An difríocht idir athruithe ar: "Roibeard Emmet"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 7:
Stop a oideachas i g[[Coláiste na Trionóide]], nuair a chlaraigh sé leis [[na hÉireannaigh Aontaithe]] a bhía ag iarraidh leasú pharlaiminteacha agus deireadh a chuir le idirdhealú in aigheadh Caitlicigh (cé go raibh Emmet agus baill eile mar Protastúnaigh). I ndidadh forograigh na Sasnaigh cogadh ar [[An Fhrainc]] chuireadh cosc ar na hÉireannaigh Aontaithe sa bhliain [[1793]], ó shin ar aigheadh bhí ar an eagraíocht dul faoi thalamh, agus bhí neampshlacas na hÉireann mar a aidhm ag fáil réidh le Éirí Amach le chabhair ó na Francaigh. Bhí ar dhearthair Robert Emmet, Thomas Addis Emmet dul go dtí an Fhrainc le ealú ó smachtú an rialtas. Theip ar [[Éirí Amach 1798]] ach d'ealaigh Emmet agus daoine eile go dtí an Fhrainc.
Nuair a thosaigh an chogadh in aigheadh Napolean san [[
Ar ndóigh theip an t-Éirí amach, de dheascca easpa airm, agus neamh oird na fir i mBaíle Átha Cliath. Níor chabhraigh Michael Dwyer agus a fir ó [[Chill Mhantáin]] agus [[Contae Chill Dara|Chill Dara]]. Theip siad Caisleáin Baile Átha Cliath agus maríodh an Príomh Breitheamh Lord Kilwarden. Chuir Emmet stop leis an t-Éirí Amach le stop a chuir leis an méid basanna.
Chuaigh Emmet i bhfolach i ndiadh an tÉirí Amach ach ghabhadh é ar an 25ú Lúnasa, in aice Crois Araild. Chuir sé féin a shoail sa dainséir nuair a bhog sé ó Ráth Fearnáin go dtí Crois Araild le bheith ina aice a muirnín, Sarah Curran. Thrialú é de réir an dlí ag baint le treas ar an 19 Mean Fomhar; cheannaigh an corón cabhair ó dlíodóir Emmet, Leonard Macnally, don praghas £200 agus pinsean. Ar an 20 Mean Fomhar chuireadh chun báis Emmet trí chrochadh agus cheann a bhaint. Chuireadh i bhfolach a choirp.
Líne 15:
Tar eis an chinne a thabhairt dó rinne Emmet an óráid cáiliúil ón dunga, go háirithe na línte dheirneach a bhfuil cáiliúl do Poblachtánáigh Éireannach mairtíreach.
Cé gur theip
Scríobh Emmet litir ón bpriosún i gCill Mhaighneann, Baile Átha Cliath ar an 1803-09-08. An seoladh a bhí ann ná "Miss Sarah Curran, the Priory, Rathfarnham" agus a thug sé é don maor priosúnach, George Dunn. Ach sceith Dunn é nuair a thuh sé an litir do údarais an rialtas, rud a chuir saol Sarah Curran go mór i daiséir. Rinne an eachtra seo, ar barr a n-iarrachtaí bheith an aice léi (a chríochnaigh lena bás) é mar duine Rómánsúil freisin.
| |||