Gofraidh Fionn Ó Dálaigh
Ba é Gofraidh Fionn Ó Dálaigh († 1387) ardollamh na hÉireann lena linn agus an-mheas ag éigse na tíre ar a shaothar ar feadh na gcéadta bliain tar éis a bháis.
Beathaisnéis | |
---|---|
Bás | 1387 |
Gníomhaíocht | |
Gairm | file |
Beatha
cuir in eagarBhain Gofraidh Fionn le teaghlach cáiliúil filí. Tá a lán dá chuid dánta ar marthain fós agus iomrá le Filidh Éireann go haointeach, dán faoi thionól éigse a chuir Uilliam Buí Ó Ceallaigh ar bun ina chaisleán i gContae Ros Comáin um Nollaig sa bhliain 1351.[1]
Dán eile dá chuid is ea A chláirsioch Chnuic Í Chosgair.[2]
- A chláirsioch Chnuic Í Chosgair
- chuirios súan ar síorrosgaibh,
- a nuallánach bhinn bhlasda,
- ghrinn fhuaránach fhorasda.
- A chlár buadha as bláith mínlearg,
- a mhonghárach mhéirfhírdhearg,
- a cheóladhach do chealg sinn,
- a dhearg leómhanach láinbhinn...
Tá a fhógra mairbh le fáil in Annála Ríochta Éireann sa bhliain 1387 (M1387.4):[3]
- Goffraidh Fionn Ó Dalaigh ard-ollamh Ereann le dán & Ruaidhri Ó Cianáin saoi seanchadha, & ollamh Oirghiall eisidhe do écc.
Liosta dánta
cuir in eagar- Bean Torrach, fa Tuar Broide
- Mairg mheallas muirn an tsaoghail
- A chnuic thoir re taoibh Ealla
- A chros thall ar an dtulaigh
- A fhir théid i dTír Chonaill
- A Ghearóid, déana mo dháil
- Beir eolas dúinn, a Dhomhnuill
- Do tógbhadh meirge Murchaidh
- Fa ngníomhraidh measdar meic ríogh
- Fuirigh go fóill, a Éire
- Gaois Ailbhe i n-inghin Domhnuill
- Iongaibh thú orm, a Iarla
- Maith an locht airdríogh óige
- Teach carad do-chiu folamh
Nótaí
cuir in eagar- ↑ Knott, Eleanor, “Filidh Éireann go haointeach,” Ériu 5 (1911): 50–69.
- ↑ A chláirsioch Chnuic Í Chosgair ar CELT
- ↑ Annals Ríochta Éireann M1387.4: Annála of the Four Masters ar CELT
Réamhtheachtaí Máel Íosa Ua Dálaigh |
Ollamh Éireann ?–1387 |
Comharba Cearbhall mac Lochlainn Ua Dálaigh |
Naisc sheachtracha
cuir in eagarNaisc sheachtracha
cuir in eagar- L. Mac Kenna, A Poem by Gofraidh Fionn Ó Dálaigh, JSTOR.
- Selected Poems
- To a Harp Curtha i gcartlann 2020-02-18 ar an Wayback Machine
- McKenna, Lambert (January 1919), "Historical Poems of Gofraidh Fionn Ó Dálaigh" (PDF), The Irish Monthly, aisghafa 2010-10-15