An difríocht idir athruithe ar: "Fraincis Shasana Nua"
Content deleted Content added
clib: Mobile edit Mobile app edit |
Felo de Me (plé | dréachtaí) Do chuireas lena raibh ann. |
||
Líne 1:
Tá Fraincis Shasana Nua ar cheann desna cineálacha [[An Fhraincis|Fraincise]] a tháinig chun cinn sa réigiúin sin ar a dtugtar [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]] anois. Is iad na cineálacha Fraincise eile atá á labhairt ann, nó a bhíodh á labhairt tráth, ná [[Fraincis Louisiana]], [[Fraincis Missouri]], atá ag dul in éag, Fraincis an Mhuscfhrancaigh agus Fraincis na ''Métis'', nó an cineál Fraincise sin a bhíodh á labhairt agesna daoine de chine measctha. Má chuirtear an Fhraincis chaighdeánach as an áireamh, is í Fraincis Shasana Nua an sóirt Fraincise is forleithne i Sasana Nua - ach amháin i nGleann San Seáin, áit atá suite i dtuaisceart an chontae Aroostook, i [[Maine]], ina bhfuil [[an Fhraincis Acadach]] níos láidre ná í.
Tar éis an [[An Chéad Chogadh Domhanda|Chéad Chogaidh Dhomhanda]], do glacadh le dlíthe chun cosc oifigiúil a chur ar an dtumoideachas dátheangach lasmuigh de ranganna teangan amháin. Níos déanaí, sna blianta 1960 agus 1970, dheineadh scoileanna poiblí áirithe i Shasana Nua iarracht stop a chur le labhairt na Fraincise i measc mac léinn. Le blianta anuas, áfach, tá tóir úr tagtha ar ar an dteagasc dátheangach i Sasana Nua agus, ón mbliain 1987 ar aghaidh, do cuireadh scéimeanna nua ar bunchun cabhrú leis an modh teagaisc sin.<ref>Ammon et International Sociological Association, "Status and Function of Languages and Language Varieties", Walter de Gruyter, 1989, ll. 306–308 <small>(<nowiki>ISBN 978-0-89925-356-5</nowiki>)</small>.</ref> Ón mbliain 2010 amach, áfach, tá laghdú ag teacht ar an oideachas dátheangach agus ar mhúineadh teangacha eachtrannacha i gcoitinne, laghdú a bhfuil a rian le feiscint i líon na ndaoine óga a bhfuil Fraincis Shasana Nua ar a dtoil acu.<ref>Pendleton, Jr., Smith, Berry, Ramirez, Ruckshaus, Saltzman et Hoff, "Franco-Americans in Vermont; A Civil Rights Perpsective", Vermont Advisory Committee to the United States Commission on Civil Rights, Bealtaine 1983 <small>(OCLC 123220631)</small></ref><ref>"French is dying in Northern Main. Here's why.", ''News Center Maine'', Portland, Maine, an 30ú lá d'Aibreán 2019</ref> Fós féin, i gcathracha ar nós [[Lewiston, Maine|Lewiston]], cuireadh scéimeanna cultúir ar bun le déanaí atá dírithe go príomha ar dhaoine níos aosta a bhfuil an chanúint acu agus theifigh Afracacha ó thíortha ina labhraítear an Fhraincis.<ref>Fillak, "[https://frenchly.us/the-decline-of-francophone-communities-in-maine/ In Maine, French Culture Experiences a Revival]", sur ''Frenchly'', New York, French Morning Media Group, an 7ú lá de Lúnasa 2018.</ref><ref>Louder, ''Le Québec et les francophones de la Nouvelle-Angleterre'', Université Laval, ll. 70-77</ref>
==Frainciseoirí i ngach stát i Sasana Nua==
| |||