Gearailt Mac Gearailt, 14ú Iarla Dheasumhan
Bhí cuid mhór de Chúige Mumhan faoi úinéireacht ag Gearailt Mac Gearailt, 14ú Iarla Dheasumhan (c. 1533 - 1583), a áirítear freisin mar an 15ú nó 16ú Iarla. Sa bhliain 1565 throid sé an cath príobháideach darbh ainm Cath Átha Mheáin i gcoinne a chomharsana, na Buitléirigh. Ina dhiaidh sin, coinníodh é ar feadh tamaill i dTúr Londan. Cé gur tharla an Chéad Éirí Amach i Ina dhiaidh sin, bhí sé faoi choinneáil i dTúr Londan ar feadh tamaill. Cé gur tharla Céad Éirí Amach Deasumhan nuair a bhí sé as láthair, bhí sé i gceannas ar Dhara Éirí Amach Deasumhan ó 1579 go dtí a bhás agus dá bhrí sin glaodh The Rebel Earl air mar sin.[1] Rinneadh ionsaí air i 1582 agus chuaigh sé i bhfolach ach rugadh air agus maraíodh é.
  | |
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | c. 1533 Baile Átha Cliath |
| Bás | 11 Samhain 1583 (Iúlach) 49/50 bliana d'aois Baile Átha Cliath |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | réabhlóidí |
| Tréimhse ama | Glúin an 16ú aois |
| Teangacha | Béarla agus an Ghaeilge |
| Eile | |
| Teideal uasal | Iarla Dheasumhan |
| Teaghlach | Rishliocht Mhic Gearailt |
| Céile | Eleanor Butler Siobhán Nic Gearailt, Cuntaois Urumhan (1551 (Féilire Ghréagóra)–) |
| Páiste | James FitzGerald, Céad Iarla Dheasumhan (  Eleanor Butler)An Bhantiarna Eleanor FitzGerald ( )An Bhantiarna Ellice Fitzgerald ( Eleanor Butler)Ellen FitzGerald ( )Joan FitzGerald ( )An Bhantiarna Catherine FitzGerald ( Eleanor Butler) |
| Athair | Séamus Mac Seáin Mac Gearailt, 13ú Iarla Dheasumhan agus Móre O'Carroll (en)  |
Rugadh Gearailt timpeall na bliana 1533. Ba é an mac ba shine é ag Séamus Mac Seáin mac Ghearailt ag a dhara bean chéile, Mór Uí Chaerbhaill. Toisc gurbh é Séamus (nó James sa Bhéarla) an t-ainm a bhí ar a athair, tugadh “mac Seáin “ nó “fitz James” air freisin, i ndiaidh an phatrúin Normannaigh. Ba é a ainm iomlán, mar sin: “Gearailt Mac Séamuis Mac Gearailt" nó "Gerald FitzJames FitzGerald". Ba é an 13ú (nó 14ú nó 15ú) Iarla Dheasumhan a athair. Phós a athair Siobhán de Róiste (Béarla: Joan Roache) mar a chéad bhean bhean chéile, a gharneacht agus bhí mac aige uaithi a mb'é Tomás an t - ainm a bhí air. Shéan a athair Siobhán mar gheall ar ghaol fola agus measadh Thomas a bheith neamhdhlisteanach. Ba chraobh shóisearach de Shean-Ghearaltaigh Shasana iad Gearaltaigh Dheasumhan, agus ba iad Gearaltaigh Chill Dara an chraobh shinsearach díobh.
Cearbhailligh ab ea máthair Ghearailt. Bhí beirt deartháireacha agus cúigear deirfiúracha aige.