United Party for National Development

Is páirtí páirtí polaitíochta liobrálach sa tSaimbia é an Páirtí Aontaithe um Fhorbairt Náisiúnta (Béarla: United Party for National Development) (UPND), atá faoi cheannas Hakainde Hichilema. Is ball breathnóra den Líonra Liobrálach na hAfraice é.

United Party for National Development

Sonraí
Cineál	páirtí polaitíochta
Idé-eolaíocht pholaitíochta	liobrálachas liobrálachas sóisialta liobrálachas eacnamaíoch
Stair
Dáta a bunaíodh	1998
Rialachas corparáideach
Ceanncheathrú	Lusaka, An tSaimbia
Uachtaránacht	Hakainde Hichilema (2006–)
Eile
Dath
Suíomh gréasáin	http://upndzambia.org/

Stair

Bunaíodh an UPND i mí na Nollag 1998 agus b'é Anderson Mazoka a bhí i gceannas air i ar dtús i ndiaidh do an Ghluaiseacht don Daonlathas Ilpháirtí (MMD) a fhágáil go gairid roimh ré. B'é Mazoka iarrthóir uachtaránachta an pháirtí san olltoghchán 2001 agus bhain sé an dara háit amach le 27% den vóta, níos lú ná 2% den vóta taobh thiar den bhuaiteoir Levy Mwanawasa as an MMD. I dtoghcháin an Tionóil Náisiúnta bhain an UPND 49 suíochán, agus bhí siad ar an dara páirtí is mó i ndiaidh an MMD.

I mí an Mhárta 2006 chuaigh an páirtí isteach sa Chomhghuaillíocht Dhaonlathach Aontaithe (UDA), a bhunaigh an trí pháirtí freasúra is mó le dul san iomaíocht in olltoghcháin na bliana sin. I ndiaidh bhás Mazoka i mBealtaine 2006, rinneadh ceannaire de Hakainde Hichilema, agus ba iarrthóir uachtaránachta an chomhghuaillíochta é. Áfach, char bhain sé ach an tríú háit amach, taobh thiar de Mwanawasa agus Michael Sata, le 25% den vóta. Níor bhain an UDA ach 26 suíochán sa Tionól Náisiúnta, síos ón 74 suíochán a bhain trí pháirtí i 2001.

B'é Hichilema an t-iarrthóir UPND d’fhothoghchán uachtaránachta 2008, agus bhain sé an tríú háit amach le 20% den vóta. Bhain sé an tríú háit amach arís in olltoghcháin 2011 le 18% den vóta, agus bhain an UPND 28 suíochán sa Tionól Náisiúnta, agus iad ar an tríú páirtí is mó.

Roghnaíodh Hichilema mar iarrthóir an pháirtí d’ fhothoghchán uachtaránachta 2015. B'é Hichilema an príomhfhreasúra in éadan iarrthóra an Fhronta Tírghrách (PF) Edgar Lungu i ndiaidh dó tacaíocht a fháil ó roinnt baill parlaiminte de chuid an MMD. Bhain Hichilema an dara háit amach le 47% den vóta ach toghadh Lungu le 48% den vóta.

Ionadaíocht Óige

Tá léig óige ag an UPND, Léig Óige an UPND a bunaíodh le dul i ngleic le rudai a bhainnean leis an aois óg. Déanann sé ionadaíocht ar dhaoine óga ó gach cearn den tSaimbia.

Féach freisin

• Hakainde Hichilema
• Levy Mwanawasa (Uachtarán ar an tSaimbia)

Stair toghchánach

Toghcháin uachtaránachta

Toghchán	Iarrthóir páirtí	Vótaí	%	Toradh
2001	Anderson Mazoka	472,697	27.20%	Caillte
2006	Hakainde Hichilema	693,772	25.32%	Caillte
2008		353,018	19.70%	Caillte
2011		506,763	18.17%	Caillte
2015		780,168	46.67%	Caillte
2016		1,760,347	47.63%	Caillte

Toghcháin an Tionóil Náisiúnta

Toghchán	Ceannaire an pháirtí	Vótaí	%	Suíocháin	+/–
2001	Anderson Mazoka	416,236	23.77%	49/159 49 / 159	49
2006	Hakainde Hichilema	610,608 (mar chuid den UDA)	22.51%	26/159 26 / 159	48
2011		464,527	17.21%	28/159 28 / 159	2
2016		1,525,049	41.66%	58/156 58 / 156	30

Tuilleadh léitheoireachta

• Liberal International (20 Deireadh Fómhair 2016). "Arrest of UPND party leader in Zambia prompts exceptional ALN concern". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2017-03-25.