon an rud is neamhghnách den fhoirgneamh. Tugann coirbéal tacaíocht don díon, tá sé cosúil leis an díon ar an triúr urlár ar Brú na Bóinne. Tá túr teilgthe sustansach aige anois ach ar dtús tá dhá thúr teilgthe. Scroisadh an dara ceann i rith na eirí amach sa bhliain 1641. Shocraigh Captain James Brabazon an caisleán ag an am ach anois beidh sé níos mó ná fothracha.

An Croí Ard cuir in eagar

Tá an Croí Ard[3] suite i reilig Naomh Feichín sa sráidbhaile. Ní raibh sé cosiúl leis na chroí airde eile mar ní raibh sé ró aird. Tá sé brag nach naoi gcos ar airde. Tá mionsonraí iontach ar an Croí. Ar an taobh thoir os comhair tá an ceasadh Chríost air, agus ar an taobh thiar os comhair tá íomhá de Chríost i glóir. Tá gréas ceiltigh ar fud an Chroí seo. Tá bonn do Chroí eile gar.

An Grianan cuir in eagar

Ghlac An Grianan[4] páirt mhór don am faoi láthair agus sa todhchaí d'oidhreacht Contae Lú. Tugann an foirm bhunaidh siar go dtí 220 bliain. Is teach í a tógadh san 18ú haois. Tá sé suite idir an trá agus an Glenn na Bóinne. Úsáidtear an foirgneamh don choláiste agus ba é an chéad choláiste d'aosaigh. Tugann ICA úinéireacht don An Grianan ar feadh leath aois. Tá an ICA an grúpa is láidir agus is sine in Éirinn, bhunaíodh an grúpa sa bhliain 1910. Aistrigh An Grianan d'áit ina raibh an ghrian ag taitneamh. Anois tá croílár den fhoirgneamh fós i bhfeidhm. D'oscail an Grianan sa bhliain 1954 le Uachtarán na hÉireann ag an am, Sean Ó Cheallaigh. Sa bhliain 1958, thosaiagh siad ag athrú na stablaí go seomra ranga agus cóiríocht. Rinne siad níos mó oibre na blianta 1979 agus 1986. Chuir siad foirgneamh eile, níos mó seomraí ranga agus cóiríocht agus seomra Bia freisin.Cuireann An Grianan cúrsaí ar fáil do dhaoine mar shampla ealaíne, ceird, forbairt pearsanta agus gníomhaíochtaí scíthe.

Spórt cuir in eagar

Cluichí Gaelach cuir in eagar

Is é Tearmann Feichín an áit náisiúnta don chlub Gaelach 'St. Feichins'[5]. Sa chéad blianta, d'imir an club sa pháirc ar bhóthair snáithe, agus bog sé go dtí páirc ar Sheetland Road. San áit seo, tógadh teach club sa bhliain 1960. Tar éis cúpla bliain bhog an club go dtí Beaulieu sa 1999. Imríonn an club sa Pháirc Naomh Feichín agus d'imir an chéad chluiche ar an 21ú lá de Aibreán 2001. Tá dhá spóirt a imrítear sa chlub, iománaíocht agus peil Ghaelach. Maidir leis na cluichí peil Ghaelach, Bhuaigh an fhoireann shinsearach an craobhchomórtas sa bhliain 1983 agus bhuaigh siad an chraobh arís sa bhliain 1984. Sa bhliain 1997, bhí iománaíocht a tugtha isteach.

Gailf cuir in eagar

Tá dhá chúrsa gailf sa cheantar. Tá club Rinn na Mara[6] agus tá Club Contae Lú[7] i mBaile Trá. D'óstáil an Club Contae Lú an Oscailte na hÉire sa bhliain 2009. Tharlaíonn an club Rinn na Mara na Sléibhte Mourne agus an Mhúir Éireann. Tógadh an cúrsa i 1990 agus an teach club sa bhliain 1994. D'óstáil an club Croabhchomórtas na mban sa bhliain 2002. Sa bliain 2010 d'óstáil an club an chraobhchomórtas tábhachtach, An PGA. Bhunaíodh Club Contae Lú sa bhliain 1892 le Pentland agus Gilroy. D'óstáil an club seo cúpla mór-theidil, mar shampla an Oscailte na hÉire sa bhliain 2009 agus bhuaigh Shane Lowry an comórtas mór seo. Is áit aithnidúil é Club Contae Lú mar bhí comórtas amaitéarach a shealbhú. D'imir an comóraas seo ar chéad cheann sa bhliain 1941 agus tá sé sa chlub seo ó shin i leith.

Peil cuir in eagar

Sa bhliain 1997, bhunaíodh club Peile, Tearmann Feichín Ceiltis. Bhunaíodh fhoireann shinsearach ag an am seo agus sa bhliain 2008, cuireadh an fhoireann shóisearach le chéile. Níl aon fhoireann cailín go dtí an bhliain 2015 agus ó am sin bhí foireann do chailíní. tá an club seo suite ar an Sheetland Road, an áit ina raibh an Naomh Feichín a d'úsáid.

Scoil cuir in eagar

Tá dhá scoil sa pharóiste seo, Scoil Náisiúnta Mhuire Gan Smal[8] agus Scoil Naomh Feichín[9]. Is é bunscoileanna chaitiligh na scoileanna seo. Ar feadh a lán blianta, tá dhá scoil sa sráidbhaile, ceann do bhuachaillí agus ceann do chailíní, ach sa 1936 chuaigh siad le chéile. Ar dtús bhí an scoil suite ar Bearna Bhuí ach sa bhliain 1980 bhog an scoil go dtí bóthar Baile Trá. Bhunaigh Scoil Náisiúnta Mhuire Gan Smal sa bhliain 1837 agus tá sé ar athchóirithe sa bhliain 1956 le Tommy Simpson.

Iompar cuir in eagar

Is sráidbhaile le rochtain éasca é Tearmann Feichín. Tá seirbhís busanna ó Bus Éireann[10] ag dul tríd an sráidbhaile a lán uair den lá. Nascann an tseirbhís bus an áit chuig na bailte agus na sraidbhailte mórthimpeall. Nascann an tseirbhís seo an áit leis Ceann Chlochair, Droichead Átha agus Damhliag. Oibríonn na mbusanna tríd Baile Trá agus Gráinseach an Dísirt. Freisin tá stáisiúin traenach gar i nDroichead Átha. Ní raibh sé ach 9 ciliméadar ar shiúl.

Tagairtí cuir in eagar

  1. Tearmann Feichín/Termonfeckin | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-24.
  2. Castlehunter (2017-09-20). "Ireland In Ruins: Termonfeckin Castle Co Louth". Ireland In Ruins. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  3. "High Cross Termonfeckin". www.megalithicireland.com. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  4. "An intrinsic part of Louth's history". www.irishidentity.com. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  5. "Club History". www.stfechins.ie. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  6. Seapoint Golf Links. "Seapoint Golf Links | Golf Club in Dublin" (en-US). Seapoint Golf Links. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  7. "County Louth Golf Club,". www.countylouthgolfclub.com. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2018-11-09. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  8. "Scoil Náisiúnta Muire Gan Smál, Cartown" (en). Scoil Náisiúnta Muire Gan Smál, Cartown. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  9. "Scoil Naomh Feichín" (en). Scoil Naomh Feichín. Dáta rochtana: 2018-12-05.
  10. "Bus Éireann - View Ireland Bus and Coach Timetables & Buy Tickets". www.buseireann.ie. Dáta rochtana: 2018-12-05.