Fionatully

Teimpléad:Ie baile infobox Is báile Mainistir na Búille (Béarla; Boyle) atá suite i dtuaisceart Chontae Ros Comáin.Tá sé suite ag bun sléibhte an churraigh in aice Loch Cé. Tá Loch Arrow agus Loch Gara gar dóibh. Is báile taitneamhach cnochach beag é lán le seanaimseartha siopa tír agus teach tábhairne le stair a théann siar go dtí bunú na mainistreach cistéirseach i 1161.  Ar na báilte atá in aice Mainistir na Búille ná Béal an Átha Min agus Céideadh. Ó daoinreamh 2016, is é an daonra sa Mhainistir na Búille 2,568.

Paróistí Sibhíalta

Tá ocht Páróistí Sibhíalta sa Mainistir na Buille.

• Ard Carna (88 bailte fearainn)
• Mainistir na Búille (71 bailte fearainn)
• Díseart Nuan (23bailte fearainn)
• Cill Bhraoin (21 bailte fearainn)
• Cill Abhaicín (27bailte fearainn)
• Cill Lomad (16 bailte fearainn)
• Cill Rónáin (75 bailte fearainn)
• Tuaim Ná (50 bailte fearainn )

Áiteanna stairiúla

Mainistir na Búille

Ba é Mainistir na Búille an chéad fhondúireacht rathúil i gConnacht den ordú Cistéirseach, a d'oscail a chéad teach Éireannach i Mellifont i gContae Lú i 1142. Bhí an rath a bhí orthu ar dtús, mar chuir Mellifont a manaigh amach chun aon teach amháin a fháil i ndiaidh a chéile taobh istigh de dheich mbliana dá bhunú. Ar chúiseanna nach raibh míniú orthu fós, bhí sé deacair ar na Cististigh teach buan a aimsiú dóibh féin i gConnacht, agus trí thús bréagach á ndéanamh acu sular shocraigh siad ar deireadh thiar ag Mainistir na Búille i 1161.

Cé gur luadh é le linn an 17ú agus an 18ú haois nuair a úsáideadh é chun cóiríocht a thabhairt do gharastún míleata, coinníonn Mainistir na Búille a cumas an chuairteoir a mhúscailt mar cheann de na bunsraitheanna Cistéirseach is géire in Éirinn. Ag cúinne thiar theas na mainistreach tá túr cliathánach beag cruinn, a mheastar a bheith ina stumpa de thúr cruinn.

Teach an Rí

Is é an Teach an Rí an teach mór Seoirseach atá athchóirithe go iontach atá suite i Mainistir na Búille, Co. Ros Comáin. Tógadh an teach i 1730 mar shuíochán an teaghlaigh Rí, ar shliocht cumhachtach úinéireachta talún é, agus ina dhiaidh sin rinneadh beairic mhíleata agus iosta earcaíochta do reisimint cáiliúil na hÉireann in arm na Breataine, na Connaught Rangers.Ag deireadh an chogaidh shibhialta i 1923, chuaigh an bheairic faoi rialú Arm nua-shaorstát na hÉireann. Tar éis blianta fada mar siopa ceannaithe, sábháladh Teach an Rí ó scartáil go déanach sna 1980idí agus rinne Comhairle Contae Ros Comáin athchóiriú air go dtí a shean-stíl Seoirseach.Tá an teach oscailte don phobal anois mar mhúsaem a thugann a shaol chun cinn. Tá an teach ina óstach do mhúsaem Connaught Rangers chomh maith le Bailiúchán Ealaíne Cathartha Mhainistir na Búille, agus bíonn imeachtaí ceoil, drámaíochta agus cultúrtha mar chuid de.

Loch Cé

Ag cuimsiú thart ar 350ha de choillearnach mheasctha, loch, agus roinnt oileán, tá Loch Cé i Mainistir na Búille, Contae Ros Comáin ar cheann de na páirceanna foraoise is fairsinge agus is pictiúrtha in Éirinn. I measc áiseanna an pháirc tá páirc charbhán agus campála tírdhreachtaithe go maith, siúlóidí dúlra, gairdín portaigh, túr breathnóireachta, teach oighir, cathaoir ar mian leo agus tolláin faoi thalamh.

Áirítear leis an bhforbairt freisin an ceannbhrat crann, Dúshlán Boda Borg, agus an ríocht dráma eachtraíochta. Tá mionsonraí ar gach ceann acu leagtha amach thíos.

Is é an tIonad Cuairteoirí an geata go dtí an pháirc agus an fhoraois ag Loch Cé. Tá inbhuanaitheacht chomhshaoil ​​agus éifeachtúlacht fuinnimh i gcroílár a dhearadh agus a shaoráidí san ionad ina bhfuil bialann, siopa bronntanais, áiseanna comhdhála, leithris, agus áiseanna um athrú leanaí.

Tá Loch Cé, ceann de na lochanna is áille in Éirinn, inseolta ón tSionainn trí Abhainn na Búille agus cuireann an lamairne ag Loch Cé cúrsóirí áineasa ar fáil ón abhainn iontach sin. Tá báid ar fáil ar cíos sa pháirc. Tá turais threoraithe ar fáil do ghrúpaí agus do thurais scoile trí shocrú

Taisteal

Stáisiún iarnóid Máinistir na Búille

An tIarnród

D'oscail stáisiún iarnróid Mhainistir na Búille 3 Nollaig 1862. Tá Mainistir na Búille ar an líne iarnróid ó Bhaile Átha Cliath go Sligeach.Tá sé suite 100 méadar ó bhaile Máinistir na Búille.

Bus

Ta dhá bus stopanna ar fáil sa bhaile. Tá seirbhís ar fáil do na daoine atá ag taisteal chuig Sligeach/Ros Comáin agus Báile Átha Cliath. In 2016, buníodh an bealach áitiúil nua (Hail and Ride) sa Teach an Rí. Ritheann sé ó Mhainistir na Búile go dtí Ros Comáin gach lá agus stopann sé i bhaile idir eathru. An seirbhís eile atá ann ó 1 Meitheamh go dtí 31st Deireadh Fomhair ná Mainistir na Búille go dtí Loch Cé. Ritheann sé 4 huaire gach lá. Tá cláir ama ar fail chuig Sligeach agus Báile Átha Cliath ar Bus Éireann.

N4

Tá príomhbhóthar na N4 idir Baile Átha Cliath agus Sligeach ag dul timpeall an bhaile.

Daoine cáiliúla

1. Patrick Chapman
2. Maureen O'Sullivan
3. Margret
4. Robert Cryan
5. Neville Knot
6. Michael Bowles
7. John Gahern
8. John Reilly
9. John Carty

Sa lá atá inniú ann, Is é a príomh daoine cáiliúla sa Mháinistir na Búille ná Chris O'Dowd. Is fuirseoir Éireannach agus aisteoir é. Scríobh sé an leabhar freisin 'Moone Boy'

Oideachas

Tá trí bhunscoil i Mhainistir na Búille inniu: Scoil na hAingeal Naofa, Gráinseach Scoil Náisúinta (Grange National School) agus Scoil Naomh Ioseph (St. Josephs Boys NS) agus meánscoil amháin Colaiste na Mainistreach (Abbey Community College_.Is scoileanna meascáin é. Tá Scoil na hAingeal Naofa suite ar bhóthar Charraig, tá Gráinseach Scoil Náisúinta suite ar bhóthar Gráinseach agus tá St. Josephs Boy NS suite I mbaile na Mainisitr na Búille agus tá an méanscoil Colaiste na Mainistreach suite ar Bhóthar Muire.

Tá cúpla naoinrí sa Mhainistir na Búille - Croí na Nóg steiner Kindergarten

Tá leabharlann suite sa Teach an Rí. Tá roinnt seirbhísí do dhaoine fásta agus do pháistí.

An Margadh Clóis

Is é an Margadh duiseanna seo agus ainm atá ar an Margadh clóis nó, 'Bridgestone Courtyard Market'. Ta sé suite ar na thailte an tí rithe agus bíonn sé ar súil gach Satharn Ó 10 go dtí a 2. Soláthraíonn an margadh clóis an raon is fearr de Tháirgí Bia Ceardaíochta, Ceardaíochta agus Orgánacha.

Féile

Féile Ealaíon

Bíonn Féile Ealaíon Mainistir na Búille ar suil gach samhradh agus ritheann sé ar feadh 10 lá. Bíonn ealaíontóir Éireannach sealadach, ceol clasaiceach agus tráidisúinta, drama, filíocht, léachtaí agus imeachtaí leanaí ann. In 2019,cheiliúir siad 30 bliain.

Féile bhliantúil liús na Cásca

Is féile dhá lá é seo, a tharlaíonn gach bliain, ag mealladh iascairí agus cuairteoirí. Bíonn sé ar siúl ó 10am - 5pm an dá lá

Spórt

CLG

'Boyle GAA Club' an t-ainm atá ar an fhoireann CLG sa bhaile. Imríonn triúir imreoirí le foireann an Chontae Ros Comáin. Enda agus Donal Smith agus Cian Mckeon.

Sacar

'Boyle Celtic FC' an t-ainm atá ar an fhoireann sacar sa bhaile.Cuireadh ar an ngearrliosta iad do dhámhachtain chlub na bliana FAI i 2017.

Amhráin Mainistir na Búille

Chaith mé seacht seachtain

i Mainistir na Búille

I mo luí ar mo leaba,

ní i mo chodladh ach i mo dhúiseacht,

Ag súil leat chuile leath uair

go dtabharfá an sagart faoi rún leat,

Ó bhi tú do mo mhealladh

is gur chaill mé mo chliú leat.

Is nach aoibhinn dhon chabán

a dtéann mo ghrá ag ól ann,

Is nach aoibhinn dhon chosán

a leagann sé a bhróig ann,

Is nach aoibhinn dhon chailín

óg deas a gheobhfas le pósadh é,

Réalt eolais na maidne

is crann soilse an tráthnóna.

Nár ba fada nó go bhfágha mé

uait litir is scéala,

Nár ba fada nó go bhfágha mé

le n-oscailt is le léamh í,

Nár ba fada nó go bhfeice mé

an sagart ina léine,

Ór buí inár bpócaí

is muide pósta le chéile