An difríocht idir athruithe ar: "Charles Stewart Parnell"
Content deleted Content added
heepjuly |
|||
Líne 27:
== Conradh na Talún ==
Bhunaigh [[Mícheál Dáibhéad (polaiteoir)|Mícheál Dáibhéad]] Conradh na Talún sa bliain 1879. Ba é Parnell an chéad uachtarán ar an gConradh. Theastaigh ó Chonradh na Talún deireadh a chur le cíosanna arda agus díshealbhú, agus deis a thabhairt do thionúntaí an talamh a cheannach dóibh féin. Bhí modhanna síochánta ag an gConradh. Cuireadh cruinnithe ar siúl áit ar bith a raibh trioblóid ann, agus mhol an Conradh baghcat a dhéanamh.
[[Íomhá:Charles Cunningham Boycott (Vanity Fair).jpg|clé|mion|242x242px|[[Baghcat (agóid)|Captaen Boycott]]]]
Chuir cumhacht an Chonartha eagla ar an rialtas Gallda agus gabhadh Parnell. Bhí sé i bpríosún ar feadh tamaill. Scaoileadh saor é nuair a dhiúltaigh tionóntaí cíos ar bith a íoc. Sa bhliain 1881 tháinig acht i bhfeidhm a bhunaigh cúirteanna talún chun cíos cothrom a shocrú. As sin amach ní bheadh tiarna talún in ann tionónta a dhíshealbhú má bhí an cíos íoctha aige.
Sa bhliain 1879, chuaigh sé go Meiriceá chun airgead a bhailiú agus cabhair a lorg. Bhí an-tóir air i measc na ndaoine.
Thaistil Parnell an [[tír]] ag cur ina luí ar na daoine tacú le leasú chóras na talún.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.cogg.ie/wp-content/uploads/St%C3%B3r-Staire.pdf|teideal=Stóë Staire|údar=COGG|dáta=|dátarochtana=2020}}</ref> Ar an [[19 Meán Fómhair]] [[1880]] in [[Inis (baile)|Inis]], [[contae an Chláir]], thug Parnell óráid cáilúil ag moladh modhanna [[Síocháin|síochánta]] nuair a spreag sé neamhíocaíocht [[Cíos|cíosa]] agus [[Baghcat (agóid)|baghcait]]. Ach bhain Parnell úsáid as na focail "shun" (seachain) agus "coventry" ag an am. Thug an pobal cúl droma do [[Baghcat (agóid)|Captaen Boycott]] cúpla lá níos déanaí agus tháinig an focal " [[Baghcat (agóid)|baghcat"]] i bhfeidhm.
[[Íomhá:Katherine O Shea.jpg|clé|mion|204x204px|Katharine O'Shea (Mrs Charles Stewart Parnell)]]
Line 48 ⟶ 50:
Bhí scoilt sa Pháirtí Parlaiminteach na hÉireann nuair a thit Parnell sa bhliain [[1891]].
[[Íomhá:StatueParnellDublin.JPG|thumb|
== Scannal O'Shea ==
Sa bhliain 1890 d'fhógair Parnell go raibh sé chun [[Katharine O'Shea]] a [[Pósadh|phósadh]], bean a bhí tar éis colscaradh a fháil. Bhí adhaltranas ar siúl ag Parnell agus Kitty O'Shea roimhe sin. Chuir an scannal isteach ar a lán daoine. Labhair go leor díobh amach i gcoinne Pharnell, agus chaill sé cuid mhaith dá thacaíocht.
Phós Parnell O'Shea ar [[25 Meitheamh]], [[1891]].
== Bás agus sochraid ==
Bhuail taom croí Parnell i nDeireadh Fómhair, agus fuair sé bás i m[[Brighton & Hove|Brighton]] i [[Sasana]]. Ní raibh sé ach 45 bliain d'aois. Bhí níos mó ná 200,000 duine ar a shochraid i m[[Baile Átha Cliath]] ar [[11 Deireadh Fómhair]], [[1891]].
| |||