An difríocht idir athruithe ar: "An Iúgslaiv"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 4:
3 -{{bratach|Serbia and Montenegro}} ''Poblacht Fheidearálach na hIúgslaive''<br />
]]
Tugadh '''an Iúgslaiv''' ar thrí aonad éagsúla [[Polaitíocht|polaitiúla]] sa
[[Íomhá:Alexander I of Yugoslavia 2013 Serbian stamp.jpg|clé|mion|208x208px|Alexander I ]]
== Stair ==
Ba í ''[[Ríocht na hIúgslaive]]'' an chéad tír ar tugadh an t-ainm uirthi, agus d'eascair sí as Ríocht na Seirbeach, na gCróiteach agus na Slóivéineach a bunaíodh ar an i Nollaig 1918 nuair a cruthaíodh aontas idir stáit na Slóivéineach, na gCróiteach agus na Seirbeach agus ríocht na Seirbe. Athraíodh ainm na tíre go ''Ríocht na hIúgslaive'' ar an 3 Deireadh Fómhair 1929. Ba é [[Rí Alexander I]], ceannaire na ríochta.▼
=== 1918-1941 ===
Rinne [[an Iodáil]] agus [[an Ghearmáin]] ionradh ar an tír i 1941 agus mar gheall ar na heachtraí a tharla le linn [[an Dara Cogadh Domhanda]] cuireadh an ríocht ar ceal sa bhliain 1945.▼
▲Ba í ''
Athraíodh ainm na tíre go ''Ríocht na hIúgslaive'' ar an 3 Deireadh Fómhair 1929. Ba é Rí Alexander I, ceannaire na ríochta.
[[Íomhá:Josip Broz Tito Bihać 1942.jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:Josip%20Broz%20Tito%20Biha%C4%87%201942.jpg|alt=|clé|mion|217x217px|[[Josip Broz Tito|Tito]], 1942]]
=== Tito 1942 ===
Bunaíodh ''Poblacht Fheidearálach na hIúgslaive'' i mí Mhárta 1992 agus í comhdhéanta den dá thír nár fhág an Chónaidhm, an tSeirbia agus Montainéagró ach cuireadh deireadh go hoifigiúil leis an Iúgsláiv nuair a d'fhógair an dá thír sin a neamhspleáchas i mí Mheithimh, 2006.▼
=== 1941-1991 ===
▲Rinne [[an Iodáil]] agus [[an Ghearmáin]] ionradh ar an tír
D'fhógair [[Treallchogaíocht|treallchogaithe]] [[Cumannachas|cumannach]] (na Páirtínigh) ''An Iúgslaiv Dhaonlathach Fheidearálach'' sa bhliain 1943.
D'athraíodh an t-ainm go ''Daonphoblacht Fheidearálach na hIúgslaive'' sa bhliain 1946 agus [[rialtas]] comhchumannach i gceannas.
Athraíodh an t-ainm arís sa bhliain 1963, go ''Poblacht Shóisialach Fheidearálach na hIúgslaive''.
[[Íomhá:Stevan Kragujevic, Slobodan Milosevic, portret.jpg|clé|mion|210x210px|[[Slobodan Milošević|Slobodan Milosovic]], Cúisíodh é as coireanna cogaidh a dhéanamh]]
Bhí an tír comhdhéanta de shé phoblacht shóisialach: [[an tSlóivéin]], [[An Chróit]], [[An Bhoisnia-Heirseagaivéin]], [[Montainéagró]], [[An tSeirbia]] agus [[Poblacht na Macadóine|An Mhacadóin]].
Dúradh le Colm Doyle sa leabhar ''Witness to War Crimes'' gur eascair an [[nimh]] sa bhfeoil idir na náisiúin éagsúla as eachtraí an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda.]] Cuireadh faoi ndeara do na dreamanna éagsúla a tháinig le chéile san Iúgslaiv faoi cheannas an Ghinearáil Tito tarraingt le chéile.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/mura-ndeanann-leabhar-nua-cholm-doyle-aon-ni-ach-tabhacht-na-staire-a-mheabhru-duinn-ta-eacht-deanta-aige/|teideal=Mura ndéanann leabhar nua Cholm Doyle aon ní ach tábhacht na staire a mheabhrú dúinn, tá éacht déanta aige|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2019-05-04}}</ref> Ní hé sin le rá go ndearna siad dearmad ar naimhdeas na staire agus rinneadh seanchairteacha a thochailt tar éis titim an [[An tAontas Sóivéadach|Aontais Shóivéadaigh]] agus imeachtaí 1991/1992.
=== 1991-2006 ===
Thit an Iúgslaiv as a chéile sna [[Cogadh|cogaí]] a lean bás [[Josip Broz Tito|Tito]].
▲Bunaíodh ''Poblacht Fheidearálach na hIúgslaive'' i mí Mhárta 1992 agus í comhdhéanta den dá thír nár fhág an Chónaidhm, an tSeirbia agus Montainéagró
Ba é [[Slobodan Milošević]] [[Uachtarán]] na Seirbia idir 1989 agus 1997 agus Uachtarán Iúgslavach idir 1997 agus 2000.
Ar an 1 Aibreán 2001 gabhadh Milošević sa Bhéalgrád. Cúisíodh é as coireanna cogaidh a dhéanamh.
Cuireadh deireadh go hoifigiúil leis an Iúgsláiv nuair a d'fhógair an dá thír sin a [[Neamhspleách (polaitíocht)|neamhspleáchas]] i mí Mheithimh, 2006.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Na Balcáin|Iugslaiv, An]]
[[Catagóir:Iar-thíortha na hEorpa|Iugslaiv, An]]
| |||