Caoineadh (ealaín)
Leiriú paiseanta an bhróin, go minic i bhfoirm ceoil, filíochta, nó amhrán is ea an caoineadh. Is minic a bhíonn an brón, nó caoineadh mar thoradh ar aiféala, nó dobrón. Is féidir an caoineadh a chur in iúl freisin ar bhealach briathartha ina mbíonn rannpháirtithe ag caoineadh faoi rud a bhfuil aiféala orthu nó faoi dhuine a chaill siad, agus go hiondúil bíonn an t-olagón, an chasaoid agus/nó an gol ag gabháil leo.[1] Bíonn caointe ina n-údar de na cineálacha scríbhneoireachta is sine, agus tá samplaí ann ar fud chultúir an duine.
Stair
cuir in eagar
Ba chaointe iad go leor de na dánta is sine agus buana i stair an duine.[2] Téann Caoineadh an Súiméir agus an Úr siar 4000 bliain ar a laghad go dtí an tSuiméir ársa, an chéad sibhialtacht uirbeach ar domhan. Tá caointe i láthair san Íliad agus san Odaisé araon, agus leanadh le caoineadh a sheinnt i marbhnaí in éineacht leis na hálais sa Ghréig chlasaiceach agus Heilléanach.[3] Tá gnéithe de chaoineadh le feiceáil i mBeowulf, sna Véidí Hiondúigh agus i dtéacsanna reiligiúnacha ársa an Neasoirthir. Tá siad san áireamh i gcaoineadh chathracha na Measpatáime mar Caoineadh an Úr agus an Tanakh Giúdach, (a bheadh ina Sean-Tiomna Críostaí ina dhiaidh sin).
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ Piotr Michalowski, trans., Lamentation over the Destruction of Sumer and Ur (Winona Lake, Ind.: Eisenbrauns, 1989), 39–62; cited in Nancy Lee, Lyrics of Lament: From Tragedy to Transformation (Minneapolis: Augsburg Fortress, 2009)
- ↑ Linda M. Austin, "The Lament and the Rhetoric of the Sublime" Nineteenth-Century Literature 53.3 (Nollaig 1998:279-306).
- ↑ Margaret Alexiou, Ritual Lament in Greek Tradition (Cambridge University Press) 1974