An difríocht idir athruithe ar: "Úsáideoir:Kellen Ní Néill/Clár Dubh"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 1:
= Walt Disney =
Ba léiritheoir scannán, fiontraí agus beochantóir [[SAM|Meiriceánach]] é '''Walter Elias Disney'''. Bhuaigh sé [[duais Oscar]] sé uair is fiche (bhí ceithre mar duais oinigh).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.goodhousekeeping.com/life/entertainment/g26449349/who-has-won-most-oscars/|teideal=No, Meryl Streep Hasn't Won the Most Oscars in History|údar=Selena Barrientos|dáta=2019-02-22|language=en-US|work=Good Housekeeping|dátarochtana=2020-03-19}}</ref><br />
== Saol luath ==
Rugadh Walt Disney ar an gcuigiú lá de Nollag, 1901, sa roinn Hermosa i [[Chicago, Illinois]]. Chaith sé a chuid óige i [[Missouri]]<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.biography.com/business-figure/walt-disney|teideal=Walt Disney|language=en-us|work=Biography|dátarochtana=2020-03-27}}</ref> nuair a bhog a athair an teaghlach ann chun a bheith ag obair ar feirm i Marceline<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.notablebiographies.com/De-Du/Disney-Walt.html|teideal=Walt Disney Biography - life, family, children, name, story, death, history, wife, school, information, born, contract|work=www.notablebiographies.com|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Bhí sé mar an ceathrú mac a bhí ag Elias Disney, a bhí mar [[Cearpantóireacht|cearpantóir]] taistil, [[feirmeoir]] agus conraitheoir tógála agus Flora (née Call) Disney, a bhí ina [[múinteoir]]<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.britannica.com/biography/Walt-Disney|teideal=Walt Disney {{!}} Biography, Movies, & Facts|language=en|work=Encyclopedia Britannica|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Ba leath-[[Éireannach]] agus leath-Ceanadach é Elias Disney<ref>{{Lua idirlín|url=https://d23.com/about-walt-disney/|teideal=About Walt Disney|language=en-US|work=D23|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Bhí ceathrar deartháir (Herbert, Raymond, and Roy) agus deirfiúr amháin (Ruth) ag Disney<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://waltdisney.weebly.com/walt-disneyearly-life.html|teideal=Walt Disney - Walt Disney:Early Life|work=waltdisney.weebly.com|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Nuair a bhí sé i Missouri, chaith sé a chuid ama ag tharraingt agus ag péintéireacht<ref name=":0" />. Nuair a bhí sé ina dheagóir, bhóg Disney agus a chlann go ar aís go dtí Chicago. Nuair a raibh sé sa mheanscoil, McKinley High i Chicago, d'oibrigh Disney mar cartúnaí i gcomhair an [[irisleabhar]] scoile<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20091003001653/http://www.suntimes.com/lifestyles/1790811,disney-walt-museum-san-francisco-092709.article|teideal=From Chicago to Hollywood: The man behind the mouse :: CHICAGO SUN-TIMES :: Lifestyles|dáta=2009-10-03|work=web.archive.org|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>. Le linn an am seo, d'fhreastal Walt Disney ar an institiúid ealaíne i Chicago<ref name=":5">{{Lua idirlín|url=https://history-biography.com/walt-disney/|teideal=Walt Disney|údar=History-biography|dáta=2018-06-17|language=en-US|work=History and Biography|dátarochtana=2020-04-02}}</ref>.
Line 7 ⟶ 10:
Nuair a raibh Disney ag obair i Kansas mar cartúnaí tráchtála thosaigh sé ag obair ar a chuid beochaintí<ref name=":0" />. D'fhoghlaim sé faoi conas na beochaintí seo a chruthú tríd ag leamh leabhair ón leabharlann cosúil le ''"Animated Cartoons – How They Are Made Their Origin And Development”'' le Edwin George (E.G.) Lutz<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.printmag.com/design-education/how-walt-disney-used-his-kansas-city-library-card/|teideal=How Walt Disney Used His Kansas City Library Card|údar=J. J. Sedelmaier|dáta=2012-03-26|language=en-US|work=Print Magazine|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. Fhadas a raibh sé ag obair i Kansas, bhuail sé le Ub Iwerks (Ubbe Eert Iwwerks) agus tar éis tamall bhunaigh an bheirt acu comhlacht fógraíochta i 1920, ach theip ar an comhlacht toisc nach raibh go cliant aige. Thosaigh Disney agus Iwerks post nua ag Kansas City Films Ad, le linn a chuid ama ag obair leis an comhlacht seo, d'fhoghlaim Disney níos mó scileanna ag bhaint le beochaintí<ref name=":5" />.
[[Íomhá:Oswald iwerks.svg|mion]]
Cruthaigh Disney sraith de cartúin darbh ainm ''<nowiki/>'Laugh-O-Grams''' i 1922<ref name=":4" />. Rinne sé margadh leis an phictúrlann i Kansas na cartún a craolú agus tháinig an-cháil ar na cartúin agus ar Walt Disney<ref name=":0" />. Níor bhfuair Disney aon brábus ón mhargadh seo ach chur sé tús lena ghairm. Bhí an chead sraith bunaithe ar an Chochaillín Dearg agus bhí sé mar leagan nua-amseartha den scéal<ref>{{Lua idirlín|url=https://waltdisneymiami.wordpress.com/2013/02/25/the-beginning-of-disneys-career/|teideal=The Beginning of Disney’s Career|údar=gilardcr|dáta=2013-02-25|language=en|work=Walt Disney|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. Faoi 1923, bheartaigh sé dul go [[California]], toisc gur d'imigh an comhlacht ''Laugh-O-Grams'' as gnó agus ní raibh aon todhchaí ag a chuid oibre le beochantí i Kansas<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biography.com/news/walt-disney-failures|teideal=Walt Disney's Rocky Road to Success|údar=Eudie Pak|language=en-us|work=Biography|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>.
Dúirt Disney faoin am ar shroich sé California bhí sé tuirseach traochta de [[Cartún|cartúin]]. Bhí sé mar aidhm aige a bheith ina stiúrthóir ach níor éirigh leo aon phost cosúiil le sinn agus lean sé ar aghaidh ag obair ar a bheochaintí<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Michael Barrier|date=2007|url=|title=|journal=The Animated Man: A Life of Walt Disney|volume=|issue=1|publisher=University of California Press}}</ref>. D'aithin sé go raibh deis aige obair le beochaintí arís agus d'oibrigh é féin agus a dhearthair Roy ar sraitheanna a raibh bunaithe ar an scéal ''[[Alice in Wonderland]]'' darbh ainm ''Alice's Comedies''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biographyonline.net/artists/walt-disney.html|teideal=Walt Disney Biography {{!}}|language=en-GB|work=Biography Online|dátarochtana=2020-04-03}}</ref> I Deireadh Fomhair, 1923 bhunaigh Walt agus Roy an stúideo cartún ''Disney Brothers''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousdaily.com/history/walt-disney-company-launched.html|teideal=Disney Brothers Cartoon Studio Founded|work=www.famousdaily.com|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. I mí Nollaig 1923, craoltar an chead pháirt den sraith "Lá Alice san Fharraige" agus thuill Disney agus a dhearthair Roy $1,500<ref>{{Lua idirlín|url=https://astrumpeople.com/walt-disney-biography/|teideal=Walt Disney Biography: The Man Who Believed in Dreams|language=en-US|work=Astrum People|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. I rith na hama seo bhí sé fos ag obair le Ub Iwerks. D'eirigh leo charactar eile a chruthú coinín darbh ainm ''<nowiki/>'Oswald''' faoi 1927 agus d'fhostaigh Universal Walt agus Iwerks chun 26 sraith cartún búnaithe ar Oswald a chruthú, ansin faoi 1928 thainig Disney ar an eolas gur le Universal cearta an charactar ''Oswald''<ref name=":6">{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-19910825|teideal=The rebirth of Oswald the Lucky Rabbit|dáta=2012-12-03|language=en-GB|work=BBC News|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>''.''
<br />
[[Íomhá:Steamboat Willie1928.jpg|mion]]
=== Mickey Mouse ===
Chruthaigh Disney charachtar eile in ionaid Oswald. Luch a bhí ann, darbh ainm [[Mickey Mouse|Mickey]]. Dúirt Walt Disney go raibh Mickey mar an charactar is fearr leis a raibh cruthaithe aige i rith a ghairm<ref name=":3" />. Bhí ''[[Steamboat Willie]]'' mar an chead gearscannán beochana ina tháinig Mickey ar saol na teilfíse<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.youtube.com/watch?v=4nMrLcmBCuI|teideal=Agallamh le Walt Disney|údar=Fletcher Markle|dáta=1963|dátarochtana=04/04/2020}}</ref>. Bhí an chéad taibhiú de Steamboat Willie i 1928 agus d'eirigh thar cionn leis<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Steamboat Willie (1928) - IMDb|url=http://www.imdb.com/title/tt0019422/releaseinfo}}</ref>. Bhí Walt Disney é féin ag cur guth Mickey ar fáil. Faoi 1937 bhí an stuidieo Disney ag chuir timpeall 12 gearrscannán ar fáil le Mickey an luch mar charactar in aghaidh na bliana. Le linn an am seo, bhí charactair eile ag teacht chun tosaigh cosúil le [[Minnie Mouse|Minnie]], [[Pluto (Disney)|Pluto]] agus [[Donald Duck|Donald]] an lacha<ref>{{Cite news|url=http://content.time.com/time/arts/article/0,8599,1859935,00.html|teideal=Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews|údar=Claire Suddath|dáta=2008-11-18|language=en-US|work=Time|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. Tosaíodh ag eagrú clubanna Mickey Mouse i bpictíurlainne timpeall an Mheiriceá. Bhí níos mó na milliún paistí mar bhaill den club<ref name=":3" />. Tosaítear ag chur amach breagáin a raibh cosúil leis an charactar Mickey agus scaip tóir an charachtair. Ceaptar go raibh cáil ar an gcarachtar toisc go raibh sé mar siombail dearfach sa tsochaí ag am a raibh an-deacair agus lán de foréigean<ref name=":6" />.
== Páirc Disneyland ==
{{Bosca Sonraí Duine|ainm=Walter Elias Disney|íomhá=Walt disney portrait.jpg{{!}}200px|dáta_breithe=5 Nollaig 1901|ceannteideal=Walt Disney|dáta_báis=15 Nollaig 1966|áit_bhreithe=Chicago, Illinois|áit_bháis=Burbank, California|náisiúntacht=Méireacánach|gairm=léiritheoir scannán, fiontraí agus beochantóir|síniú=Walt_Disney_1942_signature.svg}}
| |||