Leagan ó 21:41, 22 Lúnasa 2015 athraigh Chaco (plé \| dréachtaí) 28,889 edits No edit summary ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 11:32, 23 Nollaig 2017 athraigh cealaigh TGcoa (plé \| dréachtaí) Confirmed users 31,389 edits No edit summary chlib amháin: Visual edit An chéad dhifear eile →
Líne 1: {{glanadh}} [[Íomhá:Sacred-heart-of-jesus-ibarraran.jpg\|thumb\|upright\|Íomhá den [[Croí Rónaofa]]. Is minic a bhíonn an íomhá seo le feiceáil i dtithe Críostaí, go háirithe i dtithe [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach\|Caitliceacha]].]] Is [[creideamh]] aondiach í '''an Chríostaíocht''' atá bunaithe ar [[Beatha\|shaol]] agus ráitis [[Íosa Críost\|Íosa Chríost]] sa [[Tiomna Nua]]. Is creideamh [[aondiach]] í '''an Chríostaíocht''' atá bunaithe ar shaol agus ráitis [[Íosa Críost\|Íosa Chríost]] sa [[Tiomna Nua]]. Creideann Críostaithe gurb é Íosa an [[Slánaitheoir]] agus mar thoradh air sin tugann siad an t-ainm ''An Críost'' air. Tá tuairim is 2.1 billiún Críostaí timpeall an domhain, rud a fhágann gurb í an chreideamh is mó sa chruinne í. Tá sí ar an bpríomh-reiligiún sa [[Meiriceá Thuaidh\|Mheiriceá Thuaidh]], sa [[Meiriceá Theas\|Mheiriceá Theas]], san [[An Eoraip\|Eoraip]], sna [[Na hOileáin Fhilipíneacha\|hOileáin Fhilipíneacha]], san [[An Aigéine\|Aigéine]] agus i bpáirt mhóra na [[an Afraic\|hAfraice]]. Tá sí ag fás go tapadh san [[An Áise\|Áise]], go háirithe sa [[An tSín\|tSín]], sa [[An Chóiré Theas\|Chóiré Theas]], agus san Afraic Thuaidh.▼ Na trí dreamanna sa domhan Críostaí ná an [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]], na eaglaisí [[Ceartchreidmheachas]] agus na sainchreidimh éagsúla [[An Protastúnachas\|Protastúnachas]]. Thosaigh an Chríostaíocht sa [[1ú haois\|chéad aois]] mar sheict [[An Giúdachas\|Ghiúdach]], agus roinneann sí a lán téacsanna reiligiúnacha leis an [[An Giúdachas\|Ghiúdachas]], go háirithe an [[Sean-Tiomna\|Sean Tiomna]]. Cosúil leis an [[An Giúdachas\|Ghiúdachas]] agus an t[[An tIoslam\|Ioslam]], aicmítear an Chríostaíocht mar [[reiligiún Abrahámach]] ós rud é go bhfuil na trí chreideamh bunaithe ar an traidisiún faoi [[Abrahám]].▼ == ~~Stair~~Diagacht ==▼ Bhí an t-ainm "Críostaí" ([[An Ghréigis\|Gréigis]]: Χριστιανός) curtha ar na [[deisceabal (Chríostaíocht)\|deisceabail]] don chéad uair in [[Aintíoch\|Antiógh]], de réir Aicteanna 11:26. Deirtear gurb é [[Iogna ón Antiógh]] a bhain úsáid as an téarma "Críostaíocht" (Gréigis Χριστιανισμός) i dtús.▼ Creideann Críostaithe gurb é Íosa an Slánaitheoir. Mar thoradh air sin, tugann siad an t-ainm ''An Críost'' air. Teagasc an Chríostaíocht go bhfuil Íosa Mac Dé, d'éirigh [[Dia]] ina [[Duine\|dhuine]] agus Slánaitheoir an daonnacht. Mar thoradh, tharchuir Críostaithe go coitianta go Íosa mar Chríost nó [[Meisias]]. == Stair == Teagasc an Chríostaíocht go bhfuil Íosa Mac Dé, d'éirigh Dia ina dhuine agus Slánaitheoir an daonnacht. Mar thoradh, tharchuir Críostaithe go coiteanta go Íosa mar Chríost no Meisias. Na trí dreamanna sa domhan Críostaí ná an [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]], na eaglaisí [[Ceartchreidmheachas]] agus na sainchreidimh éagsúla [[An Protastúnachas\|Protastúnachas]]. Scoilt an Caitliceach Rómhánach agus Ceartchreidmheachas na Oirthear as a chéile sa Siosma Mór na 1054 AD, agus tháinig Protastúnachas ina saol i rith an Reifirméisean Protastúnach sa 16ú aois, ag scoilteadh as an Eaglais Caitliceach Rómhánach. === naAn Luath-~~Meánaoiseanna~~Eaglais ===▼ == Sacraimintí ==▼ [[Íomhá:Fractio-panis1.JPG\|clé\|150px\|thumb\|An [[Eocairist]]]]▼ Is sacraimint í, sa creidiúint agus cleachtadh [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach\|Chaitliceach]], ná siombail nó deasghnáth go minic cé a léirionn grás diagach, beannacht nó naofacht den Chríostaí cé í a ghlacadh. Samplaí sacraimintí ná Baisteadh agus an [[Aifreann]]. Thógtha an focal as an [[An Laidin\|Laidin]] ''sacramentum'', cé a raibh é úsádte a aistriú an focal [[An Ghréigis\|Gréigis]] den 'rúndiamhair'. ▲Thosaigh an Chríostaíocht sa [[1ú haois\|chéad aois]] mar sheict [[An Giúdachas\|Ghiúdach]]~~, agus~~. ~~roinneann~~Roinneann sí a lán téacsanna reiligiúnacha leis an [[An Giúdachas\|Ghiúdachas]], go háirithe an [[Sean-Tiomna\|Sean Tiomna]]. Cosúil leis an [[An Giúdachas\|Ghiúdachas]] agus an t[[An tIoslam\|Ioslam]], aicmítear an Chríostaíocht mar [[reiligiún Abrahámach]] ós rud é go bhfuil na trí chreideamh bunaithe ar an traidisiún faoi [[Abrahám]]. An dá sacraimintí úsáidte go rialta den cuid is mó ná Baisteadh agus an [[Eocairist]]. Rinne an formhór Caitlicigh úsáid den seacht Sacraimintí: Baisteadh, an tumadh deasghnách de iarrthóir chun fáilte a chur roimhe iad san Eaglais. ▲Bhí an t-ainm "Críostaí" ([[An Ghréigis\|Gréigis]]: Χριστιανός) curtha ar na ~~[[deisceabal (Chríostaíocht)\|~~deisceabail]] don chéad uair in [[Aintíoch\|Antiógh]], de réir Aicteanna 11:26. Deirtear gurb é [[Iogna ón Antiógh]] a bhain úsáid as an téarma "Críostaíocht" (Gréigis Χριστιανισμός) i dtús. ▲== Stair == ===Na ~~an Luath-Eaglais~~Meánaoiseanna === Leis an meath agus ~~titm~~titim den [[Impireacht na Róimhe]] san iarthar, d'éirigh an phápacht imreoir polaitiúil, ag tosú leis gnóthaíocht taidhleoireachta an Pápa Leo leis na Hunaigh agus na Vandail. Thosaigh an eaglais ré fada den miseanach gníomhaíocht agus fairsingiú i measc na treibheanna éagsúla. ▼ Scoilt an [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]] agus [[Ceartchreidmheachas]] na Oirthear as a chéile sa [[Siosma Mór 1054\|Siosma Mór]] na 1054 AD. === An Reifirméisean === Tháinig [[An Protastúnachas\|Protastúnachas]] ina saol i rith an [[Reifirméisean]] Protastúnach sa [[16ú haois]], ag scoilteadh as an Eaglais Caitliceach Rómhánach. ▲== Sacraimintí == ▲[[Íomhá:Fractio-panis1.JPG\|clé\|150px\|thumb\|An [[Eocairist]]]] Samplaí sacraimintí ná an [[Baisteadh Íosa\|baisteadh]], an [[Aifreann]] agus an [[Eocairist]]. Tháinig an [[focal]] as an [[An Laidin\|Laidin]] ''sacramentum'', cé a raibh é úsáidte a aistriú an focal [[An Ghréigis\|Gréigis]] den 'rúndiamhair'. == Ballraíocht == ▲=== na Luath-Meánaoiseanna === ▲Is creideamh [[aondiach]] í '''an Chríostaíocht''' atá bunaithe ar shaol agus ráitis [[Íosa Críost\|Íosa Chríost]] sa [[Tiomna Nua]]. Creideann Críostaithe gurb é Íosa an [[Slánaitheoir]] agus mar thoradh air sin tugann siad an t-ainm ''An Críost'' air. Tá tuairim is 2.1 billiún Críostaí timpeall an domhain, rud a fhágann gurb í an chreideamh is mó sa [[An Chruinne\|chruinne]] í. Tá sí ar an bpríomh-reiligiún sa [[Meiriceá Thuaidh\|Mheiriceá Thuaidh]], sa [[Meiriceá Theas\|Mheiriceá Theas]], san [[An Eoraip\|Eoraip]], sna [[Na hOileáin Fhilipíneacha\|hOileáin Fhilipíneacha]], san [[An Aigéine\|Aigéine]] agus i bpáirt mhóra na [[an Afraic\|hAfraice]]. Tá sían Críostaíocht ag fás go ~~tapadh~~tapa san [[An Áise\|Áise]], go háirithe sa [[An tSín\|tSín]], sa [[An Chóiré Theas\|Chóiré Theas]], agus san [[An Afraic Thuaidh\|Afraic Thuaidh]]. == Tagairtí == ▲Leis an meath agus titm den [[Impireacht na Róimhe]] san iarthar, d'éirigh an phápacht imreoir polaitiúil, ag tosú leis gnóthaíocht taidhleoireachta an Pápa Leo leis na Hunaigh agus na Vandail. Thosaigh an eaglais ré fada den miseanach gníomhaíocht agus fairsingiú i measc na treibheanna éagsúla. {{Reflist}} {{síol}}

An difríocht idir athruithe ar: "An Chríostaíocht"