An difríocht idir athruithe ar: "Caife"

{{Glanadh}}

Deoch is ea an [[caife]] a dhéantar as síolta rósta an phlanda caife nó ''coffea''. Creidtear gurb ó réigiún san [[An Aetóip|Aetóip]], Kaffa, a fuaireamar an focal "caife". Tháinig an focal dúinn trí ''kahve'' an turcaí ó ''qahwah'' (fíon) na h[[Araibis]]e. Is féidir é a sheirbheáil the nó fuar. Tá go leor scéalta taobh thiar de. Is é an réigiún [[Meánchiorcal]] an áit a bhfástar an caife. Is iad na réimsí sonracha ná [[Meiriceá Láir]] agus Theas, [[An Afraic]] agus an lár oirthear agus [[an Áise]] Theas. Tá sé ar eolas go geografach mar an áit idir an Trópaic an Portán agus Trópaic an Ghabhair mar an "crios pónairí caife". Tá dhá chineál éagsúla caife ar eolas go coitianta, caife Arabica agus caife Robusta. [[Íomhá:Starr 070617-7325 Coffea arabica.jpg|thumb|right|230px|Síolta caife ar phlanda caife]]

====== Bitheolaíocht ======

Is éard atá i [[Planda|bplandaí]] caife síol torthaí a fhástar ar an tor 'Coffea'. Déantar na torthaí cosúil le silíní a lománaíocht agus a phróiseáil chun an síol luachmhar a dhéanann dhá fhaighneog aonair a bhaint. Fásann sé is fearr le báisteach go minic, teochtaí te, ach ní teochtaí, agus talamh cnocach 600 go 1,200 [[méadar]] (2,000 go 4,000 troigh) os cionn leibhéal na [[farraige]] agus dá bhrí sin tá sé á shaothrú i réigiúin thrópaiceacha ar fud na cruinne. Toisc nach bhfuil na torthaí go léir socraithe ag an am céanna, baintear an chuid is mó de shilíní caife de láimh, seachas trí mheaisín.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.biologyreference.com/Ce-Co/Coffee-Botany-of.html|teideal=Coffee, Botany of - Biology Encyclopedia - plant, body, used, make|work=www.biologyreference.com|dátarochtana=2019-03-27}}</ref>. Déanann táirgeoirí éagsúla a silíní a bhuachan ag amanna difriúla.