An difríocht idir athruithe ar: "Béal an Átha Móir"

Content deleted Content added
No edit summary
Líne 16:
Fuair an baile seo an t-ainm toisc gurbh é príomhphointe trasnaithe na hAbhann Buí é, idir Loch Eoin agus Loch Garadice, ar a dtugtar Béal an Átha Móir-Baile Uí Chonaill anois. canáil a tógadh chun na haibhneacha Erne agus an tSionainn a nascadh sna 1840idí. Osclaíodh an chanáil i 1860 ach níor éirigh léi agus thit sí in éadóchas. Go dtí i 1994 athbhunaíodh í mar Uiscebhealaí na Sionainne - Erne agus inniu tugann sí níos mó turasóirí isteach i mbaile Béal an Átha Móir.<ref name=":0" />
 
Tagann an baile atá suite i dtír drumlin ag bun [[Sliabh an Iarainn]] ó phlandáil Liatroma 1621 le lonnaitheoirí Sasanacha agus Albanacha. Sa bhliain sin tugadh deontas de 600 acra talún do Sir Fenton Parsons a gheall gealltanas núicléas baile a thógáil. Is beag athrú a tháinig ar an mbaile sa 19ú haois. Is éard a bhí ann sráid ghearr ghnó amháin an Phríomhshráid agus trí thaobhshráid [[Lána an tSéipéil]] [[(Sráid Naomh Bríd)]], [[Lána na hEaglaise]] [[(Sráid na hEaglaise)]] agus Lána na Punt (tugadh Cannaboe ar an tSráid Ard). Chomh maith le rang gnó beag bhí ceirdeanna éagsúla ann - copar - búistéir - printéir - déantúsóir troscáin - báicéir - gabha agus déantóir feistis. Idir 1900 agus 1930 ghlac an baile le leagan amach atá air inniu. De réir a chéile d’imigh tithe ceann tuí agus tógadh an chuid is mó dá thithe níos fearr, leathnaigh Cannaboe chun freastal ar an stáisiún [[Iarnród Éireann|iarnróid]] agus rinneadh an tSráid Ard de. <ref name=":0" />
 
== Iompar ==
I 1860, osclaíodh Canáil Bhéal an Átha Móir agus Baile Uí Chonaill, ach dhiúltaigh sí in úsáid tar éis 24 Deireadh Fómhair 1887, an dáta a osclaíodh stáisiún [[Iarnród Éireann|iarnróid]] Bhaile an Doire. Bhí an stáisiún [[Iarnród Éireann|iarnróid]] mar chuid d’Iarnród caol an Chabháin agus Liatroma agus ba é mol na líne é, le iosta agus oibreacha na ngluaisteán.
 
Ba é an pointe nuair a chuaigh an líne ó Dromod trí Mohill agus Béal an Átha Móir go Belturbet go Kiltubrid, Drumshanbo agus Arigna.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Irish narrow gauge railways : a view from the past|url=https://www.worldcat.org/oclc/41661846|publisher=Ian Allan|date=1999|location=Shepperton|oclc=41661846|author=Baker, Michael, 1937-}}</ref> Úsáideadh an líne [[Iarnród Éireann|iarnróid]] go dtí gur dúnadh í an 1 Aibreán 1959. Níl aon iompar mar sin le fáil i Béal an Atha Móir, is é an t-aon seirbhís a ritheann anois ná seirbhís bus sa chontae.
 
== Foirgnimh stairiúla ==
Line 27 ⟶ 32:
 
== Áiteanna Spéisiúla ==
RudI uathúil1925, bhí 163 teach i mbaile Béal an Átha Móir, thart ar 28 ceadúnaithe chun alcól a dhíol.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Intoxicating Liquor: Knowledge as Element of Possession|url=http://dx.doi.org/10.2307/1279350|journal=Michigan Law Review|date=1925-01|issn=0026-2234|pages=307|volume=23|issue=3|doi=10.2307/1279350}}</ref> Uathúil amháin faoi Bhéal an Átha Móir ná an méid tithe tábhairne agus bialanna atá aige do bhaile chomh beag.
[[Íomhá:Main Street, Ballinamore - geograph.org.uk - 1308952.jpg|mion|221x221px|Áiteanna Spéisiula ]]
Seo cúpla ceann ar fiú cuairt a thabhairt orthu.