An difríocht idir athruithe ar: "An Fhrainc"

Tá an Fhrainc suite sa réigiún a nglaoití [[an Ghaill]] air tráth - áit a ndeirtear gur tháinig na [[Na Ceiltigh|Ceiltigh]] aisti. Rinne [[Iúil Caesar]] concas ar an nGaill d'[[Impireacht na Róimhe]] san [[1ú haois RC|1ú aois RC]], agus ar deireadh ghlac na Gallaigh le cultúr agus le [[an Laidin|teanga na Róimhe]]. D'fhorbair an teanga de réir a chéile go dtí an pointe go n-aithneofaí mar [[An Fhraincis|Fhraincis]] í. Ón [[2ú haois]] nó ón [[3ú haois]] ar aghaidh, tháinig borradh ar an g[[An Chríostaíocht|Críostaíocht]] agus sa 4ú nó sa 5ú aois, scríobh [[Naomh Jerome]] gurbh í an Ghaill an t-aon réigiún a bhí "saor ó eiriceacht". Sna [[An Mheánaois|Meánaoiseanna]], d'úsáid na Francaigh an ráiteas seo le cruthú gurbh iad "Ríocht sarsár-chríostaíocht na Fraince".

Sa [[4ú haois]], tháinig treibheanna Gearmánacha ón oirthear trasna abhann na [[Réin]]e. Glaodh ''[[Francanna]]'' orthu. Chruthaigh na Francanna a n-impireacht féin, an Impireacht [[Cairilínseach|Chairilínseach]], a shroich barr a réime faoin Impire [[Séarlas Mór]]. Ar bhás Shéarlais Mhóir, roinneadh an Impireacht ina trí chuid, le Conradh Verdun ([[843]]). Ba í an chuid iarthair, faoi rialriail [[Séarlas Maol|Shéarlais Mhaoil]], a chuir tús leis an bhFrainc mar is ann inniu di.

Bhí na [[Cairilínseach|Cairilínsigh]] i gcumhacht sa Fhrainc go dtí [[987]], nuair a corónaíodh [[Hugh Capet]], Diúc na Fraince agus Cunta PháraisPháras. Diaidh ar ndiaidh d'aontaigh a shliocht na [[Capetian]], [[Valois]] agus [[Bourbon]] an tír trí chogadh agus pósadh. Ba sa seachtú haois déag, faoi réimeas [[Louis XIV na Fraince|Louis XIV]], ba mhó a cumhacht. Ag an am seo bhí an daonra ba mhó san [[An Eoraip|Eoraip]] aici agus bhí tionchar mór aici ar pholaitíocht, ar eacnamaíocht, agus ar chultúr na hEorpa. Bhí tionchar mór ag an bhFrainc freisin ar [[Cogadh Réabhlóideach Mheiriceá|Réabhlóid Mheiriceá]], ag íoc as airm agus ag cur sonraí míleata ar fáil do na réabhlóidithe in aghaidh Shasana.

Bhí an mhonarcacht seo i gcumhacht go dtí [[Réabhlóid na Fraince]] sa bhliain [[1789]]. Cuireadh [[Louis XVI na Fraince|Rí Louis XVI]] agus a bhanríon, [[Marie Antoinette na hOstaire|Marie Antoinette]], chun báis chomh maith leis na mílte Francach eile. I ndiaidh dornán rialtas réabhlóideach, thóg [[Napoléon Bonaparte|Napoleon Bonaparte]] cumhacht ón bpoblacht sa bhliain [[1799]], ar dtús mar an "Chéad Consul" agus níos déanaí mar Impire den Chéad Impireacht Francach ([[1804]]–[[1814]]). I rith cogaidh éagsúl, bhí cuid mhaith de mhór-roinn na hEorpa tógtha aige, agus chuir sé gaolta i gceannas ar na ríochtanna a ghabh sé (mar shampla Joseph Bonaparte sa [[An Spáinn|Spáinn]]).

Bhí cóilínícoilíneachtaí ag an bhFrainc ón 17ú haois go dtí na [[1960idí|1960í]]. Sa [[19ú haois|19ú]] agus [[20ú haois|20ú]] haois bhí a hImpireacht Domhanda ar an dara ceann ba mhó, i ndiaidh impireacht na Breataine. Idir [[1919]] agus [[1939]], bhí an Impireacht ósos cionn 12,347,000 km<small>2</small> (4,767,000 míkm<small>2</small>). Leis an tír féin san áireamh, sna [[1920idí|1920í]] andagus [[1930idí|1930í]], bhí 8.6% de achar an domhain faoi réimeas na Fraince.

Bhunaigh an rialtas, Fronta an Phobail, córas leasaithe shóisialta sna [[1930idí|1930í]]. Ar an [[4 Meitheamh]] [[1936]], bhí Léon Blum tofa ina phríomhairephríomh-aire ar an Fhrainc.

Bhí daoine san Fhrainc nár aontaigh leis an ngéilleadh agus thosaigh siad "Fórsaí Saoirse na Fraince" lasmuigh den tír, agus Frithbheartaíocht na Fraince istigh sa tír. Sa bhliain [[1944]] taréistar éis ionradh na gcomhghuaillithe ar "[[D Day|D-Day]]", bhí an Fhrainc saor arís. Go luath ina dhiaidh sin búnaíodh an Nouvelle Armée Française ("Arm Nua na Fraince") le cabhair na gcomhghuaillithe agus lean siad ag troid go dtí deireadh an Chogaidh.

Bunaíodh Ceathrú Poblacht na Fraince i ndiaidh an Chogaidh. Faoi mar a bhí ag deireadh an Chéad Chogaidh Dhomhanda bhí sé deacair don tír ar dtús báire, ach taréistar éis tamaill bhí sí cumhachtach arís. Rinneadh iarracht a hImpireacht Cóilíneach a choimeád ach bhí trioblóid ag tósnú. Rinne an Fhrainc iarracht [[Vítneam]] a ath-thógaint ach theip uirthi agus cuireadh tús leis an [[An Chéad Chogadh Ind-Síneach|gCéad Chogadh Ind-Síneach]]. Chaill na Francaigh an cogadh sin ag [[Cath Dien Bien Phu]] sa bhliain [[1954]]. Díreach ina dhiaidh sin, bhris [[Cogadh na Saoirse san Ailgéir]] amach san [[An Ailgéir|Ailgéir]].

Is poblacht leath-uachtaráin aonadach é an Phoblacht na Fraince le traidisiúin daonlathaigh láidre. Ceadaíodh an bunreacht na Cúigiú Poblachta le reifreann ar 28 Meán Fómhair 1958. Neartaigh sé an údarás na feidhmiúcháine i ndáil leis an pharlaimint go mór. Tá dhá ceannairí ag an brainse feidhmithe: An t-Uachtaránuachtarán na Poblachta, faoi láthair ar [[François Hollande]], atá ceann stáit agus roghnaítear go díreach le vótáil do dhaoine fásta uilíoch ar feadh an téarma 5 bliana (roimhe seo, 7 mbliana), agus an Rialtas, faoi stiúir an uachtarán-ceaptha Príomh-Aire, faoi láthair [[Manuel Valls]].

Tá na cumhachtaí reachtaíochta an tSeanaid teoranta; i gcás easaontais idir na dhá sheomra, tá an focal deiridh ag an Tionól NaisiúntaNáisiúnta. Tá tionchar láidir ag an rialtas i múnlú an gclár oibre na Parlaiminte.