Haiku
Is é an haiku an fhoirm is lú d'fhoirmeacha filíochta an domhain (i dteannta an tré). Gabhann a chuid fréamhacha siar go dtí an 13ú haois agus bhláthaigh an seánra seo sa tSeapáin in aimsir Basho. De ghnáth, is i bhfoirm trí líne a bhíonn an haiku agus ní théitear de ghnáth thar 17 siolla. 'An rud atá os do chomhair a fheiscint, breith ar nóiméad solasmhar'. Sin is haiku ann, dar leis an bhfile Gaeilge Gabriel Rosenstock.
Santōka Taneda
cuir in eagarI mí Aibreáin, 1926 chuaigh an file haiku Seapánach agus manach Búdaíoch Santōka Taneda ar an gcéad aistear siúlóide aige. Shiúil sé ar fud na bhfud. Le linn dó a bheith ag siúl, chaitheadh sé róbaí sagairt agus hata mór bambú ar a dtugtar kasa, in aghaidh na gréine. Ag déircínteacht a bhí sé, ag dul ó dhoras go doras, agus is minic a chaith sé na pinginí beaga a fuair sé ar lóistín agus ar dheoch.
I gcaitheamh na siúlóidí fada sin, scríobh sé haiku gan stad, a mheon á thaifeadadh aige, thuas seal, thíos seal, agus é sa tóir ar lánléargas spioradálta. Haiku saorfhoirme a chleacht sé, seachas cloí le rialacha foirmiúla an traidisiúin. Friotal simplí, gan aon deighilt idir an fhilíocht agus a thaithí féin.