Francisco X. Alarcón
B'fhile Meiriceánach agus múinteoir é Francisco Xavier Alarcón (21 Feabhra 1954 – 15 Eanáir 2016). Bhí sé ar cheann den líon beag filí Chicano a bhain aitheantas amach as ucht a gcuid filíochta agus scríbhneoireachta, den chuid is mó i Spáinnis, laistigh de na Stáit Aontaithe. Aistríodh a chuid dánta chomh maith go Béarla, Gaeilge agus Sualainnis. Rinne sé go leor cur i láthair ag scoileanna poiblí ionas go bhféadfadh sé tionchar a imirt ar dhaoine óga agus iad a spreagadh chun a gcuid filíochta féin a scríobh, ach go háirithe mar gur bhraith sé gur "filí nádúrtha" iad na leanaí. [1]
  | |
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 21 Feabhra 1954 Wilmington, California |
| Bás | 15 Eanáir 2016 61 bliana d'aois Davis, California |
| Siocair bháis | Bás nádúrtha (Ailse) |
| Faisnéis phearsanta | |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Stanford California State University, Long Beach (en)  |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | file |
| Fostóir | Ollscoil California |
Gradam a fuarthas
| |
Saol
cuir in eagarRugadh Francisco Xavier Alarcón i Wilmington, California[2], agus bhí ceathrar deartháireacha agus beirt deirfiúracha aige. Bhog sé go Guadalajara, Meicsiceo lena theaghlach, nuair a bhí sé a sé, agus ansin d'fhill sé ar ais go California nuair a bhí sé ocht mbliana déag d'aois. Bhraith Alarcón go raibh sé ina scríbhneoir nuair a bhí sé cúig bliana déag agus chabhraigh sé le hamhráin bhailéadacha a seanmháthair a thras-scríobh. Ba chainteoir dúchais na Nachuáitlise a sheanmháthair. Chruth an taithí a bhain sé amach as a bheith ag teacht i méadaíocht sna Stáit Aontaithe agus Meicsiceo araon, agus an dá chultúr a bhlais sé iontu, leis an chineál scríbhneoireachta a chum sé.[3]
Mar dhuine fásta óg, d'fhill sé ar limistéar Los Angeles. Bhain sé ard-dioplóma scoile amach ó 'Cambria Adult School'. D'oibrigh sé i mbialanna agus mar oibrí imirceach feirme.[4] Le linn an ama seo, chuaigh sé go dtí East Los Angeles College.
Bhain Alarcón céim amach ó California State University, Long Beach, agus Ollscoil Stanford.[5] Le linn dó bheith sa choláiste, thosaigh sé ag scríobh filíochta, agus bhain sé le go leor ciorcail liteartha sa cheantar agus léigh sé a chuid filíochta amach os ard chomh maith ag ionaid éagsúla. Ag Stanford, idir na blianta 1978 agus 1980, rinne sé eagarthóireacht ar an iris Vortice.[6] Sa bhliain 1982, agus é ar Fulbright Fellowship go Cathair Mheicsiceo, d'aimsigh sé orthaí Astacacha a bhí aistrithe ag sagart Meicsiceach. Ina dhiaidh sin, spreag iad siúd a scríbhneoireachta sna 'Snake Poems: An Aztec Invocation'. Chomh maith leis sin bhuail sé leis a "anamchara", an file de chuid Mheicsiceo, Elías Nandino, ar a thuras go Cathair Mheicsiceo.[6] Alarcón was very impressed with how Nandino refused to hide his homosexuality from the world.[3] Chuaigh an gcaoi ar dhiúltaigh Nandino a chuid homaighnéasachta a cheilt ón domhan i bhfeidhm air. Le linn a chuid ama i Meicsiceo, bhí Alarcón páirteach san amharclann i gCathair Mheicsiceo agus rinne sé go leor taighde in El Colegio de México. Thug an deontas Fulbright deis dó taisteal go Cúba freisin.[4]
Duaiseanna
cuir in eagar- 1981 Ruben Dario Prize for poetry.[4]
- 1984 Chicano Literary Prize for poetry.[7]
- 1993 American Book Award[8]
- 1993 PEN Oakland Josephine Miles Award
- 1997 Pura Belpré Honor Award by the American Library Association
- 1998 Carlos Pellicer-Robert Frost Poetry Honor Award by the Third Binational Border Poetry Contest, Ciudad Juárez, Chihuahua.
- 2002 Pura Belpré Honor Award, Danforth and Fulbright fellowships
- 2002 Fred Cody Lifetime Achievement Award from the Bay Area Book Reviewers Association (BABRA)
Oibreacha
cuir in eagar- Tattoos, Oakland: Nomad Press, 1985
- Ya Vas, Carnal, San Francisco 1985
- Loma Prieta, Santa Cruz: We Press 1990
- Body in Flames/Cuerpo en llamas, San Francisco: Chronicle Books 1990
- De amor oscuro/Of Dark Love, Santa Cruz: Moving Parts Press 1991
- Cuerpo en llamas/Kropp i lågor, Lysekil, Sweden: Fabians Förlag 1991
- Cuerpo en llamas / Colainn ar bharr lasrach, Indreabhán, Ireland:Cló Iar-Connachta Teo 1992
- Poemas zurdos, Mexico City: Editorial Factor 1992
- "Snake Poems: An Aztec Invocation" (February 1, 1992). Chronicle Books.
- De amor oscuro/Vin an ngrá dorcha, Indreabhán, Ireland: Cló Iar-Connachta Teo, 1992
- No Golden Gate for Us, Tesuque, New Mexico: Pennywhistle Press, 1993, ISBN 9780938631163
- Sonnets to Madness and Other Misfortunes / Sonetos a la locura y otras penas, Berkeley: Creative Arts Book Company, 2001, ISBN 9780887394508
- "From the Other Side of Night / Del otro lado de la noche: New and Selected Poems" (2002). University of Arizona Press.
- "Iguanas in the Snow and Other Winter Poems/ Iguanas en la nieve y otros poemas de invierno" (2005). Perfection Learning Corporation.
- "Laughing Tomatoes and Other Spring Poems/Jitomates risueños y otros poemas de primavera" (2005). Bt Bound.
- "From the Bellybutton of the Moon And Other Summer Poems/Del ombligo de la luna y otros poemas de verano" (2005). Bt Bound.
- "Angels Ride Bikes And Other Fall Poems/Los ángeles andan en bicicleta y otros poemas de otoño" (2005). San Val, Incorporated.
- "Poems to Dream Together/Poemas para soñar juntos" (2005). Lee & Low Books.
- "Animal Poems of the Iguazú/Animalario del Iguazú" (2005). Lee & Low Books.
- Ce Uno One: Poems for the New Sun / Poemas para el Nuevo Sol, Sacramento: Scythe Press 2010, ISBN 9781930454262
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ "Speaking with Francisco X. Alarcon".
- ↑ "A Binational, Bicultural, Bilingual Poet".
- ↑ 3.0 3.1 Wood, Jamie Martinez (2007). "{{{title}}}": 5–6. New York: Facts On File, Inc..
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Meier, Matt S. (2003). "The Mexican American Experience: An Encyclopedia": 6–7. Westport, Connecticut: Greenwood Press.
- ↑ "A poet who writes tattoos". Dateline UC Davis. Cartlannaíodh an bunleathanach ar Meitheamh 10, 2010. Dáta rochtana: Eanáir 17, 2017.
- ↑ 6.0 6.1 de Jesus Hernadez-G, Manuel (2002). "{{{title}}}": 197–204. Tucson, Arizona: The University of Arizona Press.
- ↑ "Chicano/Latino Literary Prize - History". hnet.uci.edu (2006). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2 Lúnasa 2012.
- ↑ "Francisco X. Alarcón".