Fuinneamh comhleá
Chun comhleá núicléach a chur chun cinn, ní mór na núicléis bheaga atá araon luchtaithe go dearfach a bhrú chomh gar sin dá chéile go sáraítear a gcomhéaradh. I dtíortha ar fud an domhain, táthar ag iarraidh an t-imoibriú seo a chur ar siúl ar bhonn leanúnach stiúrtha chun fuinneamh comhleá a fháil uaidh agus cumhacht leictreach a ghiniúint uaidh sin.[1][2] Dá mbeadh fuinneamh comhleá againn, ní bheadh astaíochtaí gás ceaptha teasa ná dramhaíl radaighníomhach ann.[3]
Ar 5 Nollaig 2022, dúirt eolaithe[4] in California go raibh "mórfhionnachtain" déanta acu ab fhéidir an bealach a réiteach don fhuinneamh glan san am atá romhainn. Tar éis leathchéad bliain de thaighde ar chomhleá núicléach, maítear gur scaoileadh ní bá mhó fuinnimh ná a cuireadh isteach den chéad uair, feiniméan ar a dtugtar adhaint nó méadú fuinnimh.[5] Chuir eolaithe ar fud an domhain fáilte roimh an fhionnachtain seo, ach tá a lán le déanamh sula mbeidh fuinneamh comhleá glan ann.[3][6]
Féach freisin cuir in eagar
Nasic cuir in eagar
Tagairtí cuir in eagar
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Fréamh an Eolais" (Coiscéaim).
- ↑ "What is nuclear fusion and what have scientists achieved?" (en). the Guardian (2022-12-13). Dáta rochtana: 2022-12-28.
- ↑ 3.0 3.1 Conradh na Gaeilge, Londain (17 Nollaig 2022). "Nuacht Mhall (podcast), Tír Eoghain" (ga-IE). Listen Notes. Dáta rochtana: 2022-12-28.
- ↑ Lawrence Livermore National Laboratory, National Ignition Facility
- ↑ "‘Breakthrough’ as fusion experiment generates excess energy for the first time | Imperial News | Imperial College London" (en). Imperial News. Dáta rochtana: 2022-12-28.
- ↑ "Despite the hype, we shouldn’t bank on nuclear fusion to save the world from climate catastrophe | Robin McKie" (en). the Guardian (2022-12-17). Dáta rochtana: 2022-12-28.
- ↑ "ITER - the way to new energy" (en). ITER. Dáta rochtana: 2022-12-28.
- ↑ "ITER" (as en) (2022-12-27). Wikipedia.