An difríocht idir athruithe ar: "Matteo Ricci"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 9:
| gairm = Ard-Ghinearál mhisean na Síne, 1597–1610
| seánra = Matamaitic, cosmaíocht, aistriúchán, cartagrafaíocht agus réalteolaíocht
}}
}}Ba shagart [[Cumann Íosa|Íosánach]] [[An Iodáil|Iodálach]] é '''Matteo Ricci''',( [[Laidin]]:''Mattheus Riccius Maceratensis''; [[6 Deireadh Fómhair]] [[1552]] go dtí [[11 Bealtaine]], [[1610]]),. agusBhí ceannRicci dear cheann na daoinesagart a bhunaigh misin na nÍosánach sansa t[[An tSín|Sín]]. Den chéad uair, chuir a léarscáil den domhan, i gcarachtair Sínise, taiscéalaíochta na nEorpach chuig Oirthear na hÁise in aithne. San [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]], meastar é ina Shearbhónta Dé.
 
Rinne Ricci [[léarscáil]] den domhan, an '''''Kunyu Wanguo Quantu''''' (坤輿萬國全圖) i gcarachtair Sínise. Den chéad uair, cuireadh taiscéalaíochta na nEorpach in aithne chuig oirthear na hÁise. 
 
San [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]] i láthair na huaire, meastar Ricci ina "Shearbhónta Dé", chun naomh a dhéanamh de.
 
== Ricci sa tSín ==
Line 18 ⟶ 23:
Bhain Ricci an lonnaíocht [[An Phortaingéil|Phortaingéalach]] [[Macau]] amach sa bhliain 1582. Thosaigh sé a chuid obair mhisinéireachta sa tSín sa bhaile seo.
 
Fuair Ricci cuireadh ón Impire Wàn Lì dul ar cuairt. Ba é an chéad Eorpach chun dul isteach ar ansa [[Cathair Thoirmiscthe|Chathair Thoirmiscthe]] i gcathairg[[Cathair (lonnaíocht)|cathair]] [[Béising|Bhéising]], sa bhliain 1601. Bhí an tImpire ag lorg eolais uaidh, maidir le [[réalteolaíocht]] agus [[astralaíocht]].
 
[[Íomhá:Matteo_Ricci_2.jpg|clé|mion|267x267px|Luath-léiriú den 17ú haois de Ricci gléasta i bhfallaing na Síne.]]
 
Bhí Ricci ag iarraidh muintir na háite a thabhairt chun na [[Críostaíocht]]a. D'iompaigh Ricci roinnt oifigeach de chuid na Síne, mar shampla Xú Guāngqǐ an ceann is tábhachtaí díobh. Thug an fear seo lámh do Ricci chun an ''Stoicheia'' (leabhar a scríobh an matamaiticeoir Gréagach [[Eoiclídéas]]) a aistriú go [[An tSínis|Sínis]]. Agus d'aistrigh Ricci agus Xú Guāngqǐ téacsanna clasaiceacha[[Clasaicigh|clasaiceach]]<nowiki/>a Confúiceach go [[Laidin]] don chéad uair.
[[Íomhá:Matteo_Ricci_Far_East_1602_Larger.jpg|mion|Léarscáil de Oirthear na hÁise ag Matteo Ricci sa bhliain 1602.]]