An difríocht idir athruithe ar: "Tomás Acain"

Content deleted Content added
Chaco (plé | dréachtaí)
No edit summary
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:St-thomas-aquinas.jpg|thumb|220px251x251px|Tómas ó Aquino - le Carlo Crivelli (1476)]]
[[Sagart]] [[Caitliceachas|Caitliceach]] [[an Iodáil|Iodálach]] ba ea '''Naomh Tomás ó Aquino''' nó '''San Tomás Acain''' (c. [[1225]] – [[7 Márta]] [[1274]]). É ina bhall d'[[Ord Doiminiceach na Seanmóirithe]]. [[Fealsúnacht|Fealsamh]] agus [[dia]]gaire a bhí ann, agus tugtaré anina Dochtúir Ainglí agus anbhall d''Doctor Universalis'' air. Tá sé ar na diagairí is tábhachtaí san [[FealsúnachtDoiminicigh|fhealsúnacht]]Ord nádúrthaDoiminiceach Chlasaiceach,na agus chuir sé [[scoilSeanmóirithe]] fhealsúnach ar bun a dtugtar an Tómachas uirthi. Tá meas ag an Eaglais Chaitliceach air mar eiseamláir [[Múinteoir|múinteora]], go háirithe i ngeall ar [[oideachas]] sagart. Is é ''Summa Theologica'' a phríomhshaothar. Tá sé ar na trí dhuine dhéag is fiche a dtugtar Múinteoirí na hEaglaise orthu, agus meastar gurb é an diagaire is fearr san Eaglais.
 
== Saol ==
Rugadh San Tomás Acain sa bhliain 1226 i Roccasecca, Aquino, [[An tSicil|An tSicíl]], Cuireadh ar scoil as baile é nuair a bhí sé cúig bliana d’aois, agus thuig a chuid múinteoirí go luath gur duine an-éirimiúil a bhí ann<ref>http://www.catholicbishops.ie/wp-content/uploads/images/stories/features/Catholic_Schools_Week/primary_gaeilge.pdf</ref>.
 
Chomh luath agus a bhí sé fásta go leor, in aois seacht mbliana déag dó, shocraigh sé ar dhul isteach in [[Doiminicigh|Ord na nDoiminiceánach]], ord a bhunaigh San Doiminic. Nuair a rinneadh sagart de, chaith sé roinnt ama ag múineadh i [[Napoli|Naples]].
[[Íomhá:Benozzo Gozzoli - Triumph of St Thomas Aquinas - WGA10334.jpg|clé|mion|426x426px|Benozzo Gozzoli, Triumph of St Thomas Aquinas, 1471]]
Ceithre bliana ina dhiaidh sin cuireadh go [[Páras]] é. D’éirigh sé thar a bheith cairdiúil le Louis IX, Rí na Fraince.
[[Íomhá:Tommaso - Super Physicam Aristotelis, 1595 - 4733624.tif|mion|240x240px|S. Thomae Aquinatis In octo Physicorum Aristotelis, 1595]]
Sa bhliain 1261, chuir an Pápa ceist air teacht chun na Róimhe le múineadh inti. Ba bhreá le Tomás bheith ag scríobh.
 
== Múinteoireacht ==
Tá meas ag an Eaglais Chaitliceach air mar eiseamláir [[Múinteoir|múinteora]], go háirithe i ngeall ar [[oideachas]] sagart. Scríobh sé breis agus fiche leabhar le linn a shaoil.
 
Tá sé ar na trí dhuine dhéag is fiche a dtugtar Múinteoirí na hEaglaise orthu, agus meastar gurb é an diagaire is fearr san Eaglais.
 
Tugtar an Dochtúir Ainglí agus an ''Doctor Universalis'' air.
 
== Fealsúnacht ==
Tá Tomás ar na diagairí is tábhachtaí san [[Fealsúnacht|fhealsúnacht]] nádúrtha Chlasaiceach, agus chuir sé [[scoil]] fhealsúnach ar bun a dtugtar an Tómachas uirthi.
[[Íomhá:Commentaria in Aristotelis Politicorum libros 1478 Tomás de Aquino.jpg|mion|239x239px|Aristotelis Politicorum libros, 1478 Tomás de Aquino ed. Johannes Ferrarius]]
Is é ''Summa Theologica'' a phríomhshaothar.
 
== Oidhreacht ==
Canónaíodh Tomás sa bhliain 1323 agus d’fhógair an Pápa Pius V mar Dhochtúir na hEaglaise é chomh maith. Thaitin an mhúinteoireacht chomh mór sin leis go mbreathnaítear anois air mar éarlamh ar scoileanna, ar ollscoileanna agus ar mhic
[[Íomhá:Toulouse - St Thomas d'Aquin.jpg|clé|mion|
Taisí naoimh, ''église des Jacobins'', Toulouse
]]
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
 
{{síol}}