Leagan ó 14:15, 18 Lúnasa 2006 athraigh Panu Petteri Höglund (plé \| dréachtaí) Confirmed users 12,283 edits Chuir mé an t-alt dúbailte ar ceal. Ní mór a lán eile a dhéanamh, áfach. ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 20:46, 18 Lúnasa 2006 athraigh cealaigh Panu Petteri Höglund (plé \| dréachtaí) Confirmed users 12,283 edits No edit summary An chéad dhifear eile →
Líne 1: Is é is brí leis na focail [[Laidin\|Laidine]] '''Anno Domini''' (nó '''Anno Domini Nostri Iesu Christi''') ná "i mbliain an Tiarna" (nó "i mbliain ár dTiarna Íosa Chríost"). Is mar '''A.D.''' nó '''AD''' a ghiorraítear é. Cuirtear na focail seo le h[[uimhir]] na bliana, agus na blianta á gcuntas ón chéad bhliain i ndiaidh bhreith Íosa Críost. ~~Cuireadh~~Is i bhfeidhm na focail seo tar éis [[uimhir]] chun comhaireamh a dhéanamh ar na [[bliain\|blianta]] san [[Iarthar]] agus tíortha Críostaí. Comhairdíonn sé na blianta i '''Ré na Chríostaíocht'''. Tósaíonní an ~~modh comhairimh le [[bliain]]~~bhliain [[1]] ~~A.D. -~~ an ~~dáta~~chéad ~~tradisiúnta~~bhliain ~~ina~~sa ~~rugadh [[Íosa Críost]]. Tugtar '''[[B.C.]]''' nó '''[[BC]]''' (''Before Christ'') ar na blianta roimh an dáta~~chóras seo, ~~roimh~~agus [[Críost\|Chríost]]. Seo chaite, usáideadh '''a.C.n.''' in ionad '''[[BC]]''' ('''ante Christum Natum'''="Roimh a rugadh [[Críost]]) ach anois úsáidtear an [[Béarla]] san [[Iarthar]]. Cuirtear an córas comhairimh seo i bhfeidhm i [[gnó]] ar fud an [[Domhan\|domhain]]. Nílníl aon bhliain [[0]] ann. Le déanaí úsaidtear in ionad '''AD''' agus '''BC''' ''CE'' agus ''BCE'' ("''Christian/Common Era'' agus ''Before Christian/Common Era''). Ciallaíonn siad ''Ré na Críostaíochta/ An Ré Choitianta'' agus ''Roimh Ré na Críostaíochta/Roimh an Ré Choitianta''. Usáidtear iad i gcaint idirchreidmheach le tagairtí don [[reiligiún]] a sheachaint i gcúrsaí [[stair\|staire]] agus [[gnó]]. Go bunúsach, is córas é seo atá bunaithe ar an gcreideamh Críostaí, ach glacann go leor forais agus fothruithe idirnáisiúnta leis mar chaighdeán, agus i dtíortha a úsáideann an chosmhuintir féilire éigin eile, is gnách aird a thabhairt ar an bhféilire Críostaí agus ar ré na Críostaíochta i gcúrsaí gnó agus i gcaidreamh idirnáisiúnta. Ar mhaithe leis an neodrach i gcaidreamh idirchreidmheach, áfach, is minic a chloistear leaganacha ar nós "de réir na ré coitianta" in áit "A.D." ina lán teangacha inniu. As Gaeilge, is féidir na litreacha "A.D." a léamh amach mar "d'aois ár dTiarna". Cé gur gnách gan an t-alt a úsáid sa Ghaeilge roimh ainmfhocail a dtagann uimhir ar a lorg - "teach a dó", "seomra a trí" a deirtear, mar shampla - is í an ghnáthúsáid i litríocht na Gaeltachta féin scinneadh ón nós seo nuair atá uimhreacha na mblianta i gceist. Mar sin, "sa bhliain 2006" an leagan is fearr, in áit "i 2006" nó "i mbliain a 2006", cé nach mbeadh ach an leagan deireanach ag freagairt do ghnáthnósanna uimhriúcháin na Gaeilge. Na blianta roimh bhreith Chríost, cuirtear "r. Chr." leo sa Ghaeilge. Is ionann sin agus "BC" a fheictear sa Bhéarla. ==Stair '''Anno Domini'''== Sa chéad 400 blianta do Ré na Chríostaíocht úsáideadh [[féilire]] Rómhánach, ach le meath na [[Róimh\|Róimhe]] shocraigh manach arbh ainm dó [[Dionysius Exiguus]] sa bhliain [[525]] sa [[Róimh]] gur rugadh [[Íosa]] 525 bliana roimhe sin, ag úsáid eolais ón [[An Bíobla\|mBíobla]]. Dar le beagnach gach fear léinn sa lá atá inniú ann go raibh sé mí-cheart. Dar leo rugadh é idir [[8 RC]] agus [[4 RC]].▼ Sa chéad cheithre chéad bliain de Ré na Críostaíochta, bhítí ag baint úsáide as an bh[[féilire]] Rómhánach, ach nuair a tháinig meath ar [[Impireacht na Róimhe]], theastaigh córas eile ó na daoine leis na blianta a chomhaireamh. Sa bhliain [[525]], chuaigh an manach Rómhánach [[Dionysius Exiguus]] i dtuilleamaí an eolais a bhí ar fáil sa [[An Bíobla\|Bhíobla]], agus is é an tátal a bhain sé as ná gur rugadh [[Íosa]] 525 bliana roimhe sin. ==Féach freisin ar==▼ ▲Dar le beagnach gach fear léinn sa lá atá ~~inniú~~inniu ann go raibh sé mí-cheart. ~~Dar~~Is ~~leo~~é ~~rugadh~~an émeastachán atá acu ná gur saolaíodh an Slánaitheoir idir an bhliain [[8 RC]] agus an bhliain [[4 RC]]. ▲==Féach freisin ar== [[Féilire Muslamach]] [[Féilire Giúdach]] Line 33 ⟶ 41: [[tr:Anno Domini]] [[zh:公元]] --[[Úsáideoir:Panu Petteri Höglund\|Panu Petteri Höglund]] 20:46, 18 Lúnasa 2006 (UTC)

An difríocht idir athruithe ar: "Anno Domini"