An difríocht idir athruithe ar: "Vitellius"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 1:
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
[[Íomhá:Oth001.jpg|thumb|Busta Vitellius]]
[[Impireacht Rómhánach|Impire Rómhánach]] ab ea '''Vitellius''' ([[24 Meán Fómhair]], [[32 RC]] - [[22 Nollaig]], [[69]]) nó '''Aulus Vitellius Germanicus Augustus'''. Amplóir, cearrbhach agus tíoránach ba ea é chomh maith.
[[Íomhá:AulusVittelius Vitelliusmonnaie (MRABASFag1 Matritum(cropped) 01.jpgJPG|clé|mion|352x352px220x220px|Bonnː A. VITELLIVS GERMAN. IMP. AVG. P. M., TR.]]
 
Cuireadh as oifig é le linn coup d’étati “mBliain na gCeithre Impirí”. Céasadh é agus fuair sé anbhás. Tháinig [[Vespasian]] i gcomharbacht air;
== Réimeas ==
 
==== Cúlra ====
Sa bhliain 68, d'éirigh na míleataigh amach in aghaidh [[Nearó]]. Chuir an t-impire [[Féinmharú|lámh ina bhás féin]] ansin, de rogha ar an gcur chun báis a bhí i ndán dó.
Thum an Impireacht i g[[cogadh cathartha]] ar feadh bliana, a dtugtar [[Bliain na gCeithre Impirí]] air.
[[Íomhá:Vitellio grimani (c.d. 'vitellio'), 100-150 dc ca. 02.jpg|clé|mion|Duáilcí o leor a bhí aige, agus ramhar is cosúil]]
 
==== Comharbas ====
Tar éis bás tapa na n-impirí [[Galba]] (Laidin: ''Servius Sulpicius Galba Caesar Augustus''), [[Otho]] (Laidin: ''Marcus Salvius Otho Caesar Augustus''), a bhí i gcomharbas ar a chéile, ceapadh [[Vitellius]] (laidin: ''Aulus Vitellius Germanicus Augustus'') ina Impire in Aibreán na bliana 69.
 
=== Coup agus anbhás ===
Ní raibh Vitellius i gcumhacht ach ar feadh cúpla mí. Cuireadh as oifig é le linn [[Coup d'état|coup d’état]] i “m[[Bliain na gCeithre Impirí]]”.
 
Tháinig [[Vespasian]] i gcomharbacht air. Ach thacaigh Vespasian le Vitellius ar dtús.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.examinations.ie/|teideal=AN ARDTEISTIMÉIREACHT 2010, Laidin|údar=examinations.ie/|dáta=2010|dátarochtana=2020}}</ref> Tamaill ina dhiaidh, d'fhógair na hairm san [[An Éigipt|Éigipt]] agus [[Iúdáia]] Vespasian mar impire ar an 1 Iúil.
 
Ina iarracht chun chumhacht a bhaint amach, nasc Vespasian a fhórsaí le [[Mucianus]], gobharnóir [[An tSiria|na Siria]], agus le [[Primus]], ginearál i b[[Pannonia]], agus mháirseáil sé ar an [[An Róimh|Róimh]].<ref name=":0" />
 
Treoraigh Primus agus Mucianus fórsaí na bhFlaiviach i gcoinne [[Vitellius]]. Ar an 20 Nollaig 69, briseadh ar Vitellius, agus an lá dár gcionn dhearbhaigh an Seanad Vespasian ina Impire Rómhánach.
[[Íomhá:Gambard 1847 Vitellius.jpg|clé|mion|anbhás Vitellius, le Henri-Augustin Gambard, 1847]]
Céasadh Vitellius agus fuair sé anbhás.
 
== Tagairtí ==