An difríocht idir athruithe ar: "Oliver St. John Gogarty"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 12:
}}
 
Ba [[Máinlia|mháinlia]], [[scríbhneoir]], deachainteoir, [[Lúthchleasaíocht|lúthchleasaí]] agus fiú [[polaiteoirmáinlia]] [[Éire]]annach é '''Oliver St. John Gogarty''' (''Oiliféir Mag Fhógartaigh'' i nGaeilge; rugadh [[17 Lúnasa]] [[1878]] agus d'éag [[22 Meán Fómhair]] [[1957]]). Bhí sé lán d'aer an tsaoil agus  is iomaí caint a tharraing a shaol príobháideach.
 
== SaolTús a shaoil ==
[[Íomhá:Oliver St. John Gogarty (here-lived plaque).jpg|clé|mion|177x177px|a chlinic, 1915-1917]]
Rugadh i g[[Cearnóg PharnellParnell]] i m[[Baile Átha Cliath]] é. Agus é ina mhacléinn [[Dochtúir leighis|leighis]], chrom sé ar ag cumadh [[Filíocht|dánta]] agus [[Amhránaíocht|amhráin]] grinn a thuil clú éigean dó. Bhí meas nach beag ag [[W.B. Yeats]] ar a chuid [[Filíocht|filíochta]] agus chuir sé neart dá dánta i gcló ins an ''Oxford Book of English Verse''.
 
Bhí meas nach beag ag [[W.B. Yeats]] ar a chuid [[Filíocht|filíochta]] agus chuir sé neart dá dánta i gcló ins an ''Oxford Book of English Verse''.
Bhain Gogarty bonn cré umha ag na [[Cluichí Oilimpeacha]] i [[1924]] dá dhán ''Ode to the Tailteann Games''.
[[Íomhá:Gogarty1922.jpg|clé|mion|265x265px|1922]]
Ba [[Máinlia|mháinlia]] chluais deaslámhach é agus cáil air dá réir. Tar éis bunadh an [[Saorstát Éireann|Saorstát]], rinneadh [[Seanad Éireann|seanadóir]] de sa bhliain 1922. x
 
Oíche amháin rinne buíonn fhearaibh é a fhuadach. De réir dealramh rún acu é a mharú ar bhruach na [[Life]]. Lena aclaíocht agus neart, bhris sé saor agus isteach leis sa sruth ag snámh leis chun sabháltacht. Gheall sé go mbronnadh sé péire eala ar abhainn na [[Life]], i mbuíochas don abhainn. Rinneadh amhlaidh agus rinne sé comóradh ar an eachtra seo ina dhán ''An Offering of Swans'', [[1923]].
Ba mháinlia chluais deaslámhach é agus cáil air dá réir.
 
Bhain Gogarty bonn bonn óir ag na Cluichí Tailteann<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Tailteann Games (Irish Free State)|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Tailteann_Games_(Irish_Free_State)&oldid=901389718|journal=Wikipedia|date=2019-06-11|language=en}}</ref> sa bhliain [[1924]] dá leabhar ''An Offering of Swans''.
Lúthchleasaí den scoth ab ea é is d'imir sé sacair le foireann [[Bohemian FC]].
[[Íomhá:From Renvyle, Connemara, July 1997.jpg|clé|mion|177x177px|[[Rinn Mhaoile]]]]
 
== Scríbhneoir ==
Bhí meas nach beag ag [[W.B. Yeats]] ar a chuid [[Filíocht|filíochta]] agus chuir sé neart dá dánta i gcló ins an ''Oxford Book of English Verse''. Bunaíodh an caractéir Buck Milligan in ''[[Ulysses]]'' air agus bhí aighneas idir é féin agus [[James Joyce]] fán léiriú bréagach dár le Gogarty a dtugadh air.
 
Cheannaigh sé teach mór i [[Rinn Mhaoile]], [[Gaillimh|Co. na Gaillimhe]], áit ar chaith sé neart ama agus ar thug roinnt mhaith daoine mór le rá cuairt air.
Line 27 ⟶ 34:
Bhí carr aige fán am sin, rud thar a bheith annamh agus cáil air mar gheall ar luas a thaistil.
 
[[Íomhá:Gogarty.JPG|mion|220x220px|Teach tábhairne, Oliver St. John Gogarty Pub, i mBÁ¢ inniu]]
Tar éis bunadh an [[Saorstát Éireann|Saorstát]] rinneadh [[Seanad Éireann|seanadóir]] de.
 
== LeabhairImirce ==
Oíche amháin rinne buíonn fhearaibh é a fhuadach. De réir dealramh rún acu é a mharú ar bhruach na [[Life]]. Lena aclaíocht agus neart, bhris sé saor agus isteach leis sa sruth ag snámh leis chun sabháltacht. Gheall sé go mbronnadh sé péire eala ar abhainn na [[Life]], i mbuíochas don abhainn. Rinneadh amhlaidh agus rinne sé comóradh ar an eachtra seo ina dhán ''An Offering of Swans'', [[1923]].
Tar éis sin is uile, d'fhág sé Éirinn (agus chuira bhean) sa bhliain 1939. Chuir sé faoi, faoi dheireadh, i [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]], áit ar. bhfuairD'éirighbásina sascríbhneoir bhliainlán-aimseartha [[1957]]ann.
 
Tháinig [[galar croí]] air i [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]], agus fuair sé bás ann sa bhliain [[1957]].
Bunaíodh an caractéir Buck Milligan in ''[[Ulysses]]'' air agus bhí aighneas idir é féin agus [[James Joyce]] fán léiriú bréagach dár le Gogarty a dtugadh air.
 
== Leabhair ==
Tar éis sin is uile, d'fhág sé Éirinn agus chuir sé faoi, faoi dheireadh, i [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]], áit ar bhfuair sé bás sa bhliain [[1957]].
 
* ''An Offering of Swans'' (1923)
* ''Wild Apples'' (1928)
* ''As I Was Going down Sackville Street'' (1937)
* ''Others to Adorn'' (1938)
* ''I Follow St Patrick'' (1938)
* ''Intimations'' (1950)
* ''It Isn't This Time of Year at All!'' (1954)
* ''Tumbling in the Hay''
* ''Collected Poems'' (1954)
* ''A Week End in the Middle of the Week'' (1958)
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
 
== Leabhair ==
* ''An Offering of Swans'' (1923)
* ''Wild Apples'' (1928)
* ''As I Was Going down Sackville Street'' (1937)
* ''Others to Adorn'' (1938)
* ''I Follow St Patrick'' (1938)
* ''Intimations'' (1950)
* ''It Isn't This Time of Year at All!'' (1954)
* ''Tumbling in the Hay''
* ''Collected Poems'' (1954)
* ''A Week End in the Middle of the Week'' (1958)
 
[[Catagóir:Scríbhneoirí Éireannacha|St. John Gogarty, Oliver]]